Oct 05, 2024

Thơ các nước ngoài

Rubáiyát of Omar Khayyám (phần III)
Omar Khayyám * đăng lúc 10:27:23 PM, Sep 08, 2022 * Số lần xem: 3825
Hình ảnh
Omar Khayyam
#1
Rubáiyát of Omar Khayyám (phần III)

*
Part 3


LI.
The Moving Finger writes; and, having writ,
Moves on: nor all thy Piety nor Wit
Shall lure it back to cancel half a Line,
Nor all thy Tears wash out a Word of it.

LII.
And that inverted Bowl we call The Sky,
Whereunder crawling coop’t we live and die,
Lift not thy hands to It for help—for It
Rolls impotently on as Thou or I.

LIII.
With Earth’s first Clay They did the last Man’s knead,
And then of the Last Harvest sow’d the Seed:
Yea, the first Morning of Creation wrote
What the Last Dawn of Reckoning shall read.

LIV.
I tell Thee this—When, starting from the Goal,
Over the shoulders of the flaming Foal
Of Heav’n Parwín and Mushtara they flung,
In my predestined Plot of Dust and Soul.

LV.
The Vine had struck a Fibre; which about
It clings my Being—let the Súfi flout;
Of my Base Metal may be filed a Key,
That shall unlock the Door he howls without.

LVI.
And this I know: whether the one True Light
Kindle to Love, or Wrath consume me quite,
One Glimpse of It within the Tavern caught
Better than in the Temple lost outright.

LVII.
Oh, Thou, who didst with Pitfall and with Gin
Beset the Road I was to wander in,
Thou wilt not with Predestination round
Enmesh me, and impute my Fall to Sin?

LVIII.
Oh, Thou, who Man of baser Earth didst make
And who with Eden didst devise the Snake:
For all the Sin wherewith the Face of Man
Is blacken’d, Man’s Forgiveness give—and take!

LIX.
Listen again. One Evening at the Close
Of Ramazán, ere the better Moon arose,
In that old Potter’s Shop I stood alone
With the clay Population round in Rows.

LX.
And, strange to tell, among that Earthern Lot
Some could articulate, while others not:
And suddenly one more impatient cried—
“Who is the Potter, pray, and who the Pot?”

LXI.
Then said another—“Surely not in vain
My substance from the common Earth was ta’en,
That He who subtly wrought me into Shape
Should stamp me back to common Earth again.”

LXII.
Another said—“Why ne’er a peevish Boy,
Would break the Bowl from which he drank in Joy;
Shall He that made the Vessel in pure Love
And Fancy, in an after Rage destroy!”

LXIII.
None answer’d this; but after Silence spake
A Vessel of a more ungainly Make:
“They sneer at me for leaning all awry;
What! did the Hand then of the Potter shake?”

LXIV.
Said one—“Folks of a surly Tapster tell,
And daub his Visage with the Smoke of Hell;
They talk of some strict Testing of us—Pish!
He’s a Good Fellow, and ’twill all be well.”

LXV.
Then said another with a long-drawn Sigh,
“My Clay with long oblivion is gone dry:
But, fill me with the old familiar Juice,
Methinks I might recover by and bye.”

LXVI.
So while the Vessels one by one were speaking,
One spied the little Crescent all were seeking:
And then they jogg’d each other, “Brother! Brother!
Hark to the Porter’s Shoulder-knot a-creaking!”

LXVII.
Ah, with the Grape my fading Life provide,
And wash my Body whence the Life has died,
And in a Winding-sheet of Vine-leaf wrapt,
So bury me by some sweet Garden-side.

LXVIII.
That ev’n my buried Ashes such a Snare
Of Perfume shall fling up into the Air,
As not a True Believer passing by
But shall be overtaken unaware.

LXIX.
Indeed the Idols I have loved so long
Have done my Credit in Men’s Eye much wrong!
Have drown’d my Honour in a shallow Cup,
And sold my Reputation for a Song.

LXX.
Indeed, indeed, Repentance oft before
I swore—but was I sober when I swore?
And then and then came Spring, and Rose-in-hand
My thread-bare Penitence apieces tore.

LXXI.
And much as Wine has play’d the Infidel,
And robb’d me of my Robe of Honour—well,
I often wonder what the Vintners buy
One half so precious as the Goods they sell.

LXXII.
Alas, that Spring should vanish with the Rose!
That Youth’s sweet-scented Manuscript should close!
The Nightingale that in the Branches sang,
Ah, whence, and whither flown again, who knows!

LXXIII.
Ah, Love! could you and I with Fate conspire
To grasp this sorry Scheme of Things entire,
Would not we shatter it to bits—and then
Re-mould it nearer to the Heart’s Desire!

LXXIV.
Ah, Moon of my Delight who know’st no wane,
The Moon of Heav’n is rising once again:
How oft hereafter rising shall she look
Through this same Garden after me—in vain!

LXXV.
And when Thyself with shining Foot shalt pass
Among the Guests Star-scatter’d on the Grass,
And in thy joyous Errand reach the Spot
Where I made one—turn down an empty Glass!
*

Phần 3 (Người dịch: Hồ Thượng Tuy)

LI.
Tay Số phận viết và tiếp trang sau
Lòng mộ đạo, Trí khôn, ích gì đâu
Không xóa nổi nửa dòng, và Nước mắt
Cũng không rửa đi Lời viết lúc đầu.

LII.
Chén lật úp mà ta gọi Bầu trời
Ta bò trườn, sống rồi chết đấy thôi
Đừng giơ tay cầu xin Trời giúp đỡ
Chẳng giúp được gì cho Bạn và Tôi.

LIII.
Đất sét đầu, Họ nặn ra Người cuối
Và sau đó gieo hạt Giống mùa Sau
Buổi sáng đầu của Tạo thành viết vội
Rồi Bình minh tính sổ đọc sau này.

LIV.
Nói với bạn – Khi ta ra khỏi Cổng
Con Ngựa Trời rực lửa chở ta vào
Nơi Linh hồn cùng Đất đai bụi bặm
Do Parwín và Mushtara ném vào.

LV.
Cây Nho đâm rễ, cứ mặc Sufi
Chê sự Tồn tại của ta bám rễ
Từ Sắt của ta có thể đúc Chìa
Để mở Cánh cửa, kẻo người la ó.

LVI.
Ta biết rằng thứ Ánh sáng Trung thành
Đốt lên Tình yêu hoặc là Tức giận
Thà tận hưởng chút thoáng qua trong Quán
Cũng còn hơn để mất ở Thánh đường.

LVII.
Ô, Ngươi là kẻ đặt Bẫy ở bên Đường
Là nơi mà ta thường vẫn lang thang
Có lẽ nào héo hon vì tiền định
Qui tội cho ta Đổ đốn, Lỗi lầm?

LVIII.
Ô, Ngươi lấy Đất nặn ra Con người
Nghĩ ra Thiên đường, đồng thời con Rắn
Vì lầm lỗi hiện trên gương mặt người
Ngươi tha thứ, và khoan dung được nhận.

LIX.
Hãy nghe thêm. Vào một buổi chiều hôm
Tháng Ramazan, Trăng mới lưng chừng
Ta đứng một mình ở trong lò Gốm
Với Dân cư đất sét xếp thành Hàng.

LX.
Nói nghe lạ lùng nhưng trong bao Số phận
Ai giỏi nói năng còn ai đó không
Bỗng đột ngột, một ai đó kêu lên:
“Ai là Thợ gốm, còn ai – đồ Gốm?”

LXI.
Người khác bảo: “Thân xác ta, quả thật
Do bàn tay Ngài nặn ra từ Đất
Rồi Ngài trao cho đường nét, Dáng hình
Sau đấy lại nhồi ta về với Đất”.

LXII.
Một người khác: “Dù chàng Trai hay giận
Cũng chẳng bao giờ uống xong đập Chén
Tại sao Ngài đầy Tưởng tượng, Tình yêu
Làm ra Bình rồi đập khi tức Giận?”

LXIII.
Không ai trả lời cho câu hỏi này
Một chiếc Bình vội vàng lên tiếng ngay:
“Họ cười ta vì thân ta méo xệch
Tại vì sao? Do Thợ gốm run tay?”

LXIV.
Một người nói: “Bà con Chủ quán rằng:
Gương mặt ông với Khói từ Địa ngục
Họ nói về thử thách – nghe mà khiếp!
Ông tốt bụng, tất cả đều tuyệt trần”.

LXV.
Thì khi đó, một người khác thở dài:
“Đất tôi khô vì để quên lâu ngày
Nhưng nếu rót đầy cho tôi rượu cũ
Thì tôi nghĩ rằng sẽ phục hồi ngay”.

LXVI.
Khi Bình và Chén đáp lời liên tiếp
Một kẻ nhìn thấy mảnh Trăng lưỡi liềm
Tất cả kêu lên: “Hỡi người Anh em!
Có nghe vai Thợ gốm rên - cót két!”

LXVII.
Ô, hãy dùng Rượu để củng cố Đời ta
Khi ta chết, khâm liệm bằng lá Nho
Và trước đó, tắm rửa ta bằng Rượu
Rồi đem chôn đâu đó sau Vườn nhà.

LXVIII.
Dù thân xác của ta chôn dưới đất
Nhưng trong Không khí mùi Thơm ngào ngạt
Không một người ngoan Đạo đi ngang qua
Mà lại có thể làm như không biết.

LXIX.
Quả thực, Thần tượng mà ta yêu mến
Đã đem lòng tin con người cho ta
Đã dìm Danh dự của ta trong Chén
Và bán Danh tiếng để lấy Bài ca.

LXX.
Quả thực, trước khi Hối hận đã thề
Nhưng liệu có tỉnh khi nói lời kia?
Và Mùa xuân với Hoa hồng lại đến
Đã làm cho tan lời Sám hối kia.

LXXI.
Dù rượu xử sự như người vô Đạo
Khoác cho ta chiếc Áo choàng Danh dự
Những Người bán rượu làm ta ngạc nhiên
Họ bán Hàng giá chỉ bằng một nửa.

LXXII.
Than ôi, tàn héo cả Mùa xuân, Hoa hồng!
Cuốn sách Tuổi trẻ đành phải sang trang!
Và Họa mi trên cành giờ im tiếng
Bay về đâu, có ai biết được chăng!

LXXIII.
Ô, Tình yêu! Liệu ta và em có vần xoay Phận số
Để thay đổi trật tự này quả thật đáng thương
Để ta sẽ đập chúng ra từng mảnh nhỏ
Rồi nhập vào, xếp lại đẹp như mong.

LXXIV.
Ô, Trăng của lòng ta không biết đến tàn
Trăng của Trời, trăng lại sẽ mọc lên
Và trăng lại sẽ đung đưa nhìn ngắm
Tìm ta trong Vườn – nhưng chỉ hoài công!

LXXV.
Và khi Trăng soi sáng những đám đông
Những Người khách Số phận ném xuống trần
Trong vui sướng, khi trăng tìm đến Chỗ
Xưa ta ngồi – hãy úp ngược Chén không!


***
*

Ý kiến bạn đọc

Vui lòng login để gởi ý kiến. Nếu chưa có account, xin ghi danh.