Mar 29, 2024

Thơ đấu tranh

Hoa Địa Ngục
Nguyễn Chí Thiện - 1939-2012 * đăng lúc 04:22:33 PM, Oct 03, 2023 * Số lần xem: 2889
Hình ảnh
#1
#2

                              * đăng lúc 05:07:02 PM, Nov 19, 2012 * Số lần xem: 2737


image


 

Hoa địa ngc tưới bng xương máu thịt
Trộ
n m hôi chó nga, lệ ly tan
Hoa trưở
ng sinh trong tù bnh, cơ hàn
Hương m mc, mu nh nham, xám xịt.


image


Tôi nhắm mắt...


Tôi nhắm mt nm yên không ngủ

Kẻng báo rn vang, sáng t bao giờ

Tôi nằm yên không nghĩ ngi không mơ

Mà lịm chết trong bóng m ủ rũ:

Bóng mẹ cha già đn đau hóa mụ

Đêm tối mênh mông đóm la vt vờ

Bóng cuộc đi tôi lng vng như tờ

Thất thu, bơ vơ, khóc cười l dở

Bóng nhợt xám vài mi tình kh sở

Lảo đo đi v, tuyt vọng âm u

Bóng hình tôi ho ra máu, lưng gù

Mở mt ra sng sng bóng trại tù! (1969)



Sẽ có một ngày


Sẽ có mt ngày con người hôm nay

Vất súng, vt cùm, vt c, vt Đảng

Đội li khăn tang, quay ngang vòng nạng

Oan khiên!

Về vi miếu đường, m mả, gia tiên

Mấy chc năm tri bức bách lãng quên

Bao hận thù đc đa dấy lên

Theo hương khói êm lan, tan v cao rộng

Tất c b lùa qua cơn ác mộng

Kẻ lc la, k bo lực xô chân

Sống sót v đây an nh phúc phận

Trong buổi đoàn viên huynh đ tương thân

Đứng bên nhau trên mt mát quây quần

Kẻ bùi ngùi hi hn.
K
bi hi kính cn
Đ
t vòng hoa tái ng lên m cha ông
Khai sáng k
nguyên tã trng thng cơ hng!
Ti
ếng sáo mc đng êm
Tình quê tha thi
ết ngân nga
Thay ti
ếng tiến quân ca
Và qu
c tế ca
Là ti
ếng sáo diu trên trời xanh bao la!



Thơ Của Tôi


Thơ ca tôi không phi là thơ

Mà là tiếng cuc đi nc n

Tiếng ca nhà giam ngòm đen khép m

Tiếng khò khè hai lá phi hang sơ

Tiếng đt vùi đ xung lp nim mơ

Tiếng khai qut cuc đào lên ni nh

Tiếng răng lnh đp vào nhau kh s

Tiếng d dy đói l bóp bâng quơ

Tiếng tim bun thoi thóp đp bơ vơ

Tiếng bt lc trước muôn ngàn sp l

Toàn tiếng ca cuc đi sng d

Và chết thi cũng d, phi đâu thơ! (1970)



Trong bóng đêm


Trong bóng đêm đè nghẹt

Phục sn mt mt trời

Trong đau khổ không lời

Phục sn toàn sấm sét

Trong lớp người đói rét

Phục sn những đoàn quân

Khi vận nước xoay vần

Tất c thành nguyên tử. (1976)



Từ Vượn Lên Người


Từ vượn lên người mt my triệu năm

Từ người xung vượn mất bao năm?...

Xin mời thế gii tới thăm

Những tri tp trung núi rng sâu thẳm

Tù nhân ở trung tng bày đng tắm...

Loại vượn này không nhanh mà rt chậm

Khác vượn thi tin sử xa xăm.

Chúng đói chúng gầy như những cái tăm

Và làm ra của cải quanh năm

Xin mời thế gii tới thăm. (1967)


Nếu trời còn


Nếu tri còn đ có một ngày mai.

Tôi sẽ k chuyn đêm dài khng khiếp.

Cho thế h hin nay cùng đàn sau kế tiếp.

Giật mình thc tnh, thương đau.

Phẫn n trào dâng, dc sức cùng nhau.

Đánh phọt óc con rn hng đc hại.

Giải phóng c mt phn ba nhân loại.

Bị nó cun tròn sng trong ngc ngoải (1960).



Nhắm mắt là...


Nhắm mt là con nhìn thấy ngay

Mẹ mt m run bước cnh thầy

Căn gác âm thầm ngao ngán quá

Hai bóng già nua tối lại ngày.

v căn gác yêu thương ấy

Tan nát lòng con lắm, m thầy

Đau ốm, hao gy, đôi mắt lóa

Đêm ngày trông đợi đứa con xa

Giam hãm trong rừng cây vách đá

Con vẫn hình dung thy cảnh nhà

Lệ a hai hàng hoen ướt má

Mẹ khóc vì con mãi, mẹ già!

Thầy hỡi, con hình dung rõ quá!

Thờ thn vào ra, nét mt gầy

Hình bóng muôn vàn đau xót ấy

Quặn but lòng con ti đọa đày! (1968)



Tôi lấy thơ


Tôi lấy thơ thu còn đi học

Buổi gp nhau đu Thơ đã biết yêu tôi

Thơ ca tôi thi y đp như Kiều

Lộng ly như Tn cung n

Những cô Lý cô Hình cô S

Tôi quên, tôi quá yêu rồi

Thơ thường buồn,

Thơ cũng như tôi

Chỉ có bn bè là Mơ và Mộng

Thơ ly tôi vì tôi không th sống

Không Thơ an ủi bên mình

Đám cưới chúng tôi mt đám cưới tình

Chỉ có Mng Mơ phù dâu phù r

Thơ gi đã tay bng tay bế

Tù lao đầy đa xanh gầy

Thơ dn nhà ra khỏi cung mây

Từ bui mng mơ hóa thành ngu xuẩn!

Đời chê Thơ nhiu bun đau, hn giận

Không chịu bôi hng trát phấn

Bán mình cho Đảng nuôi thân

Gắn bó cùng tôi Thơ kh vô ngần

Chia sẻ bao su bao hận

Thơ chu âm thm chung thy tận khi nao?

--Tận khi nào

Anh nói với Thơ li dối trá." (1963)

 

 


 

 


Tôi Tin Chắc Một Điều

 

 


Tôi tin chắc mt điều

Một điu tt yếu

Là ngày mai mặt tri s chiếu

Tôi lại nghĩ mt điều

Một điu sâu thẳm

Là đêm tàn Cộng Sn tối tăm

Có thể kéo dài hàng my mươi năm

Và như thế s bun lm lắm

Cho kiếp người sng chẳng bao lăm! (1969)

 

 


 

 


Đau Đớn Lắm

 

 


Đau đớn lm cái lm to thế k

Sử sách ngàn đi còn mãi khắc ghi!

Mấy chc năm tri xương máu đổ đi

Thử hi dân đen thu được những gì?

Ngoài một s t la m kẻ ngu si!

Người công nhân trước gọi cu li

Người lính cũ nay gi là chiến sĩ

Song vẫn vác, vn khuân, vn đói nghèo, vn b

Đẩy đi chiến trường chết hoài, chết phí

Cho một lũ trung ương ln ỉ!

Đau đớn lm cái lm to thế k

Sử sách ngàn đi còn mãi khắc ghi! (1970)

 

 


 

 


Lãnh Tụ

 

 


Lãnh tụ béo nục

Dân đen gầy rục!

Lao động hùng hục

Họp hành liên tục

Đói ăn khắc phục

Kêu ca tống ngục!

Cộng sn đánh gục

Đời mi hết nhục! (1962)

 

 


 

 


Không có gì quý hơn độc lập tự do

 

 


"Không có gì quý hơn đc lp tự do

Tôi biết nó, thằng nói câu nói đó

Tôi biết nó, đng bào min Bc này biết nó

Việc nó làm, ti nó phạm ra sao.

Nó đầu tiên đem râu nó bện vào

Hình xác lão Mao lông lá

Bàn tay Nga đầy băng tuyết giá

Cũng nhoài qua lục địa Trung Hoa

Không phải xoa đu mà túm tóc nó từ xa

Nó đứng không yên, tt bt, điên đầu

Lúc rụi vào Tầu, lúc rúc vào Nga

Nó gọi Tầu Nga là cha anh nó

Và tình nguyện làm con chó nh

Xông xáo giữ nhà gác ngõ cho cha anh

 

 


Ôi độc lp tự do!

a cũng ch vì quý hai thứ đó

Đất Bc mc la mất vào tay nó

Nhưng nay mà vn còn có người mơ hồ nghe nó

Nó mới vn ln cn nguyn ra thật to" (1968)

 

 


 

 


Hôm nay 19-5

 

 


Hôm nay 19-5

Tôi nằm

Toan làm thơ chửi Bác

Vần thơ mi hơi phang phác

Thì tôi thôi

Tôi nghĩ Bác

Chính trị gia sọt rác

Không đáng để tôi

Đổ mồ hôi

Làm thơ

Dù là thơ chửi Bác

Đến thằng Mác

Tổ sư Bác!

Cũng chưa được tôi nguch ngoạc vài câu!

Thôi hơi đâu

Mặc thây bn văn sĩ cô đầu

Vuốt râu, xoa đu, mơn trớn Bác.

Thế ri tôi đi làm vic khác. Kệ cha Bác!" (1964)

 

 


 

 


Khi Mỹ chạy

 

 


Khi Mỹ chy b miền Nam cho Cng sn

Sức mnh toàn cu nhục nhã kêu than

Giữa tù lao, bnh hon, cơ hàn

Thơ vn bn, và tha dư sc đạn!

Vì thơ biết mt ngày mai xa xôi nhưng sáng lạn

Không giành cho thế lực yêu gian

Tuyệt vng dẫu lan tràn

Hy vọng dẫu tiêu tan

Dân nước dẫu đêm dài ai oán

Thơ vn đó, vẫn gông cùm trên ván

Âm thầm, thâm tím, kiên gan

Biến trái tim thành "chiếu yêu kính" giúp nhân gian

Nhận rõ nguyên hình Cng sản

Tất c suy tàn, sc thơ vô hạn

Thắng không gian mà thng c thời gian

Sắt thép quân thù năm tháng rỉ han! (1975)

 

 


 

 


Vì ấu trĩ

 

 


Vì ấu trĩ, th ơ, u tối,

Vì muốn an thân, vì tiếc máu xương...

Cả nhng k đã nm trong m

Và những bào thai trong bng mẹ trót sinh ra

Chúng sẽ có quyn nguyn rủa lũ ông cha

Đã để chúng sa xung hm tai vạ.

Lỗi lm ti ai? Xét ra tt cả,

Mấy ai người đem hết tâm can...

Ai đứng dy dit tr lũ quỉ,

Ai trái tim lân mẫn vạn dân tàn? (1975)

 

 


 

 


Nếu có trời

 

 


Nếu có tri, đi tôi phải khác

Đâu bị đói nghèo, tù lao tan tác!

Vì tôi chưa làm vic gì độc ác

Và luôn sống vi tâm tình chất phác

Dù toàn gặp nhng điu bi bạc

Và lòng buồn như đêm sa mạc! (1960)

 

 


 

 


Không có chỗ

 

 


Không có chỗ trên con tàu qu đất

Tôi là người hành khách bơ vơ

Lỡ chuyến, lm ga, mt cp, bây gi

Tôi ủ rũ trên sàn toa lnh ngắc

Cái toa đen dành cho súc vật (1967)

 

 


 

 


Tôi khổ gấp trăm lần

 

 


Tôi khổ gp trăm ln hơn Đại Thánh

Mang trên đầu đ thứ mũ kim cô

Thần chú đau thương: "Tt cả tan tành!".

Khoan vào óc đêm ngày muôn vạn lỗ!

Đời tôi gia Ngũ Hành Sơn cm c

Không mong Đường Tam Tng tới buông tha

Tự mình tôi, tôi phi cứu tôi ra

Đập tan hết đ xoay vn mnh số!

Hoa quả sơn trong cõi lòng nát đ

Là một ngun an i lớn bao la

Với T Thiên đó ch là đt t

Với tôi là tri mng ước cao xa! (1969)

 

 


 

 


Một tay em trổ

 

 


Một tay em tr: Đi xua đuổi!

Một tay em tr: Hn vô bờ!

Thế gii ơi! người có th ngờ?

Đó là một tù nhân tám tuổi!

Trên bước đường tù, tôi rong ruổi

Tôi gặp hàng ngàn em bé như em! (1971)

 

 


 

 


Tôi, một kẻ

 

 


Tôi, một k không gia đình, bè bạn

Sống mt mình, bnh hoạn xanh xao

Chai nước con, chiếc điếu hút thuốc lào

Chiếc giường vi, chiếc bàn bng gỗ cũ

Đồ đc tôi thế là tm đủ

Cuộc sng nghèo hèn, không ước không mơ

Ngoài thời gian dy hc vài giờ

Tôi tìm kiếm nim khuây trong sách vở

Ít ra khỏi căn bung con tôi ở

Chủ nht, ngày thường tôi thy như nhau

Những khi bun tôi đem điếu ra lau

Hoặc khe kh ngâm mt vài câu thơ cổ

Mỗi tháng mt ln tôi mang phiếu sổ

Tiêu chuẩn tht, đường mt lạng mua ăn

Trong lòng tôi chỉ mt nỗi băn khoăn

Sợ b bt, b nghi là bất mãn." (1966)

 

 


 

 


Trên mảnh đất

 

 


Trên mảnh đt, Đng gieo mm ti lỗi!

Trong lành cũng phải tanh hôi!

Trẻ con chưa nt mt đã tù rồi!

Bạo lc đi v rt vội!

Chết trn, chết tù, hi ơi xã hội!

Biết bao là vợ góa, con côi,

Bán trôn rồi li bán c mồ hôi,

Mà đói rét vẫn qun cho sm tối!

Mảnh đt ch trông và sám hối

Thức gi tiêu su chai nước lã đun sôi! (1964)

 

 


 

 


Có phải em là

 

 


Có phải em là em bé?

Bố tp trung xa cách đã mười năm?

Bố dượng em là bác da ngăm ngăm,

Là đồng chí bí thư nơi mẹ em công tác?

- Anh là bạn tù ca b em, t tỉnh khác

Về tìm em đ nhn hộ tin...

Bố em gi đau m cần xin

Ít ký ninh, ít đường đen bi dưỡng!

Bố dn m hãy an lòng, đng ngượng

Bố hiu cnh tình rt thương mẹ và em

Hãy nín đi em đừng khóc!

Bố sp v ri, b s cho em đi học,

Mua cho em đôi dép em đi...

Em sẽ được là thiếu nhi quàng khăn đ

Là cháu ngoan bác Hồ em có thích không?

--Có thích (1976)

 


 


Những thiếu nhi

 

 


Những thiếu nhi đin hình chế đ

Thuở mi đi tù trông tht ngộ!

Lon xon không phải mc quần

Chiếc áo tù dài phủ kín chân

Giờ thm thoát mười xuân đã lớn

Mặt mũi vêu vao, tính tình hung tợn!

Mở ming là chi bi chng từ ai!

Có thể giết người vì c sn củ khoai! (1966)

 

 


 

 


Bác Hồ rồi lại

 

 


Bác Hồ ri lại Bác Tôn!

Cả hai đu thích ôm hôn nhi đồng

Nước da hai bác màu hồng

Nước da các cháu nhi đồng màu xanh

Giữa hai cái mặt bành bành

Những khăn quàng đ bay quanh cổ cò! (1970)

 

 


 

 


Đồng lầy

 

 


Ngày ấy, tuy xa mà như còn đấy

Tuổi hai mươi, tui bước vào đời

Hồn lng cao, gió thi chơi vơi

Bốn phía bao la ch thấy

Chân mây, rộng mi tuyt vời!

Ngất ngây, làm sao ng tới

Bùn đọng h ao mn dưới phc chờ!

Tuổi hai mươi, tui ca không ng

Không sợ!

Viển vông đp ta bài thơ

ước

Đợi ch

Vĩ đại...

 

 


Nhưng ri mt sm đu thu mùa thu tr lại

Tuổi hai mươi mt nhìn đi tr dại

Ngỡ c sao rc r

Tô thắm màu x s yêu thương.

Có ngờ đâu giáo gi đã lên đường

Hung bạo phá b kim c

Tiếng mi giường rung đ chuyển non sông

Mặt tri s sống

Thổ ra tng vũng máu hồng

Ôi tiếc thương bao mùa lúa vun trồng

Một mùa thu nước lũ

Trở thành bùn nước mênh mông

Lớp lp sóng hng man dại

Chìm trôi quá khứ tương lai

Máu, lệ, m hôi, rớt rãi

Đi về ai nhận ra ai!

Khiếp s, sng s, tê dại!

Lịch s quay tít vòng ngược lại

Thời hùm beo rn rết công khai

Ngàn vạn đu trường mc dy giữa ban mai

Đúng lúc đất tri nht nhạt

Bọn giết người gio hoạt

Nâng cốc mng thng lợi liên hoan

Điệu nhc cơ hàn thăm thẳm miên man

Điệp khúc lìa tan thúc giục

Ngục tù ct bước oan khiên

Thành thị thôn quê sơn hi trăm miền

Hội tụ!

Bãi sú, bờ lau, rừng rú

Thây người vun bón nuôi cây,

Đạo lý ti cao x đng lầy

Là lừa thy, phn bạn

Và tuyệt đi trung thành vô hạn

Với Đng, vi Đoàn, vi lãnh tụ thiêng liêng

Hạt thóc, ht ngô phút hóa xích xiềng

Họa, phúc toàn quyn ca Đảng

Dần dà năm tháng

Mắt ng sc vàng, da sắc xám

Đi về ai nhận ra ai?

Ôi ngàn hoa run tái!

Đáng thương gia chn đng lầy

Sậy úa lau gy, lc loài thm hại

Rồi đây, khi mt tri thc dậy

Chắc là hoa đã tàn phai

Chẳng còn được thấy!

Tôi vẫn ngi yên mơ màng như vậy

Mặc cho đàn mui quy rầy

Bóng tối lan đy khp lối

Không còn phân biệt nổi

Trâu hay người ln li phía bờ xa

Gai ốc nổi trên da

Cái họa áo cơm không cha ai hết!

Buồn nghĩ ti chuyn xưa Thn chết

Cùng lão tiều đn củi già nua

Tôi ngước trông xem có một ngôi chùa

Ngôi chùa đã trở thành huyn mộng.

Con ác điểu hoài nghi xù đôi cánh rộng

Truy lùng mồ mả cha ông

Thánh thất miếu đường xáo động

Con thuyền ch đạo nghiêng chao

Sóng gió thét gào, man rợ

Tiếng sinh linh nc n, âm thầm

Mặt đt tím bm, tiết đọng

Lá cờ lt lọng

Nhân buổi dương tàn âm thịnh cao bay!

Thần tượng cung quay, hình thay lốt rũ

Hang Pắc-Bó hoá thành hang ác thú

Bác Hồ già hóa dng bác Hồ Ly

Đôi dép lốp nng bng trăm đôi dép sắt

Bộ ka-ki vàng, vàng như mắt dân đen

Qủy quái, đê hèn, la đảo!

Gia tài tra khảo cướp trơn tay

Từ bui Qy vương hn h mặt mày

Đứng trước Đng kỳ trnh trọng

Đọc li khai mc tha hoang sơ

Tụ tp đng viên đi hi dưới c

Nguyện đem cuc đi hơi th

Đạp bng, phá v

Ngàn năm văn hiến ông cha.

Ảo vng dng lên mt th sơn hà

Mê muội, nng n không h nghiêng ng

Nó lùa, nó thả

Lũ mặt người dạ thú xông ra

Khiến đồng xa

i mp mô m m

Các hồn ma cũng hả vong linh

Vì thấy đa ngc của mình

Còn ít nhục hình hơn dương thế!

Mạng sng không bng con giun con dế

Đầu ngng lên tuy nhìn thy trời xanh

Mà chân không thể nào rút khỏi

Vũng lầy man mọi hôi tanh

Ma qủy rình canh, nghiệt ngã

Rau cháo cầm hơi, m hôi tầm tã

Bọn sy lau đã chán c chờ trông

Hầu cam phn sống trong bùn xám

Đời càng u ám

Qủy vương càng đình đám liên hồi

Ôi, dần dà tôi không phải là tôi

Một khi rũ mòn nhc nhối

Mang đầy mng ước thiu ôi.

Nếu tôi đ mồ hôi

Mồ hôi s hòa máu phổi

Nhưng nhng niêu cơm quá vơi mà Đng đem phân phối

Không nhường tht gân mt ch đ đàn hồi!

Bao đêm rồi tôi nguyn luyn hồn tôi

Trút bỏ bun đau tiếc hối

Nén dập hn căm d dội

Ngày đêm dìm luộc thân tôi

Nhão nhừ, nóng hổi!

Nhưng làm sao trút và nén nổi

Nhưng làm sao điếc, mù, câm nổi

Khi con người chưa sng được bao nhiêu

Cũng như khi chưa yêu mến tht nhiều

Làm sao biết ghét!

 

 


Chỉ qu bóng xì hơi đã bẹp

Mới đ cho Người - Đnh mnh - dẵm lên trên

Còn những đi dương sóng dy vang rền

Chỉ du lng khi mệt vì bão táp!

Tôi ngồi yên nghe thi gian chm chạp

Mang tâm hồn thm hết cảnh trăng xuông

Trên đồng không nước li sương buông

Cây cỏ lnh m, hoang vắng

Ôi những b xa, li xanh nhc nắng

Nếu có k cho đi là cay đắng

Hãy vào đây nếm th v đng lầy

Cho dạ dy, óc, tim, lưỡi, c

Biết bit phân tân kh ngọt bùi!

Giữa bin vui không hiu tiếng cười

Là những k cuc đi chưa dậy sóng

Trời cao bin rng có cũng như không!

Một tiếng qu đêm o não r xung đồng

Tôi tỉnh hn, tr v cơn ác mộng

Muỗi nhơn nhơn tng đàn vang tiếng động

Những con cưng ca ngng đng tối tăm

Chúng trưởng sinh trong đêm ti nhiều năm

Nên chúng tưởng màn đen là ánh sáng!

Ếch nhái vn đng thanh đểu cáng

Chửi bi mt tri, ca ngợi đêm đen

Lũ sậy lau còm cõi đứng chen

i có gió là cúi đu rp hết

Bát ngát xung quanh một mu khô chết

Đồng ly mi mệt

Lặng câm, lũ kiến đi v

Ôi, cuộc đi hay mt cơn mê

Mà người, nga, trâu, bò ging nhau đến thế!

Những chiếc sơ mi b ngoài đ che bng ph

Đi về chm chệ xe "dim"

 

 


Lúc vuốt xoa

Lúc hăm dọa

Lúc gật gù

Với mt lũ lù lù rác rơm m mốc

Những loài tho mộc

Ngu ngốc, ù lì, nhn nhục

Nằm đi ngày tàn mc thối tha

Mặc cuc kêu thê thảm đêm ngày

Xác gầy, khổ não!

Bọn g đó phi chờ giông bão

Mới chu ào ào nh r đứng lên

Nhưng hình như Tri đã bỏ quên

Mảnh đt đng ly xám ngắt

Như tôi vn ngi đây héo hắt

Mắt thâm qung trông ngóng trời xanh

Bốn chung quanh ếch nhái vn đồng thanh

La ó mong làm hỏng tim hư óc.

Để trai tráng say mùi chết chóc

Để người già yên vui tang tóc

Tóm lại là đ tình nguyện ly tan

Nhưng mt tri mùa thu mà như tiết đại hàn

Súng ống tng đoàn run run, nhớn nhác

Đảng lùa đi tan tác thương vong

Mái ngói, mái gianh lệ thảm ròng ròng

Nhỏ xung bc hơi trong lòng vc bỏng

Đảng d thét gào, hóc xương ngang họng

Giọng thu thào, gượng gạo hung hăng

Lưới thép nền chuyên chính tung quăng

Khốc lit, by xng, c oan, cay đắng

Dân đen tay trắng cam đành

Từ rng núi hoang vu ti ph xá thị thành

Từ hi đo xa xôi ti rung đồng bát ngát

Màu áo vàng cảnh sát

Tràn lan, nhợt nht cả màu xanh

Cuộc sng đng ly rợp rát, nhoét tanh

Bom đạn chiến tranh còn git giành chút xương da thm hại

Cái cảnh mười đi, hai ba tr lại

Cái cảnh một trai giành nhau chín gái

Đương din ra và s còn diễn mãi

Nếu Đng còn nm vn mng tương lai.

Lũ sậy lau xưa ch biết thở dài

Cũng phải ngước trông đt tri, vn hỏi?

Trăng lặn... sao tàn...

Bình minh không mong mỏi

Từ t xut hin trong sương

Một bình minh héo ht thm thương

Đẩy dân tc trên giường xung đất

Hãy lắng nghe mt điu chân thật!

Bình minh đây đau khổ nht đa cầu

Nó báo hiệu mt ngày không một phút

Thảnh thơi, thoi mái, ngng đầu.

Bình minh đấy muôn tha mt mầu

Nó báo hiệu m hôi kit qu

Những con người, không, nhng chiếc máy thảm thê

Không dầu, không m

Hỏng v trước thời gian

Hãy coi chừng phi gi vẻ hân hoan

Tiếng khóc, tiếng than làm yêu ma run s

Tội chúng phm vô cùng man r

Lộ ra, ai đ chúng sinh tồn?

Nên lo âu, hốt hong, bn chồn

Chúng nghe ngóng, bỏ tù tiếng nói

Hỡi tt c nhng chân trời sáng chói!

Hãy hiểu rng yên lng nơi đây

Giữa chn đng lầy

Là tiếng gi lâm ly đy tuyt vọng

Biết bao gi mùa thu lt lọng

Bị lôi lên dàn la trời hè!

Tôi vẫn ch trông muôn vn tiếng ve

Dạo khúc tưng bng báo trước

Mùa hè khắp nơi đang tiến bước

Tiêu diệt thu đông

Lấy li sc hồng

Phá cũi sổ lng cho đàn chim bt hạnh

Nhưng gi đây thu lạnh

Vẫn tha sức tung hoành

Giết hại màu xanh

Sặc sụa mùi tanh

Nó dùng máu hãm những hàng nước mắt

Vắt nhng git mồ hôi

Bịt tiếng người câm bặt

Mong bốn phương lng ngt gia cơ hàn!

Để nó t do vang dạo khúc đàn

Yêu ma!

Lừa bp người xa

Buốt óc người gần

Trời đt ơi, nếu có qy thần

Qủy thần sao dung tha mãi nõ

Đôi lúc nghe mơ hồ trong gió

Tiếng đi qua sóng đ vng về đây

Bao ước mơ chìm chết đã lâu ngày

Lại nghn ngào tri dậy

Đau xót, thương tâm.

Bên ngoài kia cuộc sng vang ầm

Sao đây mãi âm thầm trong nm mộ.?

Phẫn n on lên, bao khổ!

Không gian hỡi, hãy tan tành sp đ

Cho thời gian đng làm kh con người

Cho đười ươi, kh đt hết reo cười

Trong tối đen đy đọa

Ôi, cái buổi đt tri giáng họa

Cũng là ngày hể hả trái tim đau!

Nhưng gió k làm gì chuyn bn bể năm châu

Chuyện nhng chân tri by lâu yêu dấu

Tuyết m rơi, lòng người đôn hậu

Đảo thn ngi sáng ngọc châu.

Gió hãy thương k b đóng trên ta đ thm sầu

Giấc chân tri mòn mi thương đau

Bốn phía trước sau toàn bóng

Những người trâu dm mình trong bùn đọng

Hoặc trong hm trong xưởng rũa gân xương

Để ti v theo lnh Diêm Vương

Vác bụng đói ti nghe by qy d

Giả danh nghĩa là nhng vì thiên x

Đặt chương trình hút máu mài xương

Nhưng ly tên xây dng thiên đường

Để mong m thêm nhiu nô l mới.

Tôi không hiểu loài nh ương ca ngợi

Cái thiên đường khng khiếp của ma yêu

Được chúng cho công xá bao nhiêu

Mà đêm tối to mm, đinh nhức óc

Ấy cơm cá ma vương đy xương hóc

Hãy coi chừng ko nuốt khó trôi qua

Cứ ca đi, hơi lc điệu bài ca

Là Đảng ném toàn gia vào ha ngục!

Tháng năm trôi mùa thu ô nhục

Vẫn kéo dài ngang na dãy Trường Sơn.

Chúng tôi tuy chìm ngụp gia bùn trơn

Song sức sng con người hơn tt c

Trước sau s vùng lên quật ngã

Lũ qủy yêu xung tn đáy đng lầy

Huyệt chôn vùi thu nhục nhã là đây

Hè xuân sẽ huy hoàng đng dậy

Dù chúng tôi hẩm hiu không được thấy

Màu hè xuân thì đời của chúng tôi

Cũng làm cho nhân loại đ mồ hôi

Khi tưởng ti bóng c ma đ ối!

Mặt tri lên cao, lòng tôi nhc nhối

Muốn ct ngay cái phn hôi thối

Trên thân mình dằng dc ca thời gian

Nhưng ni tiếng lì gan

Thời gian thn nhiên t khước

Tháng năm lặng n lê bước

Xót xa, ô nhục, đa đầy.

Tôi muốn kêu to trong câm lặng đen dày

Cho nhân loại trăm min nghe thấy

t đ về đây

Lấp h đng lầy

Diệt by mui độc

Ngày đêm phá hủy hng cầu

Nhưng gia bùn sâu ngp c ngp đầu

Tiếng kêu cu khò khè trong cung họng!

Trong khi ấy nhng li lt lọng

Của muôn ngàn ếch nhái vẫn vang ngân

Bịp bm xa gần

Năm châu bốn b

Tôi biết thế, nên càng không th đ

Cho thời gian trì tr nhấc tôi lên

Tôi xiết rên, qun qui, t tìm đường

Dù có phải bi thường bng xương thịt

Tôi không thể an tâm nằm hít

Mùi bùn đen tanh tưởi khiếp kinh

Bốn chung quanh yêu qy nấp canh rình

Súng ống sn sàng nh đạn

Con người tôi tiêu điu nt rạn

Có sợ gì viên đạn oan khiên

Giải thoát bao đau kh triền miên

Hồn tôi ti tri quên bay bổng

Màn thép kia dù không lỗ hổng

Tôi sẽ dùng răng cn đt một khâu

Dù qủy yêu bt được qung vc dầu

Tôi vẫn s lao đu không hi hận

Dưới bùn sâu, người trâu ln đận

Đuổi bt mt tri theo lnh ma vương

Lũ tiểu yêu ngang dc đy đường

Đốc thúc, nghe rình li than tiếng th

Thằng này, sao mt mày không hớn hO

Thằng kia, sao dám thở dài?

Lũ chúng bay phải làm vic bằng hai

Để qy chúa mng sng dai trăm tuổi

Giữa thi gian muôn người đương chết đuối

Lòng cầu sao nhanh chóng khp đa cầu

Đứng đu lên, ti đánh toang đầu

Con rắn đ vô cùng hung hiểm

Nó sinh ra lớn lên nh xúc siểm

Nhả nc hn thù, ph phỉnh công phu

Khéo léo đầu cơ lòng yêu nước đui mù

Lạy lc Tu Nga không n điếm nhục

Đủ hơi sc nó hin hình phản phúc

Ngóc đầu, phì rít, bất nhân

Cắn c lê dân, quăng qut m phần

Phá đạo, phá đi, ung khô sông suối!

Ôi thằng Tây mà trước kia người dân không tiếc

máu xương đánh đuổi

Nay họ xót xa luyến tiếc vô chừng

Nhờ vut nanh ca lũ thú rừng

Mà bàn tay tên cai trị thc dân hóa ra êm ả!

Lòng ái quốc b la còn đương nm buồn bã

Đảng gian ma mong kiếm chác thêm gì

Bay tha hồ vin ti Lý, Trần, Lê

Người dân đã chán chê vi cái trò h chiến tranh

cách mạng

Cái họ được là khăn tang và nạng

Cái mất đi ánh sáng cuc đời

Đảng bt câm, bt nói, bt khóc, bt cười

Bắt đói, bắt làm, hé răng oán thán

Là tù ngục mc xương độc đoán

Phải chăng đó giá công lao huyết hãn

Mấy ngàn ngày đánh Pháp nhng năm xưa?

Biết là bao ô uế, lc lừa

Người dân đã có tha kinh nghiệm

Bùa phép yêu ma không còn linh nghiệm

Bạo lc đen ngòm trng nhởn nhe nanh

Trại lính, trại tù xây lũy thép vây quanh

Song bạo lc cũng đành bt lực

Trước s chán chường tt bc của nhân tâm!

Có những con người gi đui điếc thầm câm

Song rất thính và nhìn xa rt tốt

Đã thấy rõ ngày đng ly mai một

Con rắn hng dù lột xác cũng không

Thoát khỏi lưới Tri lng lộng mênh mông!

Lẽ cùng thông huyn bí vô chừng

Giờ phút lâm chung qy yêu làm sao ng nổi!

Rồi đây

Khi đất tri gió nổi

Tàn hung ơi, bão la, trốn vào đâu? Bám vào đâu?

Lũ chúng bay dù cho có điên đầu

Lo âu, phòng bị

Bàn bạc cùng nhau

Chính đám sậy lau

Sẽ thiêu tất lũ bay thành tro xám!

Học thuyết Mác, mt linh hồn u ám

Không gốc r gì trên mnh đất ông cha

Mấy chc năm phá nước, phá nhà

Đã tới lúc tông đ phi lôi ra pháp trường tt cả!

Song bay vẫn tic tùng nht d

Tưởng loài cây to khe cht đi rồi

Không gì nghi ngại nữa!

Bay có hay sậy lau gp lửa

Còn bùng to hơn c đề, đa

Những con người ch có xương da

Sức bt lt nhào, tung hết!

 

 


Hoa cuộc sng Đng xéo dày, mong nát chết

Nhưng mà không, sông núi vn lưu hương

Mỗi b tre, góc ph, vn no đường

Hương yêu du còn thm vương thm thiết

Nếu tt c nhng tâm hn rên siết

Không cúi đầu cam chu sng đau thương

Nếu chúng ta quyết đnh mt con đường

Con đường máu, con đường giải thoát

Dù có phải xương tan thịt nát

Trong lửa thiêng trng pht bọn gian ma

Dù chết chưa trông thy nở mùa hoa

Thì cũng sống cuc đi không nhục nhã

Thì cũng sống cuc đi oanh liệt đã!

Nếu chúng ta đng tâm tt c

Lấy máu đào tươi thm tưới cho hoa

Máu ươm hoa, hoa máu chan hòa

Hoa sẽ n muôn nhà muôn vạn đóa

Hoa hạnh phúc tự do vô giá,

Máu căm hờn phun đm mới đâm bông!

Đất nước sa vào trong mt hầm chông

Không phải mt ngày thoát ra được đó

Con thuyền ra khơi phi ch lộng gió

Phá xích, phá xiềng phi sức búa đao

Còn chúng ta phải lấy xác làm bè

Lấy máu trút ra to thành sóng nước

Mới mong ni lên vùng ly tàn ngược

Nắm ly cây sào cu nạn trên cao

Tiếp súng, tiếp gươm bè bn viện vào

Phá núi, vén mây, đón chào bão lộng

Mới có th tiến vào hang động

Tiêu diệt yêu ma, thu li đt trời

Thu lại màu xanh, ánh sáng, cuc đời.

Chuyện lâu dài, s sng ngn, chao ơi!

Nỗi ch mong thm thiết mãi trong tôi.

Tôi mong mãi một tiếng gì như bin m vang dội

Một tiếng gì sôi nổi con tim

Đã bao năm rồi teo chết nằm im

Trong những quan tài hình hài hèn đớn

Âm tiếng đó di lan qua các tri tù, tri tập trung

rùng rợn

Làm suy nghĩ lũ quân thù trâu lợn

Tái tạo nim tin cho tt c những ai

Đã gần như tuyt vng ở ngày mai

Lũ lau gầy, sy úa, cỏ tàn phai

Náo nức, reo hò, trông ngó

Âm tiếng đó gây thành giông gió

Khắp đi dương cùng khổ âm u

Chớp xé tri đen, báo hiệu lũ quân thù

Giờ hy thể!

Tôi mong mãi một tiếng gì như tiếng m vang ca bể

 

 


Đồng bào tôi cũng mong như thế

Tôi lắng nghe

Hình như tiếng đó đã bt đầu

Nhưng tôi hiu rng đó là tiếng ca lch sử dài lâu.

Nên trời đêm dù thăm thẳm ngòm sâu

Dường như vô gii hn trên đầu,

Tôi vẫn nguyn cầu

Vẫn sống, và tin

Bình minh tới, bình minh s tới.

Cờ vô đo đương ngang tri php phới

Tôi vẫn mơ chân lý tn xa vời

Tôi lùa tan ngàn vực ti trên đời

Trong hào quang dữ di hiển linh!

Muôn ầm m chn đng trời thinh

Báo hiệu bình minh sét n

Ôi, ghê sợ c mt tri phn n

Cả mt tri đau kh khôn lường

Đã bao ngày nén xuống thm thương

Dưới tn đáy đng ly ti h

Sẽ tràn dâng như sóng gm thác đ

Bọn qy yêu s ti ngày tn s

Xác lũ bay sẽ ngp đường ngp ph

Máu lũ bay hoen ố c nn trời

Kèn tự do đc thng nơi nơi

Khai mạc bình minh khôi phc cuc đời.

Ôi tôi sống và tôi ch đợi

Ngày triệu triu trái tim bùng n tung trời!

Đêm đồng ly lõm bõm sương rơi

Cú rúc, Trăng buồn

 

 

Rười rượi.... (1972)

 

 



******



Đôi Dòng Tiểu Sử - Nguyễn Chí Thiện: Nhà Thơ Đối Kháng

 

Nguyễn Chí Thiện sinh ngày 27 tháng 2 năm 1939 tại Hà Nội. Thân phụ ông, ông Nguyễn Công Phụng (1898-1976), làm lục sự Tòa Án Hà Nội. Thân mẫu ông, Bà Nguyễn Thị Yến (1900-1970) vừa là một người nội trợ truyền thống vừa là một nhà tiểu thương. Gia đình ông tản cư khỏi Hà Nội đến làng quê Mỹ Tho, Quận Bình Lục 4, Tỉnh Hà Nam, Miền Bắc Việt Nam vào ngày 19 tháng 12 năm 1946 và trở về Hà nội năm 1949. Năm 1956, sau khi hoàn tất bậc Trung Học tại các trường tư thục, Thiện cùng thân phụ ông đến Hải phòng sống với người chị cả và gia đình. Mắc bệnh lao, Thiện tự học và bắt đầu làm thơ cùng bạn bè. Những bài thơ của ông va chạm càng ngày càng nghiêm trọng đến chế độ khi chính phủ Cộng sản đang đè nặng áp bức lên người dân và phát động chiến tranh chống Miền Nam Việt Nam.

Nguyễn Chí Thiện là một tù nhân chính trị đã qua nhiều trại tù cải tạo và Khám Lớn Hỏa Lò của chế độ Cộng Sản hai mươi bảy năm, giữa 1961 và 1991. Trong thời gian tù tội, ông đã làm thơ bằng ký ức vì không được phép sử dụng giấy bút. Một thời gian ngắn sau khi được tha, ông chép lại những bài thơ này và ngày 16 tháng Bảy, 1979, mang bản viết tay dày 400 trang, “Hoa Địa Ngục,” đến Tòa Đại Sứ Anh. Ông bị từ chối tị nạn và bị bắt ngay trước cửa tòa đại sứ. Ông bị giam giữ mười hai năm, lần giam giữ này khắc nghiệt nhất trong các lần tù tội của ông.

Bản viết tay của ông được gởi đến Giáo Sư Patrick Honey (1925-2005), Đại Học Luân Đôn. Năm 1980, thơ ông được người Việt nam tị nạn tại Hoa Kỳ đăng tải trên nhiều báo chí và sách vở. Năm 1982, tổ chức Hành Động Cho Dân Chủ Việt Nam, “Quê Mẹ,” xuất bản Ngục Ca bằng Anh ngữ, Pháp ngữ, và Việt ngữ. Năm 1984, Huỳnh Sanh Thông trường Đại Học Yale dịch Hoa Địa Ngục ra Anh ngữ và tổ chức Lạc Việt xuất bản tập song ngữ. Năm 1985, Nguyễn Chí Thiện được Giải Thưởng Thơ Quốc Tế tại Rotterdam. Lúc đó, người ta không biết ông còn sống, đã chết, hay đang bị giam cầm đâu đó - trong thực tế thì ông đang bị giam tại Khám Lớn Hỏa Lò Hà nội từ năm 1979. Ông được đưa tới giữa rừng già năm 1985, gần chết vì đói và biệt giam.
Tổ chức Ân Xá Quốc Tế bắt đầu chiến dịch vận động viết thư vào đầu năm 1981, lúc tên của Nguyễn Chí Thiện đứng đầu danh sách của những Tù Nhân Lương Tâm tại miền Bắc Việt Nam. Năm 1988, sau khi nghe trình bày về việc bắt giữ ông năm 1979, Tổ chức Ân Xá Quốc Tế và Quan Sát Nhân Quyền phổ biến rộng rãi cảnh ngộ khốn khổ của ông. Chị của ông, bà Nguyễn Thị Hảo (1924-2004) gởi ảnh của ông đến người tị nạn Việt nam ở hải ngoại yêu cầu giúp đở. Nhiều thư phản đối được gởi đến chính phủ Việt nam, Chủ Tịch Leopold Senghor của Senegal, Vua Hussein của Jordan, và Thủ Tướng John Major của Anh Quốc. Năm 1990, Thiện được đưa đến trại tù Ba Sao và được chăm sóc thuốc men. Trong tháng mười năm 1991, ông được tha về dưới sự săn sóc của chị ông ở Hà Nội, ngay lúc trước cuộc thanh tra của Hội Hồng Thập Tự Quốc Tế.

Nguyễn Chí Thiện di cư đến Hoa Kỳ ngày 1 tháng 11 năm 1995 với sự săn sóc tận tình của người anh ruột Nguyễn Công Giân (1932-), Trung Tá Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, và cũng là cố vấn tại Hiệp Ước Hòa Bình Ba Lê năm 1972. Ông Giân là người độc nhất trong gia đình ông di cư vào Nam trong khoảng thời gian biên giới bỏ ngỏ năm 1954-1955. Nguyễn Chí Thiện bị giam cầm mười ba năm sau năm 1975. Hoạt động đầu tiên của ông Thiện là viết lại và phổ biến những bài thơ ông đã sáng tác trong tù từ năm 1979 trong tập Hoa Địa Ngục thứ nhì. Những bài thơ này ông Nguyễn Ngọc Bích ở Virginia dịch ra và xuất bản trong những tập song ngữ năm 1996.

Trong năm 2005, Nguyễn Chí Thiện, tác giả nỗi bật đầu tiên trong Kế Hoạch Văn Chương Việt Nam, đã viết “tự truyện” của ông bằng Anh ngữ (
www.vietnamlit.org

 

), và được xuất bản trong Beyond Words: Asian Writers on Their Works bởi Ban Báo Chí của Đại Học Hawai (Manoa Journal). Năm 2006, cơ quan East Coast USA Vietnamese Publishers Consortium xuất bản bằng Việt ngữ một tuyển tập toàn bộ 700 bài thơ Hoa Địa Ngục sáng tác từ năm 1957 đến năm 1996.

Năm 1998, Nguyễn Chí Thiện nhận Giải Thưởng Hội Nhà Văn Quốc Tế (International Parliament Of Writers Award), lưu lại tại Pháp ba năm và sáng tác Hỏa Lò Tập Truyện. Bảy câu chuyện của nhiều biến cố và nhân vật có thật bằng Việt ngữ đã được xuất bản năm 2001 tại Virginia và tái bản nhiều lần. Các bản dịch bằng Anh Ngữ đã được Cơ Quan Nghiên Cứu Đông Nam Á Châu, Đại Học Yale, xuất bản dưới nhan đề Câu Chuyện Hỏa Lò/ Hà nội Hilton năm 2007. Hai trong các câu chuyện này đã được Allies For Freedom Publishers tại Palo Alto, California xuất bản bằng song ngữ Anh-Việt năm 2008 dưới nhan đề Hai Truyện Tù- Two Prison Life Stories;Nguyễn Chí Thiện Prose Bilingual Text. ISBN 978-0-3638-6-5.

Nhà thơ, từ năm 2004, là một công dân Mỹ hiện cư ngụ tại Orange County, California. Vào đầu năm 2008, bản gốc viết tay của nhà thơ đã được những thân hữu người Việt tại Luân Đôn nhận được từ Giáo Sư Patrick Honey thuộc Đại Học Nghiên Cứu Phi Châu và Đông Phương trước khi ông qua đời năm 2005 hoàn lại. Bản viết tay nay bình an thuộc về sở hữu chủ của người sáng tác, nhà thơ Nguyễn Chí Thiện.

 

Jean Libby, chủ bút
VietAm Review
http://www.vietamreview.net/
November 2008
(Người dịch: Huỳnh Khuê)

Ý kiến bạn đọc

Vui lòng login để gởi ý kiến. Nếu chưa có account, xin ghi danh.