Tôi đọc dược bài này trên Facebook ,
đọc thấy hay xin giới thiệu cùng thi hữu của sàimonthidan

Một lá thư viết rất hay.
Bài không biết tác giả.

Anh N thương mến,
Những năm trước khi nghe anh nói năm nay anh cũng chưa về VN được, em rất buồn. Hơn 20 năm rồi còn gì. Nhưng năm nay thì em lại nghĩ khác. Anh không về hóa ra lại hay. Hãy để VN biến thành tro bụi trong ký ức. Nhưng anh không về mà cứ muốn em kể chuyện VN cho anh nghe. Em sẽ kể nhưng anh đừng khóc đấy nhé.
Em sẽ bắt đầu từ đâu nhỉ?

À. Huyện lỵ của mình bây giờ được gọi là thị xã. Nếu về anh sẽ không nhận ra đâu là đâu. Ngôi trường bé nhỏ dưới mấy gốc bàng nơi anh và em học lớp vỡ lòng, đã bị đập bỏ để xây một cung thiếu nhi nguy nga. Hai hàng tre bên sông Dinh đã được thay bằng bờ kè bằng đá. Đường sá cũng được mở rộng thay cho những con đường làng nhỏ mà thuở bé anh hay đạp xe chở em về thăm quê nội hay rong chơi đây đó. Xem ra thì đường xá cầu cống, dinh thự, trường học có khang trang hơn xưa nhưng đó là hàng mã.
 
Tất cả đều chỉ đẹp đẽ trong ngày khánh thành, còn sau đó nó hư hỏng nhanh chóng là điều bình thường ở xứ sở này. Trên những con đường ở đất nước gọi là thanh bình này, mỗi năm có hàng chục ngàn người chết vì tai nạn xe cộ. Người chết vì tai nạn giao thông mấy mươi năm nay còn hơn số người chết trong cuộc chiến vừa qua. Không có ở nước nào mà người dân phải tự di chuyển bằng xe gắn máy.

Không có ở đâu mà xe gắn máy chạy chung với xe tải, xe khách, xe chở container. Người mình chết nhiều đã đành. Cứ mỗi lần đọc báo có tin một chuyên viên nước ngoài đến VN làm việc bị xe tông chết thì em vừa xấu hổ vừa thương cho họ. Đáng lẽ họ không nên đến đây, một đất nước mà mạng người chỉ là cỏ rác.

  Trong thư anh thường nói phong cảnh ở VN là đẹp nhất. Núi đẹp, rừng đẹp, những ngôi nhà nho nhỏ giữa những thửa ruộng xinh tươi.
“Chiều ơi, lúc chiều về là lúc yên vui
Trâu bò về dục mõ xa xôi … ơi chiều” (*)
Anh ơi, làng quê thì vẫn còn màu xanh như cũ, nhưng nó không còn là chốn yên lành. Rượu, phim bạo lực, phim sex, thất nghiệp đã làm dậy lên men say cuồng sát và cảnh chém giết nhau anh cũng đã biết rồi trên các báo online. Anh cũng sẽ không còn tìm ra những nàng thôn nữ:
“gánh gánh, gánh, gánh thóc về gánh về gánh về” (*)
Không còn nữa nụ cười e ấp dưới vành nón che nghiêng.
Tìm đâu thấy chiếc áo bà ba quen thuộc của bà, của mẹ.

 file:///var/mobile/Library/SMS/Attachments/ad/13/A2EC4D77-61D5-4521-8A81-9783C00C0993/ce054c286e2a484881df9330e711e509.heic

Hàng Trung Quốc bây giờ vừa rẻ vừa model đã biến cả các phụ nữ nông thôn thành những con rối hồn nhiên háo hức với “quần bò” hở rún, áo hai dây hoặc không có dây nào.

Trước đây, người dân được dạy cho biết lao động là vinh quang và mọi người mọi nhà phải tăng gia sản xuất. Lúc đó, cây khoai mì đã trở nên một biểu tượng được tôn sùng của đất nước. Nhưng sau đó, họ sực tỉnh ra rằng những cây gỗ trăm năm, ngàn năm bạt ngàn trên rừng Trường Sơn mới là triệu triệu dollars. Và thế là một cuộc thảm sát long trời lỡ đất chưa từng có đã biến cho đất nước mình thảm hại như một con đại bàng bị vặt trụi lông.

 file:///var/mobile/Library/SMS/Attachments/b7/07/CFABB91B-78B7-4B25-AD77-E715CBDC5109/f682b58320364770865da4cab34ea54f.heic

  Anh sẽ khóc khi nhìn thấy Dalat mất gần hết rừng thông, anh sẽ thất vọng khi Dalat không còn cái lạnh đáng yêu của một châu Âu giữa lòng một đất nước chỉ có hai mùa mưa nắng. Và anh sẽ phì cười khi thấy đã có tiệm bán quạt máy ở Dalat.

Người Việt dẫu sao cũng dễ thích nghi với mọi hoàn cảnh. Em thương nhất, đau lòng nhất khi nhìn vào đôi mắt buồn vời vợi của những người thiểu số khi họ bị bứt khỏi núi rừng.

Núi rừng là quê hương của họ, là ngôi nhà kỳ vỹ của họ. Thật nhẫn tâm khi để chiếm núi rừng, người ta lùa họ ra sống ở những ngôi nhà gạch, mái tôn xây vội. Nhìn họ uể oải nhảy múa, đánh cồng, đánh chiêng phục vụ cho ngành du lịch thấy mà đắng lòng.

Anh đã từng nhìn thấy voi khóc chưa? Mỗi lần nhìn vào mắt của những con voi chở khách du lịch, em chắc chắn rằng chúng đang khóc. Những con voi cuối cùng ở buôn Đôn ấy đã lần lượt ngã gục sau một đời nô lệ, xiềng xích, đói khát.
Dalat không còn hoang sơ, bí ẩn, thơ mộng như thuở nào.

Rồi đây cáp treo sẽ đưa người lên Phan Xi Pang, lên Langbian. Những rùa, nhím, trút, chồn hương, nai hoẳng sẽ bị tận diệt cho những cái bao tử phàm phu khốn nạn.

Người ta cũng phát hiện ra rằng ngoài rừng, biển cũng là triệu triệu dollars. Không biết vua Duy Tân có lỗi gì với dân tộc mà sau năm 1975 con đường tuyệt đẹp mang tên ông trải dọc biển Nha Trang đã đổi thành đường Trần Phú. Và cũng từ đó biển Nha Trang dần dần bị biến dạng. Song song với cuộc tàn sát rừng, biển cũng bị xâm lấn nặng nề. Nếu anh về thăm biển Nha Trang, anh sẽ thấy biển không còn gây cho anh cảm giác mênh mông, anh sẽ không còn cái thú được thấy mình như “con ốc bơ vơ nằm trên cát” (*).

Biển Nha Trang bây giờ bị bao vây bởi một rừng khách sạn khổng lồ ngạo nghễ nhìn ra biển. Nằm dưới chân những gã khổng lồ khách sạn, biển Nha Trang đã biến thành một cái ao làng với rất nhiều bao ny lông nhớt nhát trôi vật vờ. Nha Trang bây giờ không còn thênh thang gió biển.

  Còn đâu nữa:

“Phố chiều bao tà áo trắng,
Lượn quanh hè phố nắng
Những cô nàng xinh đang tròn trăng”
(Hoàng Thi Thơ)

Nhưng điều đau buồn nhất là một thế hệ con cháu chúng ta đã lớn lên như những con gà công nghiệp trong một chiếc lồng chật chội.

Làm sao trách chúng được khi chúng lớn lên trong một không gian mù mờ về lịch sử..

Chúng được dạy dỗ rằng chúng đang sống rất hạnh phúc trong một đất nước đã được giải phóng và chúng phải biết ơn Bác, biết ơn Đảng.

Mà hạnh phúc thật đấy. Một diễn viên nổi tiếng của Hollywood tổ chức đám cưới chỉ mời không đến vài chục khách trong khi bà Hai bán phở, ông Chín nhân viên thuế vụ, chị Năm y tá làm đám cưới cho con mời bốn, năm trăm khách. Trong đám cưới, thật ngỡ ngàng khi có ông cựu binh sĩ VNCH hào hứng lên sân khấu hát bài “Năm Anh Em Trên Một Chiếc Xe Tăng” !!!

Nếu anh về đi thăm bà con, anh sẽ chạnh lòng khi nghe thím Hai khoe con thím đi làm ở Bưu Điện được cử đi học lớp cảm tình đảng. Điều đó có nghĩa nó có hy vọng vào đảng và lên chức. Buổi tối về nhà, anh sẽ nghe mấy đứa cháu anh ê a học “đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào…”
Không thể trách được. Dù là gà công nghiệp, gà cũng thèm mổ gạo, cũng thèm sống.

 file:///var/mobile/Library/SMS/Attachments/f2/02/86C04594-FC5D-4A11-8406-8D61F3866134/b691cb655c8e436fbcb244c929c55655.heic

Làm sao trách được người dân Việt ...
Người VN trong nước mơ rằng sáng thức dậy họ đang sống ở nước ngoài
 Thời chiến tranh 54-75, có người (Mỹ hay Tây chi đó không nhớ), “mơ ngủ dậy trở thành người Việt Nam”. Hà Nội hồi đó còn mang tên là “thủ đô Hòa bình”.
Không biết bây giờ có ai còn mơ “sáng dậy trở thành người Việt Nam” nữa hay không?

Sự thật phũ phàng là hầu như mọi người Việt hôm nay, ước mơ của họ là ra sinh sống ở nước ngoài. Đài Loan, Nam Hàn, Nhật, Thái Lan, Mã Lai… chạy qua nước nào cũng được. Làm công chuyện gì cũng được.

Có nhà báo Việt Nam nào “quởn” thử làm một cuộc “thăm dò” đơn giản, kiểu đặt câu hỏi “ước mơ hiện nay của bạn là gì”? Để xem mơ ước ra sống ở nước ngoài của người Việt được bao nhiêu phần trăm?

Người Việt hiện nay sẵn sàng trả giá bằng sinh mạng của mình để được ra sống ở các nước giẫy chết. Vụ “thùng nhân” bên Anh gần đây là thí dụ điển hình.
Riêng các tài phiệt đỏ, các lãnh đạo cao cấp CSVN. Hầu như người nào cũng có “cơ ngơi” như nhà cửa, xí nghiệp, cửa hàng… ở Mỹ, hay ở các quốc gia khác như Anh, Úc, Pháp v.v… Số liệu thật của hạng mục này hiển nhiên là “tài liệu mật” của CSVN. (Ai hỏi bằng chứng đâu thì tôi thành khẩn khai báo rằng tôi không có. Tôi chỉ viết dựa trên sự phỏng đoán rằng thấy khói bốc lên ắt phải có lửa). Tôi hy vọng ngày nào đó cơ quan di dân của chính phủ Mỹ (Anh, Pháp, Úc…) bật mí bí mật này.

Con cháu cán bộ cao cấp cộng sản cũng đều lựa chon các “quốc gia thù địch” như Mỹ, Anh, Pháp… để du học. Không thấy họ tìm đến các quốc gia “đồng chí anh em” kiểu Nga hay TQ.

Cán bộ CS, con cháu cán bộ, tài phiệt… họ có tiền. Tài phiệt và người cộng sản có điểm chung. Họ là những người không có “tổ quốc”. Họ lựa chọn ra sống ở nước ngoài là điều có thể hiểu.

Vậy lý do nào người Việt lại muốn từ bỏ nơi chôn nhao cắt rún của mình?
Theo tôi, lý do là “đất lành chim đậu”. Chẳng có tổ cuốc tổ cò chi cả.
Xã hội Việt Nam bây giờ là một xã hội bán khai, mạnh được yếu thua.
Một người Việt Nam thất thế không phải là người Việt Nam mà là một con mồi, một cơ hội, để những kẻ có quyền lực, hay những kẻ có cơ hội sử dụng quyền lực, xâu xé.

Vụ Việt Á hay vụ “Các chuyến bay giải cứu” là các thí dụ điển hình.
Một người Việt Nam hoạn nạn chỉ là một cơ hội nhỏ để cán bộ xâu xé làm tiền. Cả nước Việt Nam hoạn nạn thì đây là một cơ hội lớn để cán bộ làm tiền trên cái hoạn nạn, trên những xác chết của từng người Việt nam.

Cán bộ ăn của dân không từ một thứ gì. Đảng CSVN là “cả một nồi sâu”. Những người nói câu này sống trong chăn nên biết chăn có rận.

Đọc báo hôm qua thấy xí nghiệp của Đài Loan sa thải công nhân, vì lý do không có đơn đặt hàng. Xí nghiệp “bồi thường” cho nhân công một cách “rộng rãi” hơn luật định. Ngoài ra ban quản trị xí nghiệp còn tổ chức “hướng nghiệp”, giúp công nhân sa thải dễ tìm được việc làm mới.

Trước đây không lâu ta thấy tòa án Đài Loan thụ đơn của nạn nhân ô nhiễm do Formosa (Hà Tĩnh) gây ra. Hôm trước lại thấy tòa Seoul ở Nam Hàn xử nhà nước Nam Hàn phải bồi thường cho nạn nhân chiến tranh ở Việt Nam.
Tại sao Đài Loan, Nam Hàn… lại đối xử “nhân bản”, nhân đạo như vậy đối với người Việt Nam hoạn nạn?

Theo tôi, người Việt Nam không cần phải bỏ nước ra đi. Điều họ cần là có một mơ ước “sáng dậy trở thành người Đài Loan, người Nam Hàn”.

Sống phải có mục đích sống. Đài Loan, Nam Hàn phát triển thành rồng là vì trước đó người dân họ có mơ ước “sáng dậy thành người Nhật”.

Họ vốn là người Đài, người Hàn… làm sao họ có thể thành người Nhật được?
Vậy là giới trí thức, tầng lớp tinh hoa của đất nước, cùng với các đảng phái chính trị, tất cả hợp lực xây dựng đất nước, sao cho đất nước của họ vĩ đại như là nước Nhật. Để người dân của họ hãnh diện là người Đài, người Hàn.
Cuối cùng dân Đài, dân Nam Hàn đã thành công. Mức sống dân Đài hiện thời đã vượt qua dân Nhật.

Chiến tranh đã qua gần 1/2 thế kỷ nhưng tro tàn chiến tranh vẫn còn nghi ngút khói. Kích động hận thù, kích động chia rẽ đấu tranh giai cấp vẫn còn. Thì đất nước Việt Nam, xã hội Việt Nam là “chiến trường” mà trong đó người sa cơ đều trở thành con mồi để kẻ mạnh xâu xé.

Bỏ nước, về lâu về dài không phải là lối thoát. Nhưng 1/2 thế kỷ như vậy rồi. Không bỏ nước, không đoạn tuyệt với Việt Nam thì làm cách nào để sống!
Cám ơn người viết thay cho tôi. 🙏

Nguồn ST trên Facebook