Apr 20, 2024

Thơ dịch

Thơ trữ tình Xergei Exenin (Nga, 1895-1925)
Lê Đức Thụ * đăng lúc 02:06:22 AM, Jan 06, 2024 * Số lần xem: 3244
Hình ảnh
#1

 * đăng lúc 08:30:58 PM, Oct 27, 2015 * Số lần xem: 530

Lê Đức Thụ truyển chọn và dịch)

***Там, где капустные грядки
 
Там, где капустные грядки
Красной водой поливает восход,

Клененочек маленький матке

Зеленое вымя сосет.

1910

 

*** Bình minh tưới nước hồng

 

Bình minh tưới nước hồng

Lên luống rau bắp cải.

Cây phong còn non trẻ

Bú vú sữa mầu xanh

 

 

 

      БРАТУ ЧЕЛОВЕКУ

Тяжело и прискорбно мне видеть,

Как мой брат погибает родной.

И стараюсь я всех ненавидеть,

Кто враждует с его тишиной.

 

Посмотри, как он трудится в поле,

Пашет твердую землю сохой,

И послушай ты песни про горе,

Что поет он, идя бороздой.

 

Или нет в тебе жалости нежной

Ко страдальцу сохи с бороной?

Видишь гибель ты сам неизбежной,

А проходишь его стороной.

 

Помоги же бороться с неволей,

Залитою вином, и с нуждой!

Иль не слышишь, он плачется долей

В своей песне, идя бороздой?

1912

 

 

GỬI NGƯỜI ANH EM CON NGƯỜI

Thật thương tâm đau xót đứng nhìn

Người anh em của tôi đang chết

Tôi cố gắng căm giận những ai

Là kẻ thù lặng im người chết.

 

Hãy nhìn xem anh lao động trên đồng

Anh đang cày mảnh ruộng mình cằn cỗi

Và hãy nghe bài hát đau lòng

Anh đang hát khi đang cày xới.

 

Hay mi chẳng có chút lòng thương

Với nỗi khổ của người cày cấy?

Hay dửng dưng cái chết bất thường

Mà bỏ đi như không nhìn thấy?

 

Hãy cứu giúp chống lại đói nghèo

Sự tù túng bao trùm đất nước

Hay dửng dưng tiếng khóc người nghèo

Anh đang cày và anh đang hát?

 

ДАЛЕКАЯ ВЕСЕЛАЯ ПЕСНЯ

Далеко-далеко от меня

Кто-то весело песню поет.

И хотел бы провторить ей я,

Да разбитая грудь не дает.

 

Тщетно рвется душа до нее,

Ищет звуков подобных в груди,

Потому что вся сила моя

Истощилась еще впереди.

 

Слишком рано я начал летать

За мечтой идеала земли,

Рано начал на счастье роптать,

Разбираясь в прожитой дали.

 

Рано пылкой душою своей

Я искал себе мрачного дня

И теперь не могу вторить ей,

Потому что нет сил у меня.

1912

 

      BÀI CA XUÂN VUI VẺ

 

Quá xa với tôi đã quá xa!

Ai đang hát bài ca vui vẻ

Tôi muốn hát theo em như thế

Mà giọng vỡ rồi có hát được đâu.

 

Hồn vô vọng cố lần bước theo

Tìm những âm thanh trong lồng ngực

Là bởi lẽ có biết bao sức lực

Tôi đã đốt hết từ trước còn đâu.

 

Tôi quá sớm đã tập bay cao

Rượt đuổi theo giấc mơ trái đất

Và hạnh phúc phũ phàng giậm nát

Khi chọn lựa cách sống nơi xa.

 

Quá sớm mang hồn trẻ của mình

Đánh đổi lấy những ngày đen tối

Và vì thế giờ không hát nổi

Sức lực trong người cạn kiệt từ lâu.

 

БЕРЕЗА

Белая береза

Под моим окном

Принакрылась снегом,

Точно серебром.

 

На пушистых ветках

Снежною каймой

Распустились кисти

Белой бахромой.

 

И стоит береза

В сонной тишине,

И горят снежинки

В золотом огне.

 

А заря, лениво

Обходя кругом,

обсыпает ветки

Новым серебром.

1913

 

CÂY BẠCH DƯƠNG

 

Cây bạch dương vỏ trắng

Dưới cửa sổ phòng ta

Thân em phủ tuyết trắng

Sao giống bạc thật mà.

 

Trên cành cây mềm mại

Tuyết trắng một đường viền

Những búp chồi bừng nở

Trăng trắng tựa thêu ren

 

Và bạch dương đứng đó

Trong giấc ngủ mơ màng

Và những bông tuyết cháy

Trong ngọn lửa vàng vàng.

 

Còn bình minh lười nhác

Đi vòng tròn xung quanh

Rắc lên trên cành lá

Lớp bạc mới của mình.

 

 

 

*** Я положил к твоей постели

 

 

Я положил к твоей постели

Полузавядшие цветы,

И с лепестками помертвели

Мои усталые мечты.

 

Я нашептал моим левкоям

Об угасающей любви,

И ты к оплаканным покоям

Меня уж больше не зови.

 

Мы не живем, а мы тоскуем.

Для нас мгновенье красота,

Но не зажжешь ты поцелуем

Мои холодные уста.

 

И пусть в мечтах я все читаю:

«Ты не любил, тебе не жаль»,

Зато я лучше понимаю

Твою любовную печаль.

1912-1913

 

 

 

* * * Anh đã đặt xuống đầu giường em

 

 

Anh đã đặt xuống đầu giường em

Những bông hoa nửa phần tàn úa

Cùng nụ hoa cũng đang chết thêm

Những ước mơ trong anh một thuở.

 

Anh thì thầm với thuỳ dương mai

Về tình yêu đang dần lụi tắt

Em đừng gọi anh nữa ngày mai

Đến với bình yên trào nước mắt.

 

Ta chẳng sống, ta chỉ sầu buồn

Vẻ đẹp đến chỉ trong thời khắc

Em không thể sưởi ấm nụ hôn

Làn môi anh từ lâu lạnh ngắt.

 

Hãy để anh cứ đọc trong mơ:

“Em không yêu, em không thương xót”

Nhưng anh hiểu hơn cả bây giờ

Nỗi buồn tình của em khêu gợi

 

* * * Гой ты, Русь, моя родная,

 

Гой ты, Русь, моя родная,

Хаты - в ризах образа...

Не видать конца и края -

Только синь сосет глаза.

 

Как захожий богомолец,

Я смотрю твои поля.

А у низеньких околиц

Звонно чахнут тополя.

 

Пахнет яблоком и медом

По церквам твой кроткий Спас.

И гудит за корогодом

На лугах веселый пляс.

 

Побегу по мятой стежке

На приволь зеленых лех,

Мне навстречу, как сережки,

Прозвенит девичий смех.

 

Если крикнет рать святая:

"Кинь ты Русь, живи в раю!"

Я скажу: "Не надо рая,

Дайте родину мою".

1914

 

 

*** Ôi, nước Nga thân yêu của tôi,

 

 

Ôi, nước Nga thân yêu của tôi,

Những ngôi nhà trong khung ảnh Thánh…

Mênh mông chạy tít tắp chân trời

Chỉ mầu xanh đập vào ánh mắt.

 

Như con chiên đâu đó lạc vào

Con nhìn lên cánh đồng bát ngát

Còn cạnh bên các luỹ hàng rào

Hàng cây dương đung đưa, ca hát.

 

Thoang thoảng thơm mùi táo, mật ong

Những nhà thờ người dịu dàng Xpax

Tiếng chuông đổ vang vọng mênh mông

Trên đồng cỏ điệu van vui hát.

 

Tôi chạy dọc luống rau bạc hà

Thả mình trên nền cỏ xanh ngắt

Đón đường tôi như những bông hoa

Tiếng con gái cười chạy theo đuổi bắt.

 

Giá như có tiếng gọi trời cao:

Bỏ nước Nga lên thiên đường sống!”

Tôi sẽ đáp: “Chẳng có nơi nào,

Bằng thiên đường nước Nga tôi sống”.

 

* * * Шел Господь пытать людей в любови,

 

 

Шел Господь пытать людей в любови,

Выходил он нищим на кулижку.

Старый дед на пне сухом в дуброве,

Жамкал деснами зачерствелую пышку.

 

Увидал дед нищего дорогой,

На тропинке, с клюшкою железной,

И подумал: "Вишь, какой убогой,-

Знать, от голода качается, болезный".

 

Подошел Господь, скрывая скорбь и муку:

Видно, мол, сердца их не разбудишь...

И сказал старик, протягивая руку:

"На, пожуй... маленько крепче будешь".

1914

 

 

 

 

*** Chúa ra đi thử thách tình người

 

Chúa ra đi thử thách tình người

Dáng ăn mày gậy bị đi tới

Ông lão ở trong hốc cây sồi

Đang khổ sở vì cơn đau lợi.

 

Ông lão thấy ăn mày từ xa

Trên đường nhỏ, mọc đầy lá nhọn

Và liền nghĩ: “Ăn mày đây mà

Chắc đói khát, ốm đau lảo đảo”.

 

Chúa đến bên, che đi nhục tủi

Không có lẽ, mất hết tình người

Ông lão nói, tay chìa mẩu bánh:

“Ăn từ từ, sẽ khoẻ ngay thôi”.

 

 

 
             КОРОВА
 

Дряхлая, выпали зубы,
Свиток годов на рогах.
Бил ее выгонщик грубый
На перегонных полях.

Сердце не ласково к шуму,
Мыши скребут в уголке.
Думает грустную думу
О белоногом телке.

Не дали матери сына,
Первая радость не прок.
И на колу под осиной
Шкуру трепал ветерок.

Скоро на гречневом свее,
С той же сыновней судьбой,
Свяжут ей петлю на шее
И поведут на убой.

Жалобно, грустно и тоще
В землю вопьются рога…
Снится ей белая роща
И травяные луга.

1915


--------------------------------------------------------------------------------

                  CON BÒ

 

Yếu già, răng rụng hết rồi

Trên sừng khắc dấu một thời xuân qua

Đằng sau thô bỉ chủ nhà

Ra roi quất mạnh lùa ra cánh đồng.

 

Tim nghe tiếng động lạnh lùng

Lũ chuột chít chít kêu trong góc chuồng

Đắm chìm ý nghĩ tủi buồn

Nghĩ con chân trắng nay còn nữa đâu.

 

Không cho con mẹ bên nhau

Không cho hưởng phút vui đầu sinh ra

Dưới bóng liễu cọc phơi da

Gió lay lay động xót xa bội phần.

 

Mơ ngày rồi đến bản thân

Cùng chung số kiếp như phần đứa con

Dây thít lấy cổ tủi hờn

Rồi kéo ra chốn sườn non hoá đời.

 

Buồn thương, tủi phận, lệ rơi

Sừng cắm đất lạnh... trên đời biết không?

Bò mơ thấy cỏ xanh đồng

Rừng bạch dương trắng mà lòng xót xa.

 
   ПЕСНЬ О СОБАКЕ
 

Утром в ржаном закуте,
Где златятся рогожи в ряд,
Семерых ощенила сука,
Рыжих семерых щенят.

До вечера она их ласкала,
Причесывая языком,
И струился снежок подталый
Под теплым ее животом.

А вечером, когда куры
Обсиживают шесток,
Вышел хозяин хмурый,
Семерых всех поклал в мешок.

По сугробам она бежала,
Поспевая за ним бежать…
И так долго, долго дрожала
Воды незамерзшей гладь.

А когда чуть плелась обратно,
Слизывая пот с боков,
Показался ей месяц над хатой
Одним из ее щенков.

В синюю высь звонко
Глядела она, скуля,
А месяц скользил тонкий
И скрылся за холм в полях.

И глухо, как от подачки,
Когда бросят ей камень в смех,
Покатились глаза собачьи
Золотыми звездами в снег.

1915


--------------------------------------------------------------------------------

BÀI CA VỀ CON CHÓ MẸ

 
Một thân trong ổ rơm khô

Cạnh đống bao tải có ngờ họa đâu

Chó mẹ trở dạ đớn đau

Sinh ra bẩy chú lông mầu vàng hung.

 

Đến chiều chó ủ trong lòng

Truyền cho sự sống bằng dòng sữa tươi.

Bên ngoài lất phất tuyết rơi

Tuyết tan dưới bụng ấm hơi tràn trề.

 

Chiều tà, gà gọi nhau về

Đậu bên lò sưởi mọi bề lo xa.

Chủ nhân cau có bước ra

Bảy con chó bắt chẳng tha con nào.

 

Thất kinh, mặc tuyết chó lao

Chạy theo van lạy chủ nào có nghe.

Chán chường lê bước trở về

Trong lòng bao nỗi tái tê rối bời.

 

Mồ hôi chó vã khắp người

Run run mặt nước tháng mười đầu đông

Trăng lên trăng sáng giữa đồng

Sao giống con chó những trông cùng ngờ.

 

Băng băng chó chạy dọc bờ

Gọi con thê thảm hàng giờ chưa thôi,

Trăng lên trăng ngả sau đồi

Bơ vơ giữa một khoảng trời tối đen.

 

Nỗi niềm chỉ biết kêu rên

Ai thương,- còn ném đá thêm mua cười

Tủi mình hèn phận lệ rơi,

Tan vào tuyết trắng sao trời buổi mai.

 

*** Устал я жить в родном краю

 

Устал я жить в родном краю
В тоске по гречневым просторам.
Покину хижину мою,
Уйду бродягою и вором.

Пойду по белым кудрям дня
Искать убогое жилище.
И друг любимый на меня
Наточит нож за голенище.

Весной и солнцем на лугу
Обвита жёлтая дорога,
И та, чьё имя берегу,
Меня прогонит от порога.

И вновь вернуся в отчий дом,
Чужою радостью утешусь,
В зелёный вечер под окном
На рукаве своём повешусь.

Седые вербы у плетня
Нежнее головы наклонят.
И необмытого меня
Под лай собачий похоронят.

А месяц будет плыть и плыть,
Роняя вёсла по озёрам…
И Русь всё так же будет жить,
Плясать и плакать у забора.

1916

 

 

*** Tôi mệt mỏi sống ở quê nhà

 

 

Tôi mệt mỏi sống ở quê nhà

Buồn chán cảnh mênh mang đồng đất

Rôi sẽ bỏ mái ấm mẹ cha

Đi trộm cắp và làm hành khất.

 

Tôi sẽ đi dài rộng tháng ngày

Tìm túp lều làm nơi tá túc

Dù bạn thân có thể ra tay

Chĩa dao nhọn vào tôi có lúc.

 

Con đường quê lấp lóa cát vàng

Xuân đồng cỏ mặt trời rực rỡ

Mặc cho tôi trân trọng tên nàng

Nàng vẫn đuổi tôi ra khỏi cửa.

 

Tôi sẽ về thăm lại quê cha

Tự an ủi niềm vui kẻ khác

Để một chiều cửa số mái nhà

Lấy tay áo buộc lên tự sát.

 

Hàng cây phong bên dậu trắng phau

Nghiêng nghiêng xuống dịu dàng hơn nữa

Tấm thân tôi chưa được gội lau

Bị chôn vùi giữa đàn chó sủa.

 

Và mặt trăng cứ trôi, cứ trôi

Mái chèo khua trên hồ sâu rộng

Bên rào dậu nửa khóc nửa cười

Và như xưa nước Nga vẫn sống.

 

 

* * * Вот оно, глупое счастье,

 

 

Вот оно, глупое счастье,

С белыми окнами в сад!

По пруду лебедем красным

Плавает тихо закат.

 

Здравствуй, златое затишье,

С тенью березы в воде!

Галочья стая на крыше

Служит вечерню звезде.

 

Где-то за садом несмело,

Там, где калина цветет

Нежная девушка в белом

Нежную песню поет.

 

Стелется синею рясой

С поля ночной холодок...

Глупое, милое счастье,

Свежая розовость щек!

1918

 

 

 

*** Này đây, hạnh phúc thật giản đơn

 

Này đây, hạnh phúc thật giản đơn

Cửa sổ trắng mở thẳng ra vườn!

Trên đầm nước như thiên nga đỏ

Lặng lẽ bơi qua cảnh hoàng hôn.

 

Xin chào im lặng tựa như vàng

Đổ trên mặt nước bóng bạch dương

Đậu trên mái nhà là đàn quạ

Như vì sao sáng cảnh chiều buông.

 

Đâu đó trong vườn vẻ thẹn thùng

Nơi cây kim ngân đang trổ bông

Cô gái dịu dàng trong áo trắng

Bài ca dịu dàng hát mơ mòng.

 

Từ đồng trải rộng áo cà sa

Cơn gió lạnh đêm thổi la đà

Hạnh phúc thân thương và khở dại

Má hồng ựng đỏ nhớ người xa.

 

 

*** Закружилась листва золотая

 

Закружилась листва золотая

В розоватой воде на пруду,

Словно бабочек легкая стая

С замираньем летит на звезду.

 

Я сегодня влюблен в этот вечер,

Близок сердцу желтеющий дол.

Отрок-ветер по самые плечи

Заголил на березке подол.

 

И в душе и в долине прохлада,

Синий сумрак как стадо овец,

За калиткою смолкшего сада

Прозвенит и замрет бубенец.

 

Я еще никогда бережливо

Так не слушал разумную плоть,

Хорошо бы, как ветками ива,

Опрокинуться в розовость вод.

 

Хорошо бы, на стог улыбаясь,

Мордой месяца сено жевать...

Где ты, где, моя тихая радость,

Все любя, ничего не желать?

1918

 

 

 

*** Đám lá vàng đung đưa đung đưa

 

Đám lá vàng đung đưa đung đưa

Trên mặt nước hồ mầu hồng phớt

Tựa đàn bướm trắng mê mải, say sưa

Đang bay tới vì sao tít tắp.

 

Ta đắm say với cảnh chiều này

Tim gần gũi mầu úa vàng thung lũng

Cơn gió thổi trên đôi vai gày

Luồn vào bạch dương thướt tha váy thụng.

 

Mát lành thảo nguyên và cả trong tim

Chiều chạng vạng như đàn cừu ngoan ngoãn

Trở về chuồng khu vườn đã im

Tiếng mõ leng keng rồi cũng tắt.

 

Chưa bao giờ tôi chăm chú lắng nghe

Ý chí mình như lần này cả

Giá có thể làm cành thuỳ dương

Thả mình xuống nước hồ hồng phớt.

 

Rồi mỉm cười bên cạnh cây rơm

Trăng lưỡi liềm thản nhiên nhai cỏ…

Em nơi đâu sung sướng của tôi

Khi yêu em không cần gì nữa?

 

 

 

* * * Зеленая прическа

 

 

     Л. И. Кашиной

 

Зеленая прическа,
Девическая грудь.
О тонкая березка,
Что загляделась в пруд?

Что шепчет тебе ветер?
О чем звенит песок?
Иль хочешь в косы-ветви
Ты лунный гребешок?

Открой, открой мне тайну
Твоих древесных дум,
Я полюбил — печальный
Твой предосенний шум.

И мне в ответ березка:
«О любопытный друг,
Сегодня ночью звездной
Здесь слезы лил пастух.

Луна стелила тени,
Сияли зеленя.
За голые колени
Он обнимал меня.

И так, вдохнувши глубко,
Сказал под звон ветвей:
„Прощай, моя голубка,
До новых журавлей“».

1918

 

 

* * * Mái tóc chải mầu xanh

 

 

Mái tóc chải mầu xanh

Ngực người con gái trẻ

Ôi, bạch dương mảnh dẻ

Nhìn gì em xuống đầm?

 

Gió cùng em thì thầm

Cát vì sao than khóc

Hay em muốn kết tóc

Bằng chiếc lược mảnh trăng?

 

Thổ lộ cùng anh chăng

Bí mật lòng em đó

Anh yêu em muôn thuở

Tiếng reo buồn gọi thu.

 

“Hỡi anh bạn tò mò

Đêm qua dưới trăng sáng

Nước mắt người chăn bò

Rỏ nơi đây thầm lặng.

 

ánh trăng xua bóng đêm

Cỏ cây oà rực rỡ,

Ôm gối trần của em

Và tiếng người than thở.

 

Người nói dưới thông reo

“Vĩnh biệt, hỡi em yêu

Hẹn mùa sau gặp lại

Khi sếu lại về nhiều”.

 

* * * Я покинул родимый дом,

 

 

Я покинул родимый дом,

Голубую оставил Русь.

В три звезды березняк над прудом

Теплит матери старой грусть.

 

Золотою лягушкой луна

Распласталась на тихой воде.

Словно яблонный цвет, седина

У отца пролилась в бороде.

 

Я не скоро, не скоро вернусь!

Долго петь и звенеть пурге.

Стережет голубую Русь

Старый клен на одной ноге.

 

И я знаю, есть радость в нем

Тем, кто листьев целует дождь,

Оттого, что тот старый клен

Головой на меня похож.

1918

 

 

* * * Tôi đã bỏ nhà cha mẹ yêu thương

 

 

Tôi bỏ nhà cha mẹ yêu thương

Bỏ nước Nga một mầu xanh thẳm

Ba vì sao trên đầm bạch dương

Nỗi buồn mẹ trong lòng sưởi ấm.

 

Mặt trăng như một chú cóc vàng

Đang dát xuống nước đầm lặng lẽ

Chòm râu bạc của cha như thể

Mầu táo mỗi ngày lại dài thêm.

 

Tôi còn lâu mới quay trở về

Còn hát lâu, ngân vang bão tuyết

Còn ngợi ca nước Nga tha thiết

Như cây phong già chụm đứng một chân.

 

Và tôi biết niềm vui trong đó

Cho ai hôn chùm lá mưa xuân

Là bởi lẽ cây phong già đó

Sao giống tôi từ đầu đến chân.

 

 

 

 

*** Я последний поэт деревни


                           Мариенгофу

 

Я последний поэт деревни,
Скромен в песнях дощатый мост.
За прощальной стою обедней
Кадящих листвой берез.

Догорит золотистым пламенем
Из телесного воска свеча,
И луны часы деревянные
Прохрипят мой двенадцатый час.

На тропу голубого поля
Скоро выйдет железный гость,
Злак овсяный, зарею пролитый,
Соберет его черная горсть.

Не живые, чужие ладони,
Этим песням при вас не жить!
Только будут колосья-кони
О хозяине старом тужить.

Будет ветер сосать их ржанье,
Панихидный справляя пляс.
Скоро, скоро часы деревянные
Прохрипят мой двенадцатый час!

1920

 

 

** *
Tôi - nhà thơ cuối cùng của làng quê

 

                                  Tặng Mariengof

 

Tôi - nhà thơ cuối cùng của làng quê

Chiếc cầu gỗ khiêm nhường từng bài hát

Buổi lễ Thánh trước giờ tiễn biệt

Vòm lá bạch dương đung đưa, đung đưa.

 

Ngọn lửa nến vàng vọt, xác xơ

Leo lét cháy từ trong đĩa sáp.

Đồng hồ gỗ mặt trăng kẽo cọt

Điểm giờ tôi con số mười hai.

 

Trên con đường đồng quê xanh dài

Vị kim khách rồi đây sẽ tới

Tay đen đúa rồi đây ôm vội

Lúa kiều mạch nhuộm đỏ hoàng hôn.

 

Hỡi bàn tay xa lạ, vô hồn

Bài ca cùng ngươi làm sao sống nổi!

Chỉ có lúa dài bông nhớ lại

Người chủ cũ của lúa mà thôi!

 

Chỉ có gió sẽ giỡn với người

Quay cuồng vũ cầu hồn kẻ chết

Đồng hồ gỗ gióng hồi ly biệt

Điểm giờ tôi con số mười hai!

 

* * * Не жалею, не зову, не плачу,

 

 

Не жалею, не зову, не плачу,

Всё пройдет, как с белых яблонь дым,

Увяданья золотом охваченный,

Я не буду больше молодым.

 

Ты теперь не так уж будешь биться,

Сердце, тронутое холодком,

И страна березового ситца

На заманит шляться босиком.

 

Дух бродяжий! Ты все реже, реже

Расшевеливаешь пламень уст.

О, моя утраченная свежесть,

Буйство глаз и половодье чувств!

 

Я теперь скурее стал в желаньях,

Жизнь моя, иль ты приснилась мне?

Словно я весенней гулкой ранью

Проскакал на розовом коне.

 

Все мы, все мы в этом мире тленны,

Тихо льется с клёнов листьев медь...

Будь же ты вовек благословенно,

Что пришло процвесть и умереть.

1921

 

 

 

* * *  Ta không tiếc, không cầu, không khóc than

 

Ta không tiếc, không cầu, không khóc than

Tất cả trôi qua như đám mây tàn

Đời bao trùm một mầu vàng úa

Ta chẳng còn trẻ trung gì thêm nữa.

 

Ôi trái tim nguội tắt lửa tình rồi!

Đâu như xưa em vẫn đập cho đời

Và non nước bạch dương mênh mang ấy

Bàn chân trần đâu còn vui chạy nhẩy.

 

Hồn lang thang, những lúc hiếm hoi

Khơi bùng ngọn lửa thắm làn môi

Ôi tươi trẻ của lòng ta đã mất

Mắt đắm say và bể tình rồi.

 

Ta trở nên tằn tiện cả ước mong

Đời ta ư? Hay chỉ giấc mơ lòng?

Giống cuộc dạo một sáng mùa xuân sớm

Ta băng qua trên chú ngựa hồng.

 

Chúng ta đâu vĩnh viễn thế gian này

Chùm lá phong lặng nhả mật hương say,

Cõ̀u em suụ́t cả đời tươi tụ́t

Nở rộ hoa và chết nơi đây. 

 

 

* * * Все живое особой метой

 

 

Все живое особой метой

Отмечается с ранних пор.

Если не был бы я поэтом,

То, наверно, был мошенник и вор.

 

Худощавый и низкорослый,

Средь мальчишек всегда герой,

Часто, часто с разбитым носом

Приходил я к себе домой.

 

И навстречу испуганной маме

Я цедил сквозь кровавый рот:

"Ничего! Я споткнулся о камень,

Это к завтраму все заживет".

 

И теперь вот, когда простыла

Этих дней кипятковая вязь,

Беспокойная, дерзкая сила

На поэмы мои пролилась.

 

Золотая, словесная груда,

И над каждой строкой без конца

Отражается прежняя удаль

Забияки и сорванца.

 

Как тогда, я отважный и гордый,

Только новью мой брызжет шаг...

Если раньше мне били в морду,

То теперь вся в крови душа.

 

И уже говорю я не маме,

А в чужой и хохочущий сброд:

"Ничего! Я споткнулся о камень,

Это к завтраму все заживет!"

1922

 

 

 

*** Tất cả lung linh thật đáng ngờ

 

 

Tất cả lung linh thật đáng ngờ

Điều tôi từng thấy tự xa xưa

Tôi thành trộm cắp, phường lừa đảo

Nếu không nổi tiếng là nhà thơ.

 

Người thấp, hình dáng lại gầy gò

Nổi danh trước đám bạn tuổi thơ

Người không bầm rập, mũi xưng tấy

Tôi trở về nhà hiếm bao giờ.

 

Trước sự hoảng hốt của mẹ tôi

“Không sao, ngày mai sẽ qua thôi,

Ấy là con vấp phải hòn đá”

Tôi nói khi máu chảy trên môi.

 

Bây giờ những chuyện đó đã qua

Tháng ngày ta thơ dại ấy mà

Sức lực hiếu động, sục sôi đó

Giờ tôi giành hết cho thi ca.

 

Cả núi ngôn từ tựa vàng son

Từng dòng vô tận cứ trào tuôn

Ánh lên một thời ngang tàng ấy

Thời người bầm tím, áo rách sờn.

 

Dũng cảm, kiêu hãnh tựa như xưa

Bước chân mới mẻ đến bất ngờ

Nếu xưa bị đánh thâm mặt mũi

Thì hồn đẫm máu buổi bây giờ.

 

Và không còn nói với mẹ tôi

Mà đám xa lạ đang phá cười

“Ấy là tôi vấp phải hòn đá,

Ngày mai tất cả sẽ qua thôi!”

 

 

* * * Да! Теперь - решено. Без возврата

Да! Теперь - решено. Без возврата

Я покинул родные края.

Уж не будут листвою крылатой

Надо мною звенеть тополя.

 

Низкий дом без меня ссутулится,

Старый пёс мой давно издох.

На московских изогнутых улицах

Умереть, знать, сулил мне Бог.

 

Я люблю этот город вязевый,

Пусть обрюзг он и пусть одрях.

Золотая дремотная Азия

Опочила на куполах.

 

А когда ночью светит месяц,

Когда светит... чёрт знает как!

Я иду, головою свесясь,

Переулком в знакомый кабак.

 

Шум и гам в этом логове жутком,

Но всю ночь напролёт, до зари,

Я читаю стихи проституткам

И с бандитами жарю спирт.

 

Сердце бьётся всё чаще и чаще,

И уж я говорю невпопад:

- Я такой же, как вы, пропащий,

Мне теперь не уйти назад.

 

Низкий дом без меня ссутулится,

Старый пёс мой давно издох.

На московских изогнутых улицах

Умереть, знать, сулил мне Бог.

1922

 

*** Quyết định rồi. Không về được nữa

 

Quyết định rồi. Không về được nữa

Tôi lìa xa miền đất thân yêu

Không còn cảnh tán cây từng vỗ

Của hàng dương đứng toả trên đầu.

 

Ngôi nhà nhỏ vắng tôi còng xuống

Con chó già đã chết từ lâu

Chúa phán quyết sự còn hay mất

Đối với tôi trên Mát tầng lầu.

 

Tôi yêu thành phố này hình khối

Người cứ nở nang và rồi tàn lụi

Châu Á vàng như thể đang mơ

Óng ánh toả trên nóc nhà thờ.

 

Khi đêm xuống ánh trăng chiếu sáng

Quỷ mới biết trăng sáng thế nào?

Tôi cuốc bộ, đầu còn đếm nhẩm

Quán rượu quen nằm ở góc nào?

 

Tiếng ầm ỹ, gam màu rùng rợn

Suốt cả đêm, đến tận bình minh

Tôi đọc thơ cho bầy gái điếm

Với đám cướp tôi uống hết mình.

 

Trái tim đập càng thêm rộn rã

Và nói năng líu cả giọng rồi

Tôi sa ngã giống như tất cả

Và không đường trở lại quê tôi.

 

Ngôi nhà nhỏ vắng tôi còng xuống

Con chó già đã chết từ lâu

Chúa phán quyết sự còn hay mất

Đối với tôi trên Mát tầng lầu.

 

 

     ПИСЬМО  МАТЕРИ
Ты жива еще, моя старушка?

Жив и я. Привет тебе, привет!

Пусть струится над твоей избушкой

Тот вечерний несказанный свет.

 

Пишут мне, что ты, тая тревогу,

Загрустила шибко обо мне,

Что ты часто ходишь на дорогу

В старомодном ветхом шушуне.

 

И тебе в вечернем синем мраке

Часто видится одно и то ж:

Будто кто-то мне в кабацкой драке

Саданул под сердце финский нож.

 

Ничего, родная! Успокойся.

Это только тягостная бредь.

Не такой уж горький я пропойца,

Чтоб, тебя не видя, умереть.

 

Я по-прежнему такой же нежный

И мечтаю только лишь о том,

Чтоб скорее от тоски мятежной

Воротиться в низенький наш дом.

 

Я вернусь, когда раскинет ветви

По-весеннему наш белый сад.

Только ты меня уж на рассвете

Не буди, как восемь лет назад.

 

Не буди того, что отмечталось,

Не волнуй того, что не сбылось,—

Слишком раннюю утрату и усталость

Испытать мне в жизни привелось.

 

И молиться не учи меня. Не надо!

К старому возврата больше нет.

Ты одна мне помощь и отрада,

Ты одна мне несказанный свет.

 

Так забудь же про свою тревогу,

Не грусти так шибко обо мне.

Не ходи так часто на дорогу

В старомодном ветхом шушуне.

1924

 
         THƯ GỬI MẸ

 

Mẹ vẫn bình an, ơi mẹ thân yêu

Con cũng vậy. Gửi lời chào thăm mẹ

ánh nắng ơi, huyền diệu trời chiều

Lung linh toả nếp nhà tranh nhỏ bé.

 

Tiếng đồn mẹ nén nỗi lo âu

Buồn vì con trai giờ đâm hư hỏng,

Rằng mẹ nghèo trong tấm áo nhầu

Sáng tối chiều hôm đường làng trông ngóng.

 

Rồi trăn trở giấc ngủ không thành

Mẹ nằm mơ thấy điều sợ nhất

Rằng ai đó trong cuộc đọ tranh

Đâm trúng tim con giữa cơn say ngất.

 

Không sao đâu, xin mẹ an lòng

Tất cả đó chỉ là mộng mị,

Chưa đến mức con thành lông bông

Chết, không kịp về trông thấy mẹ.

 

Con vẫn là con hiền dịu như xưa

Vần ấp ủ trong lòng mơ ước

Ngày rũ hết buồn bực, nghi ngờ

Con sẽ về bên nếp nhà quen thuộc.

 

Con sẽ về khi cây cối lên xanh

Hoa táo nở trong khu vườn trắng.

Nhưng mẹ chớ phá giấc ngon lành

Tám năm trước khi trời hửng nắng.

 

Đừng khơi dậy dĩ vãng đã qua

Đừng nhắc lại nỗi đau thất bại,-

Sớm mất mát và mệt mỏi tuổi già

Đời con trẻ đã từng nếm trải.

 

Và cầu nguyện đừng dạy con, đừng dạy!

Không có đường về quá khứ xa xưa,

Chỉ mẹ cho con niềm tin nồng cháy

Chỉ mẹ cho con ánh sáng huyền xưa.

 

Thôi mẹ nhé, hãy quên đi tất cả

Đừng buồn phiền lo nghĩ nữa về con,

Đừng ra đường những ngày đông buốt giá,-

Chiếc áo bông đã cũ kỹ rách sờn.

 

 

         ПУШКИНУ

Мечтая о могучем даре

Того, кто русской стал судьбой,

Стою я на Тверском бульваре,

Стою и говорю с собой.

 

Блондинистый, почти белесый,

В легендах ставший как туман,

О Александр! Ты был повеса,

Как я сегодня хулиган.

 

Но эти милые забавы

Не затемнили образ твой,

И в бронзе выкованной славы

Трясешь ты гордой головой.

 

А я стою, как пред причастьем,

И говорю в ответ тебе:

Я умер бы сейчас от счастья,

Сподобленный такой судьбе.

 

Но, обреченный на гоненье,

Еще я долго буду петь...

Чтоб и мое степное пенье

Сумело бронзой прозвенеть.

1924

 

 

    KÍNH TẶNG PUSKIN

Từng mơ ước tài năng vĩ đại

Tựa như anh - số phận nước Nga

Và giờ đây trên phố Tve

Tôi đang đứng và nói với mình.

 

Người tóc vàng, gần như trắng muốt

Trong truyền thuyết đã thành màn sương

Puskin ơi, anh từng du đãng

Như tôi nay ngổ ngáo trên đời.

 

Những trò chơi dịu dàng xưa ấy

Chẳng lu mờ hình ảnh của Người

Niềm vinh quang thành đồng  như vậy

Đầu ngẩng cao kiêu hãnh giữa trời.

 

Tôi đứng đây như một phần can hệ

Và đáp lại tiếng nói của Người

Tôi sẽ chết vì niềm hạnh phúc

Nếu có được số phận giống Người.

 

Nhưng đời tôi đang bị săn đuổi

Tôi còn hát mãi mãi cho đời…

Để tiếng hát mang hơi đồng nội

Sẽ vang lên bên tượng của Người.

 

       СУКИН СЫН

Снова выплыли годы из мрака
И шумят, как ромашковый луг.
Мне припомнилась нынче собака,
Что была моей юности друг.

Нынче юность моя отшумела,
Как подгнивший под окнами клен,
Но припомнил я девушку в белом,
Для которой был пес почтальон.

Не у всякого есть свой близкий,
Но она мне как песня была,
Потому что мои записки
Из ошейника пса не брала.

Никогда она их не читала,
И мой почерк ей был незнаком,
Но о чем-то подолгу мечтала
У калины за желтым прудом.

Я страдал... Я хотел ответа...
Не дождался... уехал... И вот
Через годы... известным поэтом
Снова здесь, у родимых ворот.

Та собака давно околела,
Но в ту ж масть, что с отливом в синь,
С лаем ливисто ошалелым
Меня встрел молодой ее сын.

Мать честная! И как же схожи!
Снова выплыла боль души.
С этой болью я будто моложе,
И хоть снова записки пиши.

Рад послушать я песню былую,
Но не лай ты! Не лай! Не лай!
Хочешь, пес, я тебя поцелую
За пробуженный в сердце май?

Поцелую, прижмусь к тебе телом
И, как друга, введу тебя в дом...
Да, мне нравилась девушка в белом,
Но теперь я люблю в голубом.

1924

 
           CHÓ CON

 

Hiện về năm tháng tối đen
Rì rào như gió qua miền thảo nguyên
Hôm nay nhỡ tới bạn hiền
Chó ơi, cái buổi đầu tiên hiểu đời
 
Giờ đây tuổi trẻ qua rồi
Cây phong gục nát cạnh nơi cửa phòng,
Nhớ tà áo trắng người mong
Chó vì tình nặng trái bòng đưa thư.
 
Phải ai cũng được người mơ
Nàng như cánh bướm nhởn nhơ ngoài đời
Thư đi, thư lại lần hồi
Mang đi chó lại trả người viết thư.
 
Nàng đâu đọc chúng bao giờ
Văn hay chữ tốt bằng thừa mà thôi.
Mơ gì mơ mãi khôn nguôi
Mà nàng đắm đuối khoảng trời đầm xa.
 
Đớn đau hậm hực lòng ta
Nản lòng ta đã đi xa... và rồi
Trở thành thi sĩ... Năm trôi
Hôm nay về lại thăm nơi quê nhà.
 
Những mừng gặp lại bạn già
Vì nhau tận tuỵ, nay đà còn đâu,
Chỉ còn con đó đồng mầu
Sủa vang mừng quýnh ngõ̉ng đầu chào ta.
 
Chao ôi, sao giống mẹ là
Mà khơi dậy nỗi xót xa tâm hồn
Đau làm ta hoá trẻ hơn
Muốn ngồi viết những thư buồn xa xôi.
 
Vui nghe bài hát qua rồi,
Nào đừng sủa nữa, chó ơi, nào đừng
Muốn ư, ta sẽ hát mừng
Vì tháng Năm dậy tưng bừng trong tim.
 
Ta hôn như bạn thân quen
Như bạn ta dắt bước lên thềm nhà,
Xưa yêu áo trắng xẻ tà
Nay người yêu mới áo là mầu xanh. 





* * Мы теперь уходим понемногу
 

Мы теперь уходим понемногу
В ту страну, где тишь и благодать.
Может быть, и скоро мне в дорогу
Бренные пожитки собирать.

Милые березовые чащи!
Ты, земля! И вы, равнин пески!
Перед этим сонмом уходящих
Я не в силах скрыть моей тоски.

Слишком я любил на этом свете
Все, что душу облекает в плоть.
Мир осинам, что, раскинув ветви,
Загляделись в розовую водь!

Много дум я в тишине продумал,
Много песен про себя сложил,
И на этой на земле угрюмой
Счастлив тем, что я дышал и жил.

Счастлив тем, что целовал я женщин,
Мял цветы, валялся на траве
И зверье, как братьев наших меньших,
Никогда не бил по голове.

Знаю я, что не цветут там чащи,
Не звенит лебяжьей шеей рожь.
Оттого пред сонмом уходящих
Я всегда испытываю дрожь.

Знаю я, что в той стране не будет
Этих нив, златящихся во мгле…
Оттого и дороги мне люди,
Что живут со мною на земле.

1924

 

*** Giờ chúng ta lùi dần thêm chút nữa

 

Giờ chúng ta lùi dần thêm chút nữa

Về phía bên kia im lặng với đài hoa

Rất có thể đến lượt tôi sắp sửa

Soạn tư trang cho cuộc đi xa.

 

Ôi, bạch dương mát tươi dòng sữa!

Trái đất ơi! Dải cát bình nguyên

Trước những người ra đi muôn thuở

Ta chẳng sao dấu nỗi buồn riêng.

 

Ta quá yêu trên mảnh đất này

Tất cả thành tâm can, máu mủ

Cảnh mặt hồ hồng phớt lay lay

Đôi cành liễu ngả mình buông rủ.

 

Ta từng nghĩ suy trong chiều im lặng

Và những bài ca viết trong đơn côi

Từng hạnh phúc trên đất này cay đắng

Và sống thở cùng với bao người.

 

Ta hạnh phúc bởi từng hôn phụ nữ,

Lăn trên cỏ và vò nát bao hoa,

Với muôn thú ta chưa từng giận dữ

Mà yêu thương như các em ta.

 

Vẫn biết bên kia không còn hoa nở

Không tiếng lúa reo, không cả chim ca

Chính vì thế trước người đi muôn thuở

Ta luôn rùng mình và thấy xót xa.

 
Vẫn biết bên kia nào đâu còn nữa

Hàng liễu này vàng óng trong sương

Chính vì thế những người mụ̣t thuở

Sống cùng nhau, quí trọng yêu thương.

 

Ý kiến bạn đọc

Vui lòng login để gởi ý kiến. Nếu chưa có account, xin ghi danh.