May 06, 2024

Diễn đàn » Chủ Ðề Tự Chọn » ++ Lê Trinh ++

Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
gởi lúc 12:10:15 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

++++++

Văn địch

Giang thủy trừng thanh giang nguyệt bạch,
Dạ long biển chu Nam Phố dịch.
Thùy gia niên thiếu bất giải sầu,
Tần hướng thuyền đầu khổ xuy địch .
Địch thanh phiêu phiêu cao nhập vân,
Ly nhân cánh sầu bất nhẫn văn.
Thương thanh liệu lượng vũ thanh cấp,
Mai Hoa Lạc tận Giang Nam xuân.
Mai Hoa dĩ hiết phục Tam Lộng,
Ly nhân thính chi sầu nhập mộng.
Thính chi thế lệ thùy tối đa,
Lĩnh Nam cuồng khách thành bàng đà .

Lê Trinh

Lê Trinh 黎貞 : sinh mất không rõ năm, sống cuối đời Nguyên đầu đời Minh, quê
thôn Đô Hội 都會村, Tân Hội 新會, Quảng Đông 廣東, tự Ngạn Hối 彥晦, vãn hiệu
Thuật Pha 秫坡, thuở nhỏ theo học thân phụ làm Học Chánh châu phủ ngoài, đọc
thuộc Tứ thư, Ngũ kinh . Sau theo học Tôn Phần 孫蕡, bác thông kinh sử, giỏi
thơ văn, chịu ảnh hưởng của sư phụ, tu dưỡng đức hạnh, phân biện cổ kim hưng
suy, thị phi được mất, có những kiến giải độc đáo . Hồng Vũ sơ niên 1368, tú
tài tại quận, đến 1375, được tiến lên kinh làm việc, chiếu lệ phải trình diện
Bộ Lại để khảo tài trước . Bất mãn thủ tục làm việc nên lấy cớ chân bị té ngã
không đến được, tình cờ gặp quan viên Bộ Lại, phát biểu thảo luận, lời ngay ý
thẳng, về mọi phương diện chính trị, kinh tế, quân sự đều rõ ràng mạch lạc,
quan viên công nhận là người có tài, giữ tại kinh để bàn luận lo liệu việc lễ
nghi điển nhạc . Được vài tháng cho xuất kinh, nhậm chức Huấn đạo tại huyện Tân
Hội quê nhà, về quê nhưng không nhận chức, xây trước nhà một Điếu ngư đài,
lấy việc câu cá và học hành làm vui . Năm 1385, nhân hoà giải những vụ phân
tranh trong làng, bị quyền tộc vu cáo, đày đến Liêu Dương 遼陽 sung quân làm
lao dịch 13 năm . Tuy là tù phạm nhưng rất được quan ngục coi trọng, gặp thầy
Tôn Phần trong tù, sau Tôn Phần bị vu tham dự âm mưu làm phản, giết bỏ xác
trần, Lê Trinh cởi áo phủ xác, đem chôn ở chân núi, làm văn tế rất cảm động. Năm
1398 (Hồng Vũ năm thứ 30) được tha, trở về quê cũ dạy học, viết văn làm thơ nổi
tiếng . Chết năm 59 tuổi tại quê nhà, được nhập vào từ đường các bậc hiền
trong làng và được cúng tế hàng năm . Sáng tác có : "Thuật Pha tập 秫坡集" bảy
quyển, "Cổ kim nhất lãm 古今一覽" hai quyển, "Gia lễ cử yếu 家禮舉要" bốn quyển .

Mai Hoa Lạc, Tam Lộng (Mai Hoa Tam Lộng) : những điệu khúc cổ dành cho cổ cầm hoặc địch .

Bàng đà : nước mắt đổ xuống như mưa .

Đỗ Phủ - Tàm cốc hành :
Bất lao liệt sĩ lệ bàng đà,
Nam cốc nữ ti hành phục ca .

杜甫 - 蠶谷行 :
不勞烈士淚滂沱,
男谷女絲行復歌。

+++++++

Nghe địch

Trăng trắng xoá trên dòng sông trong vắt,
Ghe nhỏ vào trạm Nam Phố đỗ đêm .
Ôm nỗi sầu người ở đâu tuổi trẻ,
Hướng đầu thuyền thổi sáo khổ oán kèm .
Những âm thanh cao tận mây lơ lửng,
Chẳng dám nghe buồn nản kẻ đi xa.
Tiếng lảnh lót cung thương, cung vũ gấp,
Xuân Giang Nam rụng hết điệu Mai Hoa .
Hết Lạc Mai kế theo bài Tam Lộng,
Nhập vào mơ người ly cách nghe qua .
Ôi một đêm đổ bao nhiêu nước mắt,
Như mưa tuôn cuồng khách Lĩnh Nam ta .

Phan Lang

+++++++

聞笛

江水澄清江月白,
夜攏扁舟南浦驛。
誰家年少不解愁,
頻向船頭苦吹笛。
笛聲飄飄高入雲,
離人更愁不忍聞。
商聲嘹亮羽聲急,
梅花落盡江南春。
梅花已歇復三弄,
離人聽之愁入夢。
聽之涕淚誰最多,
嶺南狂客成滂沱。

黎貞
詩詞索引黎貞古風2

+++++++
Vui lòng login để trả lời trong mục này. Nếu chưa có account, xin ghi danh.
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:22:59 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Đăng Đằng Vương các

Vật hoán tinh di kỷ bách niên,
Huỷ viên đồi chỉ thượng y nhiên.
Địa liên Nam Phố Lâm Giang dịch,
Môn bạc Đông Ngô cổ khách thuyền.
Ngạn chỉ đinh lan thanh nhiễm nhiễm,
Lạc hà cô vụ ảnh phiên phiên.
Hào hoa khứ hậu nhân hà tại,
Mãn mục thanh sơn tịch chiếu tiền.

Lê Trinh

+++++++

Vật hoán tinh di: từ câu “Nhàn vân đàm ảnh nhật du du, Vật hoán tinh di kỷ độ thu
閑雲潭影日悠悠,物換星移幾度秋” của Vương Bột 王勃 trong bài Đằng Vương các tự 滕王閣序.

Lạc hà cô vụ: do câu “Lạc hà dữ cô vụ tề phi, Thu thuỷ cộng trường thiên nhất sắc
落霞與孤鶩齊飛,秋水共長天一色” cũng của Vương Bột trong bài trên.

+++++++


登滕王閣

物換星移幾百年,
毀垣頹址尚依然。
地連南浦臨江驛,
門泊東吳賈客船。
岸芷汀蘭青苒苒,
落霞孤鶩影翩翩。
豪華去後人何在,
滿目青山夕照前。

黎貞
詩文索引黎貞-七律3

+++++++


Lên gác Đằng Vương


Mấy trăm năm sao dời vật đổi,
Còn lại đây nền đổ tường long.
Đất liền trạm Lâm Giang Nam Phố,
Cửa đậu thuyền buôn bán Ngô Đông.
Màu xanh tốt cỏ bờ lan bãi,
Bóng nghiêng nghiêng cò lẻ mây hồng.
Hào hoa mất người đâu còn nữa,
Chỉ núi xanh chiều xuống mông lung.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:29:15 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Tòng Tây Am Tôn tiên sanh xuất sứ Cao Ly

Viễn trục tinh diêu xuất Hải Môn,
Phù Tang đông vọng thượng man man .
Bất du bát cực vô ngân ngoại,
Na thức càn khôn chỉ nhẫm khoan .

Lê Trinh

Tinh diêu 星軺 : xe sứ giả .

Tôn Tây Am 孫西庵 : Tôn Phần 孙蕡 (1337-1393) : nhà chính trị, văn hoá, quan
chức lớn triều Minh, tự Trọng Diễn 仲衍, hiệu Tây Am tiên sinh 西庵先生, quê
Thuận Đức 顺德, Quảng Đông 廣東, đỗ tiến sĩ năm 1370 (Hồng Vũ năm thứ 3), nhập
triều làm Hàn lâm điển tịch 翰林典籍, Bình nguyên chủ bộ 平原主簿, sau đổi ra
phủ Tô Châu làm Kinh lịch 蘇州經歷. Năm 1387 (Hồng Vũ năm thứ 22), bị tội trích
đi Liêu Đông . Đô chỉ huy sứ Mai Nghĩa 都指揮使梅義 ở Liêu Đông 遼東 ngưỡng mộ
tài của Tôn Phần, cho làm gia sư, đi đâu cũng đem theo . Vì vậy khi Mai Nghĩa đi
sứ Cao Ly , Tôn Phần và Lê Trinh cũng đi theo .

+++++++


Theo tiên sinh Tôn Tây Am đi sứ Cao Ly

Rời Hải Môn mãi theo xe sứ,
Nhìn về đông mờ mịt Phù Tang .
Nếu không ra tám phương ngoài cõi,
Biết làm sao trời đất mênh mang .

Phan Lang

+++++++

從西庵孫先生出使高麗

遠逐星軺出海門,
扶桑東望尚漫漫。
不遊八極無垠外,
那識乾坤只恁寬。

黎貞
詩詞索引黎貞七絶1

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:33:32 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

++++++

Quy tỉnh

Phong tùng lộ trúc hàn tiêu tiêu,
Nhãn tiền bách vật câu linh điêu .
Thanh sam du tử cảm thì biến,
Tư thân ngôn quy tâm diêu diêu .
Khởi vô tri kỷ đồng tiếu ngạo,
Khởi vô thuần lư xưng tình hảo .
Độc liên bất kiến ỷ môn thân,
Lệ sái tây phong ức huyên thảo .

Lê Trinh

Quy tỉnh : hồi hương tỉnh thân, về quê thăm hầu, phụng dưỡng cha mẹ .

Thanh sam du tử : du tử áo xanh, chỉ thư sinh đi rong chơi đây đó .

Thuần lư : canh rau thuần cá lư, món ăn quê cũ, chỉ lòng nhớ quê .
Xuất từ "Tấn thư - Trương Hàn truyện" :
Trương Hàn nhân thấy gió thu nổi, nhớ
đến canh rau cô, rau thuần và cá lư ngư ở quê cũ là Ngô Trung .
"晉書-張翰傳":
翰因見秋風起,乃思 吳中菰菜、蒓羹、鱸魚膾。

Huyên thảo 萱草 : còn có tên Vong ưu thảo 忘憂草 : chỉ lòng con thương mẹ; cỏ
huyên thường được con trồng trước phòng, nhà của mẹ, cũng chỉ mẹ hoặc nơi mẹ ở .

Thơ Mạnh Giao - Du tử ngâm :
Thùy ngôn thốn thảo tâm,
Báo đắc tam xuân huy .
Ai bảo tấc lòng của cỏ huyên (con),
Báo đáp được ánh sáng ba xuân
(ơn nghĩa của mẹ) .

孟郊-遊子吟:
誰言寸草心,
報得三春暉。

+++++++

Về phụng dưỡng thân sinh

Trúc sương tùng gió lạnh gào,
Cỏ cây xơ xác rạt rào điêu linh .
Biết rằng thời tiết đổi nhanh,
Động tâm nhớ đến thân sinh muốn về .
Cười đời, tri kỷ ai kia,
Thuần lư nào được, tình quê thắm nồng .
Thương mẹ tựa cửa chờ trông,
Gió tây lệ nhớ chỉ mong phụng bồi .

Phan Lang

+++++++


歸省

風松露竹寒瀟瀟,
眼前百物俱零凋。
青衫遊子感時變,
思親言歸心搖搖。
豈無知己同笑傲,
豈無蓴鱸稱情好。
獨憐不見倚門親,
淚灑西風憶萱草。

黎貞
詩詞索引黎貞古風3

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:38:21 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ bát thủ kỳ nhất

Sầu tâm đô bất quản niên hoa,
Mỗi đáo xuân lai hận chuyển xa .
Lục liễu thành âm hoa kết tử,
Ngọc nhân thiên ngoại vị hoàn gia .

Lê Trinh

+++++++

Thi ca phòng khuê tám bài - Kỳ 1

Lòng buồn chẳng kể tuổi hoa,
Mỗi khi xuân đến hận xa cách người .
Hoa kết trái liễu xanh tươi,
Lang quân vẫn mãi rong chơi không về .

Phan Lang

+++++++

閨詞八首 其一

愁心都不管年華,
每到春來恨轉賒。
綠柳成陰花結子,
玉人天外未還家。

黎貞
詩詞索引黎貞-七絶1

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:43:10 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ bát thủ kỳ nhị

Kỷ độ bi thu lãn hạ đường,
Thúy kiều kim phượng vi thùy vương .
Trùng môn tận nhật vô nhân tích,
Chỉ hữu giai tiền thảo tự phương .

Lê Trinh

Thuý kiều 翠翹 : thuý : thuý điểu 翠鳥, chim xanh ; kiều 翹 : lông đuôi dài;
thuý điểu là lông dài trên đuôi chim thuý điểu, ngày xưa phụ nữ thường dùng
cài trên tóc làm vật trang điểm . Về sau người ta dùng ngọc xanh chế ra đuôi chim
cho các bà quyền quý .

Kim phượng 金鳳 : chim phượng bằng vàng cũng được quý bà xưa cài lên để trang điểm .

Chu Bang Ngạn “Ức tần nga - Giai nhân” từ :
Nhân như ngọc,
Thúy kiều kim phượng,
Nội gia trang thúc .

周邦彥 “憶秦娥 - 佳人” 詞:
人如玉,
翠翹金鳳,
內家妝束。

+++++++

Thi ca phòng khuê - 2

Thu buồn, chẳng xuống nhà trên,
Phượng vàng ngọc biếc đã quên cài đầu .
Suốt ngày cửa lớp người đâu,
Cỏ thềm xanh chỉ gợi sầu nhớ ai .

Phan Lang

+++++++

閨詞八首其二

幾度悲秋懶下堂,
翠翹金鳳為誰忘。
重門盡日無人跡,
只有階前草自芳。

黎貞
詩詞索引黎貞七絶1

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 12:48:57 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ bát thủ kỳ tam

Thư thuyết hoàn gia bất đáo gia.
Môn tiền tu trúc lục giao gia .
Trúc chi diệc tự ly nhân lệ,
Dạ dạ vô phong tích lộ hoa .

Lê Trinh

Giao gia 交加 : giao nhau, xếp thành nhiều tầng, chỉ lá trúc mọc chen nhau
thành nhiều lớp .

Lộ hoa 露華 : sương móc đọng thành hơi hoặc thành nước nhỏ giọt xuống .

Lý Bạch - “ Thanh bình điệu” tam thủ chi nhất :
Vân tưởng y thường hoa tưởng dung,
Xuân phong phất hạm lộ hoa nùng .

李白 - “清平調”三首之一 :
雲想衣裳花 想容,
春風拂檻露華濃。

+++++++

Thi ca phòng khuê tám bài - Kỳ 3

Thư báo sẽ về, chẳng đến nhà,
Tre xanh lá xếp mấy tầng xa .
Trúc chi giống lệ người chia cách,
Nhỏ xuống đêm đêm như móc sa .

Phan Lang

+++++++

閨詞八首其三

書說還家不到家,
門前修竹綠交加。
竹枝亦似離人淚,
夜夜無風滴露華。

黎貞
詩詞索引黎貞七絶1

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 01:00:58 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Chí Hoài An di tuần bão bệnh

Mãn mục âm vân ám vị khai,
Thu phong bão bệnh cưỡng đăng đài.
Hoài Âm phiếu mẫu vô tầm xứ,
Thuỳ thức vương tôn tế thế tài.

Lê Trinh

+++++++

Hoài An xưa gọi là Hoài Âm 淮陰, thị trấn nằm ở trung bộ tỉnh Giang Tô, cùng
với Tô Châu, Hàng Châu, Dương Châu là bốn đại thị trấn nằm dọc theo kinh Đại
Vận hà 大運河. Hoài Âm nằm phía nam sông Hoài, là quê hương của Hàn Tín 韓信,
danh tướng đời Tây Hán, có thời hàn vi đói khổ được bà phiếu mẫu (người giặt đồ
thuê) cho cơm. Hàn Tín được Lưu Bang phong làm Tề vương năm 203 tr.CN để ổn
định đất Tề mà Hàn Tín mới đánh chiếm, sau Lưu Bang không muốn chức vương nằm
trong tay người khác họ, hạ Hàn Tín xuống làm Hoài Âm hầu ăn lộc tại đất
Hoài Âm. Khi Hàn Tín bị giết, chức Hoài Âm Hầu bị bỏ và tên đất cũng đổi.

+++++++


至淮安彌旬抱病

滿目陰雲暗未開,
秋風抱病強登臺。
淮陰漂母無尋處,
誰識王孫濟世才。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶3

+++++++


Đến Hoài An bị bịnh suốt tuần

Mây đầy mắt, tối mờ chưa mở,
Mặc gió thu, bệnh ráng lên đài.
Ở xứ nào Hoài Âm phiếu mẫu,
Biết vương tôn tài lớn, mấy ai.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 01:06:42 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khách hoài

Thân đình khoáng định tỉnh,
Huống phục tuế hoa lâm.
Minh nguyệt cố hương tứ,
Bạch vân du tử tâm.
Thi liên vị siêu tục,
Cầm hận thiếu tri âm.
Hà sự đông lân phụ,
Đương đương cấp mộ châm.

Lê Trinh

+++++++

Thân đình: chỉ phụ mẫu, cha mẹ.

Định tỉnh: tức “Thần hôn định tỉnh” 晨昏定省, buổi tối đưa cha mẹ đi ngủ, chờ
cha mẹ yên giấc mới được rời đi, buổi sáng khi cha mẹ thức dậy phải chầu chực
thăm hỏi, đó là lễ tiết thường ngày của con đối với cha mẹ ngày xưa. Lễ ký -
Khúc lễ thượng 曲禮上: “Phàm vi nhân tử chi lễ, đông ôn nhi hạ thanh, hôn định
nhi thần tỉnh” 凡為人子之禮,冬溫而夏清,昏定而晨省 (Phàm lễ tiết của người con,
mùa đông làm cho cha mẹ ấm áp, mùa hè làm cho cha mẹ mát mẻ, tối đưa cha mẹ đi
ngủ, sáng chầu chực hỏi thăm khi cha mẹ thức giấc).

+++++++


客懷

親庭曠定省,
況復歲華臨。
明月故鄉思,
白雲遊子心。
詩憐未超俗,
琴恨少知音。
何事東鄰婦,
當當急暮砧。

黎貞
詩文索引黎貞-五律1

+++++++


Nỗi lòng nơi đất khách

Cha mẹ không người phụng dưỡng,
Lại thêm tóc chớm hoa râm.
Du tử hồn theo mây trắng,
Quê xưa lòng nhớ trăng rằm.
Thương cho thơ chưa siêu thoát,
Hận bởi đàn thiếu tri âm.
Việc gì bà đông hàng xóm,
Chày đêm đập áo ầm ầm.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 01:14:49 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ kỳ 4

Trú trường vô lại ỷ song nhi,
Môn ngoại thu thâm sắc tiệm hi.
Lân phụ bất tri nhân thế khổ,
Diệc liên thu lão thán khiên kỳ.

Lê Trinh

+++++++

Khiên kỳ: thất ước, lỡ hẹn.

Kinh thi 詩經 - Manh 氓:

Phỉ ngã khiên kỳ,
Tử vô lương môi.
匪我愆期,
子無良媒。

Không phải em lỗi hẹn,
Mà tại chàng không có người mai mối giỏi.

+++++++


閨詞其四

晝長無賴倚窗兒,
門外秋深色漸稀。
鄰婦不知人世苦,
亦憐秋老歎愆期。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Bài hát nơi khuê phòng kỳ 4

Tựa song cửa ngày dài đi trơ trẽn,
Thu chết dần màu nhạt thếch ngoài kia.
Bà hàng xóm biết đâu người đời khổ,
Tiếc thu qua than thở lỡ hẹn kỳ.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 01:40:08 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ kỳ 5

Mãn đình đào lý đấu xuân hoa,
Hí điệp du phong độ ngọ hoa.
Chỉ kiến song song lai hựu khứ,
Khả liên nhân thế tự đoàn sa.

Lê Trinh

+++++++

Đoàn sa: cát vò thành viên tròn, nhưng khi bỏ xuống dễ bị tan ra, chỉ người tuy
tụ họp vậy nhưng cũng rất dễ phân tán. Tô Thức trong bài thơ “Nhị công tái hoạ
diệc tái đáp chi 二公再和亦再答之”:

Thân hữu như đoàn sa,
Phóng thủ hoàn phục tán.
親友如摶沙,
放手還復散。
Bạn bè như cát viên,
Bỏ tay ra sẽ tan.

+++++++


閨詞其五

滿庭桃李鬥春華,
戲蝶遊蜂度午花。
只見雙雙來又去,
可憐人世似摶沙。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Bài hát nơi khuê phòng kỳ 5

Mận đào đấu sắc đầy sân,
Bướm ong bay lượn tần ngần hoa si.
Song song từng cặp đến đi,
Thương đời người khổ cũng vì tụ tan.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 01:49:43 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ kỳ 6

Tây phong xuy nhạn lạc bình sa,
Lô vĩ thu hoàng đạo thuỷ hoa.
Chuyển nhãn bất thời thu hựu đáo,
Chỉ sầu biên địa tảo sương hoa.

Lê Trinh

+++++++


閨詞其六

西風吹雁落平沙,
蘆葦秋黃稻始花。
轉眼不時秋又到,
只愁邊地早霜華。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Bài hát nơi khuê phòng kỳ 6

Gió tây thổi nhạn tụ bầy trên cát,
Lúa trổ bông lau lách cũng hoe vàng.
Thu lại đến bất ngờ trong chớp mắt,
Chỉ sầu vì sương sớm lạnh biên hoang.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 02:26:08 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ kỳ 7

Biệt lai nhan sắc dĩ phi tiền,
Lãn hướng trang đài chỉnh thuý điền.
Sầu tuyệt bất câm thu dạ vĩnh,
Tự khi hàn chẩm thính canh miên.

Lê Trinh

+++++++


閨詞其七

別來顏色已非前,
懶向妝臺整翠鈿。
愁絕不禁秋夜永,
自攲寒枕聽更眠。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Bài hát nơi khuê phòng kỳ 7

Nhan sắc kém từ khi chàng đi khỏi,
Lười phấn son vàng ngọc chẳng chỉnh trang.
Không ngăn được đêm thu dài buồn quá,
Tựa gối nằm nghe trống điểm canh sang.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 02:40:59 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khuê từ kỳ 8

Văn quân an mã đạp thu hồi,
Xuy lão tây phong thượng vị lai.
Dạ vũ cô đăng ki khách chẩm,
Bất tri thuỳ tiến tẩy sầu bôi.

Lê Trinh

+++++++

Xuy lão: thổi làm cho già héo đi, muốn nói gió thu thổi làm cỏ cây úa héo rơi
rụng, cảnh vật tiêu điều, mặt hồ nổi sóng (như những nếp nhăn trên mặt). Chữ
này thường được thi nhân các đời Tống, Nguyên, Minh dùng.

+++++++


閨詞其八

聞君鞍馬踏秋回,
吹老西風尚未來。
夜雨孤燈羈客枕,
不知誰薦洗愁杯。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Bài hát nơi khuê phòng kỳ 8

Nghe ngựa chàng đạp thu trở lại,
Theo gió tây thổi chẳng thấy đâu.
Nơi đất khách đêm mưa đèn lẻ,
Biết lấy ai dâng rượu giải sầu.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 02:45:10 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Thú phụ

Lộ viễn vô thư ký,
Thiên không hữu nhạn qua.
Kim tiền liêu viễn bốc,
Hà nhật bãi can qua.

Lê Trinh

+++++++

Can qua 干戈: cái mộc và cái mác, phiếm chỉ vũ khí, chiến tranh.

+++++++


戍婦

路遠無書寄,
天空有雁過。
金錢聊遠卜,
何日罷干戈。

黎貞
詩文索引黎貞-五絶

+++++++

Vợ người đi thú

Đường xa không thư về báo,
Trời rộng cánh nhạn qua nhanh.
Tiền vàng tạm gieo bói thử,
Ngày nào mới hết chiến tranh.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 02:58:19 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Hồng Vũ đinh sửu miễn thú nam quy (tự ất sửu thú Liêu,
chí thị cái thập tam niên dã)

Thái bình bất dụng thú biên quan,
Lục hợp trần thanh chiến mã nhàn.
Thánh đại nho quan ưng hữu dụng,
Độc ky khoản đoạn xuất thanh san.

Lê Trinh

+++++++

Hồng Vũ đinh sửu 洪武丁丑: tức năm 1397 (Hồng Vũ là niên hiệu của Minh thái tổ
明太祖 Chu Nguyên Chương 朱元璋, vua đầu nhà Minh, từ năm 1368 đến năm 1398).

Hồng Vũ ất sửu 洪武乙丑: năm 1385.

Lục hợp 六合: sáu cõi, tức bốn phương bắc nam đông tây và trên dưới.

Nho quan 儒冠: mũ nho sinh đội thời xưa, chỉ nho sinh.

+++++++


洪武丁丑免戍南歸(自乙丑戍遼,至是蓋十三年也)

太平不用戍邊關,
六合塵清戰馬閑。
聖代儒冠應有用,
獨騎款段出青山。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶7

+++++++


Năm đinh sửu Hồng Vũ (1397) hết lao dịch trở về nam {từ ất sửu (1385)
đi lao dịch tại Liêu Đông cho đến hết 13 năm}.

Thái bình khỏi lao dịch biên,
Bốn phương sạch bụi cương yên tạm đình.
Thánh triều dùng đến nho sinh,
Lưng lừa thủng thỉnh khởi trình núi xanh.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 03:03:40 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Tư quy

Vạn Lý Trường Thành thập tải hàn,
Quy tâm nhật dạ ức hương quan.
Hà thời quy đáo Văn Khê thượng,
Tự toạ Ngư Đài lộng điếu can.

Lê Trinh

+++++++

Văn Khê 文溪: tên sông trước nhà tác giả tại thôn Đô Hội 都會村, nay thuộc khu Tân Hội
新會區, tỉnh Quảng Đông 廣東省. Tác giả xây một Điếu Ngư Đài 釣魚臺 để ngồi câu cá.

+++++++

思歸

萬里長城十載寒,
歸心日夜憶鄉關。
何時歸到文溪上,
自坐魚臺弄釣竿。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶7

+++++++


Muốn về

Trường Thành chịu lạnh mười năm,
Quê ngày đêm nhớ đăm đăm muốn về.
Khi nào trở lại Văn Khê,
Ngư Đài ngồi mát mải mê vung cần.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 03:17:19 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Túc Thái Bình quán

Trực nhập tiên nguyên lộ dĩ hoang,
Tứ san tùng trúc uất thương thương.
Đoạn bi di tích yên hà lão,
Do đới Khai Nguyên vũ lộ hương.

Lê Trinh

+++++++


Khai Nguyên 開元:
Niên hiệu thứ hai của Đường Huyền Tông Lý Long Cơ 唐玄宗李隆基 từ năm 713
đến 741. Đây là thời kỳ thịnh đạt nhất của nhà Đường.

Thái Bình công chúa 太平公主 (khoảng 665-713): là con gái của Đường Cao Tông
Lý Trị 唐高宗李治 và hoàng hậu Võ Tắc Thiên 武則天. Khi còn nhỏ, để cúng tế
cầu phúc cho bà ngoại đã qua đời là Vinh Quốc phu nhân Dương thị 榮國夫人楊氏,
công chúa xuất gia vào am quán lấy đạo hiệu Thái Bình. Tuy nói là xuất gia
nhưng công chúa vẫn ở trong cung, thỉnh thoảng mới đến đạo quán. Thời gian sau,
vua Thổ Phồn cho sứ đến cầu hôn Thái Bình công chúa, Đường Cao Tông và Võ Tắc
Thiên thương con không chịu gả (ngoại giao hoà thân vì Thổ Phồn đang lớn
mạnh), bảo công chúa đã đi tu; vì vậy cho xây đạo quán lớn hơn để công chúa
đến ở, lấy tên Thái Bình quán. Đời sau Đường Huyền Tông 唐玄宗 có đến thăm Thái
Bình quán và cho dựng bia khắc chữ tại đây để tưởng nhớ và ghi công trạng.
Đường Huyền Tông là cháu gọi Thái Bình công chúa bằng cô.

+++++++


宿太平觀

直入仙源路已荒,
四山松竹鬱蒼蒼。
斷碑遺跡煙霞老,
猶帶開元雨露香。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶2

+++++++


Nghỉ đêm ở đạo quán Thái Bình


Đường vắng vẻ vào nguồn tiên hoang phế,
Tùng trúc xanh, rậm bốn phía núi thiêng.
Bia đá gãy, cũ mòn mờ khói ráng,
Vẫn còn thơm mưa móc buổi Khai Nguyên.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 03:29:45 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Vọng Sơn Hải phỏng Mạnh Khương nữ Vọng Phu đài di chỉ

Trường Thành di tích dĩ trần ai,
Do thuyết Tần nhân thử địa khai.
Khương nữ mang mang thiên tải hậu,
Hải biên hoàn hữu Vọng Phu đài.

Lê Trinh

+++++++


望山海訪孟姜女望夫臺遺址

長城遺跡已塵埃,
猶說秦人此地開。
姜女茫茫千載後,
海邊還有望夫臺。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶3

+++++++


Vọng Phu đài 望夫臺 hay Khương nữ miếu 姜女廟, Trinh nữ từ 貞女祠, là miếu thờ nàng
Mạnh Khương 孟姜 nằm tại Tần Hoàng đảo 秦皇島, cách 13 dặm về phía đông của Sơn Hải
quan. Miếu xây niên hiệu Vạn Lịch năm thứ 22 (1594) triều Minh, trùng tu đời Thanh.

Sau khi thống nhất Trung Hoa, Tần Thuỷ Hoàng cho xây Trường Thành, bắt đầu từ
năm 214 tr.CN, tây đông hơn 3000 dặm để chống người Hung Nô, trưng dụng một
triệu quân đội, năm, bảy triệu dân phu phục dịch. Tương truyền nàng Mạnh Khương
có chồng là Kỷ Lương 杞梁 bị bắt làm phu dịch, lâu năm không thấy chồng trở về,
bèn đi tìm. Đến tận Sơn Hải quan được phu dịch cho biết chồng đã chết, xác
chôn trong tường thành. Khương nữ khóc mù trời mù đất, tường vỡ ra, tìm thấy
xác chồng, đem chôn rồi nhảy xuống biển tự tử. Tuy nhiên theo nghiên cứu của các
sử gia, Mạnh Khương không liên quan gì đến Trường Thành.
Chỉ có một nàng Mạnh Khương là người nước Tề thời Xuân Thu, chồng là Kỷ Lương
làm tướng tiên phong đi đánh nước Cử năm 549 tr.CN, chẳng may tử trận. Nhận được
xác chồng khóc ba ngày ba đêm khiến trời mưa to gió lớn sét đánh thành nước Tề
sụt lở, tương truyền do Mạnh Khương khóc động đến trời.

+++++++


Ngắm Sơn Hải quan tìm thăm di tích Vọng Phu đài của Mạnh Khương.

Dấu tích Trường Thành bụi cát,
Người Tần đất ấy mở khai.
Ngàn năm mịt mùng, Khương nữ,
Bờ biển còn Vọng Phu đài.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 06:49:27 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Tống xuân

Xuân lai giang ngạn vũ phi phi,
Xuân khứ viên lâm lục vị hi.
Xuân khứ xuân lai thành để sự,
Đông phong nguyên tự bất tằng tri.

Lê Trinh

+++++++

Để sự:
Tiếng Giang Nam xưa có nghĩa như “hà sự”, “thử sự”, ở đây
muốn nói xuân đến xuân đi là chuyện phải có của đất trời.

+++++++


送春

春來江岸雨霏霏,
春去園林綠未稀。
春去春來成底事,
東風原自不曾知。

黎貞
詩文索引黎貞-七絶1

+++++++


Tiễn xuân

Mưa tầm tã bờ sông khi xuân đến,
Lá xanh um rừng núi lúc xuân đi.
Xuân đến đi trước nay thành cố sự,
Riêng gió đông nào biết có xuân thì.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 09:19:30 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Liêu Đông xuân nhật tứ thủ kỳ nhất

Tập tập đông phong đáo hải tân,
Càn khôn vạn vị tổng tri xuân.
Đông Liêu phong vật thôi nhân lão,
Nam quốc giang san nhập mộng tần.
Ác huống dĩ tuỳ trần thổ khứ,
Hảo hoài ứng cộng tuế hoa tân.
Đồ tô nhất thạch thi thiên thủ,
Tuý đảo Uyên Minh lộc tửu cân.

Lê Trinh

+++++++


Lộc tửu cân 漉酒巾: khăn, mũ bịt đầu đem lọc rượu, cũng chỉ người thích rượu. Do tích Đào Tiềm 陶潛 nhân khi rượu cất đã chín, gấp quá dùng mũ đội đầu lọc rượu để uống.

Liêu Đông là dải đất từ Liêu hà 遼河 trở về đông đến Hắc Long giang 黑龍江, thời quân chủ trước đã lập quận Liêu Đông, nay gồm đại bộ phận vùng quanh tỉnh Liêu Ninh 遼寧.

+++++++


遼東春日四首 其一

習習東風到海濱,
乾坤萬彙總知春。
東遼風物催人老,
南國江山入夢頻。
惡況已隨塵土去,
好懷應共歲華新。
酴酥一石詩千首,
醉倒淵明漉酒巾。

黎貞
詩文索引黎貞-七律2

+++++++


Ngày xuân ở Liêu Đông tứ thủ kỳ 1

Gió đông nổi rì rào bờ biển,
Đất trời xinh đã biết xuân về.
Liêu Đông khiến khách già theo,
Núi sông Nam quốc nhớ nhiều trong mơ.
Dòng đời ác cuộn mờ bụi đất,
Năm mới về cũng thật lòng vui.
Một thạch rượu ngàn bài thơ,
Ngả nghiêng say khướt cứ ngờ Uyên Minh.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 09:30:41 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Liêu Đông xuân nhật kỳ 3

Không mông thảo sắc mãn giang cao,
Do đới dư hương nhập chiến bào.
Già cổ thanh huyên hoa thị cận,
Tinh kỳ quang phất thú lâu cao.
Bán sinh trần thổ liên đa bệnh,
Lưỡng mấn sương phong cảm nhị mao.
Nam vọng thân đình độc sầu tuyệt,
Chỉ tương thanh lệ đáp cù lao.

Lê Trinh

+++++++


遼東春日其三

空濛草色滿江皋,
猶帶餘香入戰袍。
笳鼓聲喧花市近,
旌旗光拂戍樓高。
半生塵土憐多病,
兩鬢霜風感二毛。
南望親庭獨愁絕,
只將清淚答劬勞。

黎貞
詩文索引黎貞-七律2

+++++++


Ngày xuân ở Liêu Đông tứ thủ kỳ 3

Đầy bờ sông cỏ rậm xanh trời phủ,
Hương dại thơm còn quyện ủ chiến bào.
Chợ hoa gần trống kèn Hồ lanh lảnh,
Thú lâu cao phất phới bóng cờ mao.
Nửa đời trai thế trần gây lắm bịnh,
Hai mái đen sương gió biến hai màu.
Hướng về nam nhớ song thân sầu chết,
Lệ thành dòng mong đền đức cù lao.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 09:45:22 PM, Mar 29, 2023

++ Lê Trinh ++

+++++++

Khốc Tây Am Tôn tiên sinh tiền Hàn lâm điển tịch Lại khoa cấp sự

Lĩnh Nam giai khí thuộc anh mao,
Tễ nguyệt quang phong phẩm cách cao.
Tịch tịch tài danh đài các khí,
Ban ban văn thái phụng hoàng mao.
Thanh niên đăng đệ tâm hà tráng,
Bạch thủ tòng nhung khí thượng hào.
Thuỳ lão thiên nhai linh lạc tận,
Không dư di hận mãn giang cao.

Lê Trinh

+++++++

Tôn Tây Am tức Tôn Phần 孙蕡 (1337-1393), nhà chính trị, văn hoá, quan chức
lớn triều Minh, tự Trọng Diễn 仲衍, hiệu Tây Am tiên sinh 西庵先生, người Thuận
Đức 順德, Quảng Đông, đỗ tiến sĩ năm Hồng Vũ thứ 3 (1370), nhập triều làm Lại
khoa cấp sự 吏科給事 thuộc Hàn lâm điển tịch 翰林典籍, Bình nguyên chủ bạ 平原主
簿, sau đổi ra phủ Tô Châu làm Kinh lịch 蘇州經歷. Năm Hồng Vũ thứ 22 (1387), bị
tội trích đi Liêu Đông. Gặp nhau trong
hoàn cảnh tù, tác giả Lê Trinh trọng tài
trọng đức trọng tuổi, xin làm học trò của Tôn Phần. Tôn Phần bị vu cáo tham dự
âm mưu làm phản, giết bỏ xác trần, Lê Trinh xin đem chôn ở bờ sông gần chân
núi, thành nấm mồ hoang.

+++++++


哭西庵孫先生前翰林典籍吏科給事

嶺南佳氣屬英髦,
霽月光風品格高。
籍籍才名臺閣器,
斑斑文彩鳳凰毛。
青年登第心何壯,
白首從戎氣尚豪。
垂老天涯零落盡,
空餘遺恨滿江皋。

黎貞
詩文索引黎貞-七律3

+++++++


Khóc tiên sinh Tôn Tây Am trước làm Lại khoa cấp sự thuộc Hàn lâm điển tịch


Đất Lĩnh Nam, người hiền nơi vọng tộc,
Phẩm cách trong, như trăng sáng gió lành.
Tài danh lớn, thuộc phong lưu đài các,
Sức văn chương, tô điểm phụng hoàng sinh.
Tâm chí hùng, đỗ cao khi tuổi trẻ,
Ý khí hăng, đầu bạc vẫn theo binh.
Thương tuổi già, nơi góc trời lưu lạc,
Bờ sông hoang, để hận nấm mồ xanh.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2305
trả lời lúc 09:57:48 PM, Mar 29, 2023

+++++++

Tặng Tằng Xác chi quan Giao Chỉ kỳ 1

Tướng quân mã thượng khải ca hoàn,
Tuyệt vực trần thanh vũ trụ khoan.
Đồng trụ sơn hà giai quận huyện,
Điêu đề nhân vật tận y quan.
Quân thi vũ lộ hồi khô cảo,
Quảng thực tang điền uý nỗi hàn.
Văn thuyết cửu trùng thâm hữu ý,
Tận tương thử trách phó lang quan.

Lê Trinh

+++++++

Điêu đề 雕題:
Điêu là chạm, xâm, vẽ; đề là cái trán. Tập tục người phương nam khắc vẽ hoa văn
trên da trên trán, lý do mỹ thuật cũng như mục đích xuống nước khỏi sợ thuồng
luồng. Điêu đề hoặc văn thân 文身 là những hình thức tương tự nhau.

Y quan 衣冠:
Áo quần, mũ nón của các quan, chỉ lễ phục, lễ nghĩa. Câu này ý nói các chức
sắc phương nam mặc lễ phục ra chào đón hoặc tiễn đưa.

Lang quan 郎官:
Chức quan phụ tá thường được đưa ra các địa phương làm trưởng hành chánh các đơn
vị phủ huyện.

+++++++


贈曾確之官交阯其一

將軍馬上凱歌還,
絕域塵清宇宙寬。
銅柱山河皆郡縣,
雕題人物盡衣冠。
均施雨露回枯槁,
廣植桑田慰餒寒。
聞說九重深有意,
盡將此責付郎官。

黎貞
詩文索引黎貞-七律2

+++++++


Tặng Tằng Xác đi làm quan ở Giao Chỉ kỳ 1

Thắng lợi về, tướng quân trên lưng ngựa,
Trời rộng hơn, bụi lắng chốn biên xa.
Quan phương nam tận tình đầy lễ nghĩa,
Trụ đồng xưa quận huyện mốc sơn hà.
Cây hết khô, tưới đều ân mưa móc,
Người được no, nhờ dâu lúa nhà nhà.
Nghe nói rằng cấp trên đều có ý,
Giao cho ông vì tin tưởng tối đa.

phanlang

+++++++