|
Apr 20, 2024
|
Home
Giới thiệu
Tác giả
Diễn đàn
Ảnh & Nhạc
Liên lạc
Diễn đàn » Chủ Ðề Tự Chọn » ++ Thôi Thực ++ gởi lúc 11:41:09 PM, Mar 26, 2023 ++ Thôi Thực ++ +++++++
Tiệp Dư oán Bất phân quân ân đoạn, Tân trang thị kính trung. Dung hoa thượng xuân nhật, Kiều ái dĩ thu phong. Chẩm tịch lâm song hiểu, Bình duy hướng nguyệt không. Niên niên hậu đình thụ, Vinh lạc tại thâm cung. Thôi Thực +++++++ 婕妤怨 不分君恩斷， 新妝視鏡中。 容華尚春日， 嬌愛已秋風。 枕席臨窗曉， 屏帷向月空。 年年後庭樹， 榮落在深宮。 崔湜 +++++++ Thôi Thực 崔湜 (671-713) tự Trừng Lan 澂瀾, người huyện An Hỉ 安喜縣, Định Châu 定州 (nay là huyện Định 定縣, tỉnh Hà Bắc 河北), xuất thân gia thế môn hộ, ông nội và cha làm quan lớn đời Đường. Đỗ tiến sĩ, làmTả bổ khuyết 左補闕, tham gia biên soạn Tam giáo châu anh 三教珠英, rồi nhậm chức Khảo công viên ngoại lang 考功員外郎, Trung thư thị lang 中書侍郎, Đồng bình chương sự 同平章事. Tuy nhiên, vì tuyển thi hối lộ, ông bị biếm làm Giang Châu tư mã 江州司馬, nhưng không lâu sau được phục chức Thượng thư tả thừa 尚書左丞. Lúc đầu ông xu phụ Vũ Tam Tư 武三思, Thượng Quan Uyển Nhi上官婉兒, khi Đường Trung Tông Lý Hiển 唐中宗李顯 chết, quyền thế vào tay Vi hoàng hậu 韋皇後 (vợ Đường Trung Tông) và Thái Bình công chúa 太平公主 (em ruột Đường Trung Tông), Thôi Thực lại ngả theo phe hai người này. Năm 712, Đường Huyền Tông làm chính biến nắm quyền, phe cánh của Vi hoàng hậu và Thái Bình công chúa bị diệt vì nhóm này trước đó âm mưu hạ độc Đường Huyền Tông, Thôi Thực bị đày xuống Lĩnh Nam. Trong quá trình điều tra, Thôi Thực có dính líu đến âm mưu đầu độc, cho nên khi đi đến Kinh Châu, ông bị bắt phải tự sát, 43 tuổi. Toàn Đường thi chép thơ của ông 39 bài, Toàn Đường thi ngoại biên 全唐詩外編 chép thêm 5 bài. +++++++ Nỗi oán của Tiệp Dư Không biết quân ân đã hết, Soi gương điểm nét trang hoa. Dung nhan như ngày xuân sáng, Mà tình là gió thu qua. Gối sớm song thưa cô độc, Màn không trăng nhạt nhập nhoà. Năm năm làm cây vườn cuối, Thâm cung úa rụng xót xa. Phan Lang +++++++ trả lời lúc 12:06:12 AM, Mar 27, 2023 ++ Thôi Thực +++++++++
Biên sầu Cửu nguyệt bồng căn đoạn, Tam Biên thảo diệp phì. Phong trần mã biến sắc, Sương tuyết kiếm sinh y. Khách tứ sầu âm vãn, Biên thư dịch kỵ quy. Ân cần phụng lâu thượng, Hoàn duệ cập xuân huy. Thôi Thực +++++++ Sinh y : sương tuyết phủ kiếm thành một lớp ngoài. +++++++ 邊愁 九月蓬根斷， 三邊草葉腓。 風塵馬變色， 霜雪劒生衣。 客思愁陰晚， 邊書驛騎歸。 殷勤鳳樓上， 還袂及春暉。 崔湜 +++++++ Nỗi sầu nơi biên ải Gốc bồng đứt bay tháng chín, Tam Biên xanh tốt cỏ cây. Gió bụi đổi màu ngựa chiến, Sương tuyết phủ kiếm lớp dày. Đất khách chiều mờ sầu xuống, Thư biên kỵ trạm rời đi. Ân cần lên lầu phượng ngóng, Về đây ánh sáng xuân thì. Phan Lang +++++++ trả lời lúc 12:23:19 AM, Mar 27, 2023 ++ Thôi Thực +++++++++
Giang lâu tịch vọng Thí trắc giang lâu vọng, Du du khứ quốc tình. Sở sơn hà ngoại đoạn, Hán thuỷ nguyệt trung bình. Công tử lưu di ấp, Phu nhân hữu cựu thành. Thương thương yên vụ lý, Hà xứ thị Hàm kinh. Thôi Thực +++++++ Năm 708 vì phạm lỗi, Thôi Thực bị biếm xuống Tương Dương làm thứ sử Tương Châu, tuy thời gian ở đây không lâu nhưng ông đã làm một số bài thơ về phong cảnh Tương Dương, cũng để nói lên nỗi nhớ nhung kinh đô, triều đình của ông và mong có ngày trở lại. Đây là một trong những bài đó. Giang lâu chỉ lầu ở bắc thành Tương Dương, vì mặt bắc thành sát bờ sông nên bắc lâu được gọi là giang lâu. Tác giả muốn nói vì nhớ kinh đô nên lên lầu phía bắc nầy để dễ nhìn về phía Trường An hơn. Khứ quốc tình : tình cảm nhớ nhung sau khi rời kinh đô, triều đình. Phu nhân hữu cựu thành : góc tây bắc trong thành Tương Dương có một toà nhỏ được đặt tên Phu nhân thành. Năm 378 đời Đông Tấn loạn lạc, Phù Kiên 苻堅 nhà Tiền Tần muốn tiêu diệt Đông Tấn, sai trưởng tử Phù Phi 苻丕 suất lĩnh 17 vạn quân đánh Tương Dương, một địa diểm trọng yếu của nhà Tấn. Trung lang tướng Chu Tự 朱序 của Đông Tấn trấn thủ Tương Dương chống cự quyết liệt, mẹ của Chu Tự là Hàn phu nhân 韓夫人 là người từng theo chồng Chu Đảo 朱燾 (cha của Chu Tự) hành quân, đánh trận, thủ thành đã nhiều nên có kinh nghiệm về trận mạc, ngày đêm đi vòng trên mặt thành tuần tiễu quan sát và tiên liệu mặt tây bắc thành là nơi Phù Phi sẽ đánh trước. Bà hối thúc gia nhân, nữ tì cùng phụ nữ trong thành ngày đêm xây thêm một thành nhỏ kiên cố phía trong sát với tường thành ngoài để phòng thủ. Quả nhiên Phù Phi tấn công vào mặt tây bắc nhưng thất bại. Thương thương yên vụ lý : trong vùng sương khói mênh mông xanh thẳm, tác giả không thấy được Hàm kinh cũng như không thể đoán được bước tiền trình của ông vì sau khi bị biếm xuống Tương Dương, ông có được gọi về kinh đô phục chức hay sẽ đổi đi một chỗ khác xa hơn. Hàm kinh : chỉ kinh đô Trường An của nhà Đường +++++++ 江樓夕望 試陟江樓望， 悠悠去國情。 楚山霞外斷， 漢水月中平。 公子留遺邑， 夫人有舊城。 蒼蒼煙霧裏， 何處是鹹京。 崔湜 簫堯卷54_19 +++++++ Ngắm chiều ở lầu bên sông Buổi chiều lên lầu sông ngắm, Cố đô dằng dặc bao tình. Núi Sở ngoài vùng ráng đỏ, Sông Hán dưới bóng trăng im. Công tử để lại quận ấp, Phu nhân di tích cựu thành. Mênh mông trong vùng sương khói, Nơi nào là chốn Hàm kinh. phanlang @www.tvvn.org +++++++ trả lời lúc 06:39:01 AM, Mar 27, 2023 ++ Thôi Thực +++++++++
Chiết dương liễu Nhị nguyệt phong quang bán, Tam Biên thú bất hoàn. Niên hoa thiếp tự tích, Dương liễu vị quân phàn. Lạc nhứ oanh sam tụ, Thuỳ điều phất kế hoàn. Na kham âm tín đoạn, Lưu thế vọng Dương Quan. Thôi Thực +++++++ 折楊柳 二月風光半， 三邊戍不還。 年華妾自惜， 楊柳爲君攀。 落絮縈衫袖， 垂條拂髻鬟。 那堪音信斷， 流涕望陽關。 崔湜 簫堯卷54_13 +++++++ Bẻ cành liễu Tháng hai thiều quang đã nửa, Tam Biên đi thú không về. Tuổi hoa riêng em tiếc nhớ, Cành dương bẻ tiễn năm xưa. Nay tơ rụng bay đầy áo, Tóc mây liễu phất đẩy đưa. Không kham vì tin thư vắng, Dương Quan lệ mấy cho vừa. phanlang +++++++ |