+++++++
Tiệp Dư oán
Bất phân quân ân đoạn,
Tân trang thị kính trung.
Dung hoa thượng xuân nhật,
Kiều ái dĩ thu phong.
Chẩm tịch lâm song hiểu,
Bình duy hướng nguyệt không.
Niên niên hậu đình thụ,
Vinh lạc tại thâm cung.
Thôi Thực
+++++++
婕妤怨
不分君恩斷,
新妝視鏡中。
容華尚春日,
嬌愛已秋風。
枕席臨窗曉,
屏帷向月空。
年年後庭樹,
榮落在深宮。
崔湜
+++++++
Thôi Thực 崔湜 (671-713) tự Trừng Lan 澂瀾, người huyện An Hỉ 安喜縣, Định Châu 定州 (nay là huyện Định 定縣, tỉnh Hà Bắc 河北), xuất thân gia thế môn hộ, ông nội và cha làm quan lớn đời Đường. Đỗ tiến sĩ, làmTả bổ khuyết 左補闕, tham gia biên soạn Tam giáo châu anh 三教珠英, rồi nhậm chức Khảo công viên ngoại lang 考功員外郎, Trung thư thị lang 中書侍郎, Đồng bình chương sự 同平章事. Tuy nhiên, vì tuyển thi hối lộ, ông bị biếm làm Giang Châu tư mã 江州司馬, nhưng không lâu sau được phục chức Thượng thư tả thừa 尚書左丞. Lúc đầu ông xu phụ Vũ Tam Tư 武三思, Thượng Quan Uyển Nhi上官婉兒, khi Đường Trung Tông Lý Hiển 唐中宗李顯 chết, quyền thế vào tay Vi hoàng hậu 韋皇後 (vợ Đường Trung Tông) và Thái Bình công chúa 太平公主 (em ruột Đường Trung Tông), Thôi Thực lại ngả theo phe hai người này. Năm 712, Đường Huyền Tông làm chính biến nắm quyền, phe cánh của Vi hoàng hậu và Thái Bình công chúa bị diệt vì nhóm này trước đó âm mưu hạ độc Đường Huyền Tông, Thôi Thực bị đày xuống Lĩnh Nam. Trong quá trình điều tra, Thôi Thực có dính líu đến âm mưu đầu độc, cho nên khi đi đến Kinh Châu, ông bị bắt phải tự sát, 43 tuổi. Toàn Đường thi chép thơ của ông 39 bài, Toàn Đường thi ngoại biên 全唐詩外編 chép thêm 5 bài.
+++++++
Nỗi oán của Tiệp Dư
Không biết quân ân đã hết,
Soi gương điểm nét trang hoa.
Dung nhan như ngày xuân sáng,
Mà tình là gió thu qua.
Gối sớm song thưa cô độc,
Màn không trăng nhạt nhập nhoà.
Năm năm làm cây vườn cuối,
Thâm cung úa rụng xót xa.
Phan Lang
+++++++