Apr 23, 2024

Diễn đàn » Chủ Ðề Tự Chọn » ++ Mặc Kỳ Vịnh ++

Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
gởi lúc 11:21:58 AM, Nov 03, 2022

++ Mặc Kỳ Vịnh ++

+++++++

Ức thiểu niên - Lũng thủ sơn

Lũng vân dung tiết,
Lũng sơn tuấn tú,
Lũng tuyền ô yết.
Hành nhân tạm trú mã,
Dĩ bất thắng sầu tuyệt.

Thượng Lũng thủ,
Ngưng mâu thiên tứ khoát.
Cánh nhất thanh,
Tái nhạn thê thiết.
Chinh thư đãi ký viễn,
Hữu tri tâm minh nguyệt.

Mặc Kỳ Vịnh

+++++++


憶少年 - 隴首山

隴雲溶泄,
隴山峻秀,
隴泉嗚咽。
行人暫駐馬,
已不勝愁絕。

上隴首、
凝眸天四闊。
更一聲、
塞雁凄切。
征書待寄遠,
有知心明月。

万俟詠
詩文索引万俟詠-詞

+++++++


Lũng thủ sơn : Lũng đầu sơn

Mặc Kỳ Vịnh 万俟詠: Từ nhân đời Tống, tự Nhã Ngôn 雅言, lấy hiệu Từ Ẩn 詞隱, Đại Lương Từ Ẩn 大梁詞隱, quê quán, năm sinh năm mất không rõ, nổi tiếng về thi từ vào thời Nguyên Hựu Tống Triết Tông (1086-1094). Đi thi nhiều lần không đậu nên nản đường hoạn sĩ, năm 1111 ( Tống Huy Tông Chánh Hòa sơ niên 宋徽宗政和初年 ) được gọi ra làm quan, nhậm chức Đại Thịnh Phủ Chế Soạn 大晟府制撰. Đại Thịnh Phủ là một sở quan được sáng lập năm 1105 ( Sùng Ninh tứ niên 崇寧四年 ), quản chưởng về nhạc luật, thi từ..., trưởng quan là Đại Tư Nhạc 大司樂, phó quan Điển Nhạc 典樂, phụ tá có Đại Nhạc Lệnh 大樂令, Hiệp Luật Lang 協律郎, chế soạn thanh luật, văn tự, vận phổ v.v... Năm 1120 ( Tuyên Hòa nhị niên 宣和二年 ) bỏ Đại Thịnh Phủ. Năm 1135 ( Thiệu Hưng ngũ niên 紹興五年 ) bổ nhậm Hạ Châu văn học 下州文學. Mặc Kỳ Vịnh giỏi âm luật , từ làm theo kiễu Liễu Vĩnh 柳永 nhưng về sau có phần đổi mới, cùng Chu Bang Ngạn 周邦彥, Điền Vi田為, Triều Nguyên Lễ 晁元禮 nghiên cứu thẩm định điệu cũ, sáng tạo điệu mới. Có “ Đại thanh tập 大聲集 ”, chỉ còn một số bài từ.

Mặc Kỳ 万俟: tên (dòng họ), một trong những bộ lạc người Tiên Ty; họ Mặc Kỳ theo chân họ Thát Bạt 拓跋氏 ( Mặc Kỳ và Thát Bạt là 2 trong 10 dòng họ quý tộc của Tiên Ty ) tiến nhập Trung Nguyên thời Đông Tấn, dùng tên bộ lạc làm họ. Họ Thát Bạt lập ra nước Bắc Ngụy 北魏, kế đời làm vua, họ Mặc Kỳ chỉ làm quan, hoặc làm lãnh chúa những vùng đất phong nhỏ.

+++++++


Ức thiểu niên - Núi Lũng đầu

Mây Lũng rung sa,
Núi Lũng cao đẹp,
Suối Lũng nghẹn oà.
Người đi tạm dừng ngựa,
Không thể cưỡng sầu đa.

Lên đầu Lũng,
Chú mắt bốn trời rộng.
Một âm qua,
Tiếng nhạn bi thiết.
Chờ thư gửi cõi xa,
Chỉ trăng hiểu lòng ta.

phanlang

+++++++
Vui lòng login để trả lời trong mục này. Nếu chưa có account, xin ghi danh.
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
trả lời lúc 08:31:51 AM, Nov 11, 2022

++ Mặc Kỳ Vịnh ++

+++++++

Nam ca tử

Mai hạ ám ti vũ,
Mạch thu phiến lãng phong.
Hương lô kết thử sấn thiên trung.
Ngũ nhật thê lương kim cổ、
Dữ thùy đồng.

Mặc Kỳ Vịnh

+++++++

Mai hạ : chỉ đầu mùa hè, nhân hoa mơ nở hết , kết trái đầu hạ.

Mạch thu : lúa mạch chín khoảng tháng năm, bài nầy nói về tết Đoan ngọ mồng 5 tháng 5 âm lịch, nên từ ngữ " thu" không chỉ mùa thu.

Nam ca tử 南歌子: tên điệu từ, còn có tên “Nam kha tử 南柯子”, “Phạ xuân quy 怕春歸”, “Xuân tiêu khúc 春宵曲”, “Phong điệp lệnh 風蝶令” v.v...được lấy từ bài “Nam ca tử - Thủ lý kim anh vũ 南歌子-手里金鸚鵡” của Ôn Đình Quân 溫庭筠 làm thể điệu chính.
Đơn điệu gồm 23 chữ, 5 câu, 3 vần bằng; lại có một thể đơn điệu 26 chữ, 5 câu, 3 vần bằng như bài trên của Mặc Kỳ Vịnh.
Song điệu gồm hai đoạn, tất cả 54 chữ, mỗi đoạn 4 câu, 3 vần bằng, được coi là biến thể. Bài “Nam ca tử - Thiên thượng tinh hà chuyển 南歌子-天上星河轉” của Lý Thanh Chiếu 李清照 được xem như bài mẫu.

+++++++


南歌子

梅夏暗絲雨,
麥秋扇浪風。
香蘆結黍趁天中。
五日凄涼今古、
與誰同。

万俟詠
詩文索引万俟詠-詞

+++++++


Nam ca tử

Mưa tơ ám mai hạ,
Gió gợn thổi lúa thu.
Hương lau lách bay tới trời cao.
Đoan ngọ buồn, xưa nay thê thiết.
Với ai chung cùng.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
trả lời lúc 07:35:26 AM, Dec 17, 2022

++ Mặc Kỳ Vịnh ++

+++++++

Chiêu Quân oán kỳ nhất

Xuân đáo nam lâu tuyết tận.
Kinh động đăng kỳ hoa tín.
Tiểu vũ nhất phiên hàn.
Ỷ lan can.
Mạc bả lan can ỷ.
Nhất vọng kỷ trùng yên thủy.
Hà xứ thị kinh hoa.
Mộ vân già.

Mặc Kỳ Vịnh

+++++++

Đăng kỳ 燈期: thời kỳ treo đèn, chỉ tiết Nguyên tiêu (rằm tháng giêng) thường treo đèn.

Hoa tín 花信: tin tức về hoa nở ngày xuân, chỉ mùa hoa nở.

+++++++


昭君怨 其一

春到南樓雪盡。
驚動燈期花信。
小雨一番寒。
倚闌乾。
莫把闌乾倚。
一望幾重烟水。
何處是京華。
暮雲遮。

萬俟詠
詩文索引万俟詠-詞

+++++++


Chiêu Quân oán kỳ 1

Lầu nam tuyết hết xuân về,
Nguyên tiêu hoa nở bốn bề, kinh tâm.
Một cơn mưa nhỏ lạnh căm,
Có người cô độc tay cầm lan can.
Lan can đừng mãi vịn nhàn,
Hãy nhìn, khói sóng che ngang mấy tầng.
Mây chiều phủ lối bâng khuâng,
Ở đâu cuối chốn bụi trần, kinh hoa.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
trả lời lúc 09:44:28 AM, Jan 09, 2023

++ Đôn Hoàng nhân ++

+++++++

Đôn Hoàng nhập vịnh kỳ lục - Dương Quan thú vịnh

Vạn lý thông Tây Vực,
Thiên thu thượng hữu danh.
Bình sa mê cựu lộ,
Oan tỉnh dẫn tiền trình.
Mã sắc vô nhân vấn,
Thần kê lại bất thinh.
Diêu chiêm phế quan hạ,
Trú dạ phục thùy quynh?

Đôn Hoàng nhân

+++++++

Bài thơ trên là một trong chùm thơ 20 bài, được (những) thi nhân ở Đôn Hoàng đời Đường viết trên vách tại Đôn Hoàng, sau được đưa vào Toàn Đường thi bổ biên 全唐詩補編 , quyển 3 卷三.

Đôn Hoàng 敦煌: tên quận thời cổ đại, nay là huyện Đôn Hoàng 敦煌縣, tỉnh Cam Túc 甘肅省, được thiết trí năm 111 trước CN (Nguyên Đỉnh lục niên 元鼎 六年, Hán Vũ Đế 漢武帝), tây bắc có Ngọc Môn Quan 玉門關, tây nam có Dương Quan 陽關, thông sang Tây Vực và Trung Á.

Dương Quan 陽關: tên ải, nằm phía tây nam Đôn Hoàng; có tên Dương Quan vì nằm phía nam Ngọc Môn Quan. Dương: phía nam.

Đoạn trường tân thanh:

Sông Tần một dải xanh xanh,
Loi thoi bờ liễu mấy cành Dương Quan.

Nguyễn Du

+++++++

Tống Nguyên Nhị sứ An Tây (Vị Thành khúc)

Khuyến quân cánh tận nhất bôi tửu,
Tây xuất Dương Quan vô cố nhân.

Vương Duy

Mời anh hãy cạn chén nầy,
Dương Quan ra khỏi lấy ai bạn bè.

送元二使安西 (渭城曲)

勸君更盡一杯酒,
西出陽關無故人。

王維
Trang: 送元二使安西-百度百科

+++++++


敦煌廿詠其六 - 陽關戍詠

萬里通西域,
千秋尚有名。
平沙迷舊路,
眢井引前程。
馬色無人問,
晨鷄吏不聽。
遙瞻廢關下,
晝夜復誰扃?

敦煌人
詩文索引唐敦煌人作品

+++++++


Hai mười bài vịnh về Đôn Hoàng kỳ 6- Vịnh đời lính thú ở Dương Quan.

Vạn dặm qua Tây Vực,
Ngàn năm đã nổi danh.
Sa mạc lạc đường cũ,
Giếng khô dẫn bộ hành.
Màu ngựa nào ai biết,
Gà sáng chẳng nghe tranh.
Nhìn xa dưới ải phế,
Ngày đêm ai đóng thành.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
trả lời lúc 01:36:22 PM, Mar 10, 2023

++ Mặc Kỳ Vịnh ++

+++++++

Chiêu Quân oán kỳ nhị

Nhất vọng Tây Sơn yên vũ.
Mục đoạn tâm phi hà xứ.
Thiên ngoại bạch vân thành.
Kỷ đa trình.

Mạn ký Dương Quan cú.
Y thượng phấn đề ngân ô.
Lũng Thủy nhất phân lưu.
Thử sanh hưu.

Mặc Kỳ Vịnh

+++++++


昭君怨其二

一望西山烟雨。
目斷心飛何處。
天外白雲城。
幾多程。

謾記陽關句。
衣上粉啼痕污。
隴水一分流。
此生休。

万俟詠
詩文索引万俟詠-詞

+++++++


Chiêu Quân oán kỳ 2

Mỗi nhìn mưa khói núi Tây,
Xa xôi cuối mắt hồn bay xứ nào.
Cung đường cũng lắm gian lao,
Thành xây mây trắng thấp cao phủ tràn.

Gửi câu ly biệt Dương Quan,
Áo nhoè dấu phấn lệ tràn vì ai.
Như dòng Lũng Thủy phân hai,
Kiếp nầy thôi cũng ngưng dài nơi đây.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2291
trả lời lúc 01:28:00 PM, Mar 19, 2023

++ Mặc Kỳ Vịnh ++

+++++++

Tố trung tình lệnh - Tống xuân

Nhất tiên thanh hiểu hỉ hoàn gia.
Túc túy khốn lưu hà.
Dạ lai tiểu vũ tân tễ,
Song yến vũ phong tà.

Sơn bất tận,
Thủy vô nhai.
Vọng trung xa.
Tống xuân tư vị,
Niệm viễn tình hoài,
Phân phó dương hoa.

Mặc Kỳ Vịnh

+++++++

Lưu hà 流霞 hoặc 流瑕: theo truyền thuyết là rượu các tiên uống, chỉ rượu ngon.

+++++++


訴衷情令 送春

一鞭清曉喜還家。
宿醉困流霞。
夜來小雨新霽,
雙燕舞風斜。

山不盡,
水無涯。
望中賒。
送春滋味,
念遠情懷,
分付楊花。

万俟詠
詩文索引万俟詠-詞

+++++++


Tố trung tình lệnh - Tiễn xuân

Vui về nhà một roi ngựa sớm.
Ở lại đêm say chớm rượu ngon.
Mưa rơi nhẹ sáng ra trời tạnh ,
Gió nghiêng nghiêng đôi én múa tròn.

Vô biên nước,
Bất tận non.
Vùng khoáng dã xa xôi ngắm mãi.
Tiễn xuân đi sắc thái xuân còn.
Một tấm lòng son,
Hoa dương tạm gửi phách hồn bay theo.

phanlang

+++++++