Apr 26, 2024

Diễn đàn » Chủ Ðề Tự Chọn » ++ Trần Tử Long ++

Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
gởi lúc 12:14:17 AM, Oct 17, 2022

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Đốc Cương

Yên nam Triệu bắc khởi thu phong,
Loạn hậu tà dương một cố cung.
Thử địa dư đồ nguyên bất tiểu,
Năng tàng chủy thủ nhập Quan Trung.

Trần Tử Long

+++++++

Trần Tử Long (1608-1647), sơ danh Trần Giới 陳介 tự Nhân Trung 人中, Ngọa Tử
卧子, Mậu Trung 懋中, quê Hoa Đình 華亭, Tùng Giang 松江, Nam Trực Lệ 南直隸 (nay là khu Tùng Giang 松江區, thành phố Thượng Hải 上海市), văn thi sĩ, trọng thần cuối đời Minh. Ông đỗ tiến sĩ năm 1637 ( Sùng Trinh năm thứ 10 崇禎十年), nhậm Tư lý Huệ Châu 惠州司理. Nhà Minh mất, cùng Thẩm Do Long 沈猶龍 khởi binh tại Tùng Giang năm 1645 (Hoằng Quang nguyên niên 弘光元年) nhưng thất bại, ẩn cư. Thời Long Vũ 隆武, gia nhập nghĩa quân Ngô Dương 吳昜, Long Vũ đế cho thụ chức Binh bộ Tả thị lang 兵部左侍郎, Tả đô ngự sử 左都御史. Thời Lỗ Vương, nhậm Binh bộ thượng thư 兵部尚書, Tiết chế thất tỉnh Tào vụ 節制七省漕務. Năm 1647, vì đề đốc Ngô Thắng Triệu 吳勝兆 viết thư ngầm cùng thủ tướng Hoàng Bân Khanh 黃斌卿 chống lại triều đình, việc tiết lộ, bị truy nã, sau cùng cuối tháng năm năm ấy nhảy xuống nước tự tử, hưởng 40 tuổi. Trước tác gồm: “Giang ly hạm 江蘺檻”, “Tương Chân các tồn cảo 湘真閣存稿”, “An Nhã đường cảo 安雅堂稿”.

Đốc Cương 督亢: tên đất, thuộc nước Yên thời Chiến Quốc, nay nằm phía đông nam thị trấn Trác Châu 涿州市, tỉnh Hà Bắc 河北省. Thời xưa thái tử Đan nước Yên nhờ Kinh Kha đem bản đồ Đốc Cương là vùng đất trù mật dâng lên Tần Thuỷ Hoàng, nhân dịp dùng chuỷ thuỷ ám sát vua Tần nhưng thất bại.

Quan Trung 關中: vùng đất từ ải Hàm Cốc 函谷關 trở về phía tây, thuộc nước Tần cũ.

+++++++


督亢

燕南趙北起秋風,
亂後斜陽没故宮。
此地輿圖原不小,
能藏匕首入關中。

陳子龍
詩詞索引陳子龍-七絶8

+++++++


Đốc Cương

Gió thu nổi phía nam Yên bắc Triệu,
Cung cũ mờ sau loạn, chiều xuống dần.
Vùng đất nầy trong địa đồ không nhỏ,
Vào Quan Trung giấu kiếm quyết liều thân.

phanlang

+++++++
Vui lòng login để trả lời trong mục này. Nếu chưa có account, xin ghi danh.
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 12:48:15 PM, Oct 24, 2022

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Tam Châu ca kỳ nhất

Tương tống Ba Lăng khẩu,
Hàm lệ thượng chu hành.
Bất tri Tam Giang thủy,
Hà sự diệc phân lưu?

Trần Tử Long

+++++++

Tam Châu ca 三洲歌: còn có tên Tam Châu khúc 三洲曲, tên khúc ca trong Nhạc phủ Tây khúc 樂府西曲, lưu hành tại địa khu Ba Lăng. Tam Châu chỉ ba bãi cù lao nhỏ tại Tam Giang khẩu ở Ba Lăng, là nơi dân đi thuyền hoặc thương nhân thường ghé tới nghỉ chân, nhân đó làm ra những bài hát nầy.

Ba Lăng khẩu 巴陵口: hay Ba Lăng Tam Giang khẩu 巴陵三江口: cửa khẩu nơi ba sông Trường Giang 長江, Tương thủy 湘水, Nguyên thủy 沅水 chảy ra Ba Lăng, thông với Hồ Động Đình. Ba Lăng thuộc huyện Nhạc Dương 岳陽縣, tỉnh Hồ Nam 湖南省.

+++++++


三洲歌 其一

相送巴陵口,
含淚上行舟。
不知三江水,
何事亦分流。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府15

+++++++


Tam châu ca kỳ nhất

Tiễn nhau tại cửa Ba Lăng,
Lên thuyền nuốt lệ nhì nhằng ra đi.
Ba Sông không biết cớ gì,
Mà đây là chốn phân ly đau lòng.

phanlang@www.tvvn

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 08:17:57 AM, Nov 05, 2022

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Tam Châu ca kỳ nhị

Bố phàm nhược phi điểu,
Khoảnh khắc Tam Sơn đông.
Nông vô thiên lý mục,
Lang hữu thiên lý phong.

Trần Tử Long


Tam Sơn 三山: chỉ Phúc Châu 福州 , Phúc Châu có 3 núi : Mân Sơn 閩山 phía tây, Cửu Tiên Sơn 九仙山 phía đông và Việt Vương Sơn 越王山 phía bắc.

Lòng em như nước Trường Giang ấy,
Sớm tối theo chàng tới Phúc Châu.

Thế Lữ

+++++++


三洲歌其二

布帆若飛鳥,
頃刻三山東。
儂無千里目,
郎有千里風。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府15

+++++++


Tam Châu ca kỳ 2


Buồm vải nếu giống chim bay,
Đến đông Tam Sơn chốc lát.
Em không mắt nhìn ngàn dặm,
Theo chàng ngàn dặm gió ác.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 09:18:52 AM, Nov 29, 2022

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Chiết dương liễu ca kỳ nhất

Chiết liễu Đại Hà thượng,
Nhật mộ khu ngưu dương.
Thiên sa các vạn lý,
Tráng sĩ do tâm thương.

Trần Tử Long

+++++++

Đại Hà 大河: tức Hoàng Hà.

Thiên sa 天沙: trong bài “Bồ đề thụ tụng 菩提樹頌” của Giản Văn Đế triều Lương 梁朝簡文帝 có viết : Nam Việt thước thạch, bắc cực thiên sa 南越鑠石,北極天沙 Nam Việt đá muốn nóng chảy, bắc cực gió cát đầy trời. Thiên sa chỉ hoang mạc xa xôi phía bắc.

+++++++


折楊柳歌 其一

折柳大河上,
日暮驅牛羊。
天沙各萬里,
壯士猶心傷。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府5

+++++++


Bài ca Chiết dương liễu kỳ 1

Bẻ liễu trên bờ Đại Hà,
Chiều tối lùa đuổi bò dê.
Bắc nam xa nhau vạn dặm,
Tráng sĩ lòng còn đau hề.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 10:08:02 AM, Jan 05, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Chiết dương liễu ca kỳ lục

Nữ nhi tá quan mã,
Kỵ đáo Hoàng Hà biên.
Cách hà thiếu niên tử,
Trịch tặng san hô tiên.

Trần Tử Long

+++++++


折楊柳歌其六

女兒借官馬,
騎到黄河邊。
隔河少年子,
擲贈珊瑚鞭。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府5

+++++++


Bài ca Chiết dương liễu kỳ 6

Cô gái mượn ngựa quan,
Cưỡi đến sông Hoàng Hà.
Bên kia bờ chàng trẻ,
Roi san hô ném qua.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 08:31:33 AM, Jan 26, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Chiết dương liễu ca kỳ thất

Nhật mộ Quan Độ đầu,
Khổ vọng Nghiệp Thành thú.
Tựu trung vô hạn nhân,
Nhị thập do vị thú.

Trần Tử Long

+++++++

Quan Độ 官渡: tên đất, tại đông bắc huyện Trung Mâu 中牟縣 , tỉnh Hà Nam 河南省, vì nằm bên bờ sông Quan Độ 官渡水 nên có tên như trên. Cuối thời Đông Hán, Tào Tháo 曹操 đánh bại chủ lực quân của Viên Thiệu 袁紹 tại Quan Độ, nay vẫn còn di chỉ đồn luỹ tại đây.

Nghiệp Thành 鄴城: nay thuộc huyện Lâm Chương 臨漳縣, thành phố Hàm Đan 邯鄲市, tỉnh Hà Bắc 河北省, xưa là đại bản doanh của Viên Thiệu, do con thứ là Viên Thượng 袁尚 trấn giữ. Tào Tháo đánh chiếm Nghiệp Thành năm 204.

+++++++


折楊柳歌其七

日暮官渡頭,
苦望鄴城戍。
就中無限人,
二十猶未娶。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府5

+++++++


Bài ca Chiết dương liễu kỳ 7

Đầu bến Quan Độ chiều tối,
Khổ trông lính thú Nghiệp Thành.
Tính ra rất nhiều lính trẻ,
Hai mươi chưa lập gia đình.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 08:44:20 AM, Mar 01, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Tương Dương Đạp đồng đê kỳ nhất

Chinh nhân hà xứ khứ,
Giang thủy cộng đông hành.
Chế phàm thiên dư phúc,
Tri ngã khuê trung tình.

Trần Tử Long

+++++++

Đạp đồng đê 踏銅鞮: còn được gọi là Tương Dương Đạp đồng đề 襄陽蹋銅蹄 hoặc Bạch đồng đê ca 白銅鞮歌 là một ca khúc thuộc Nhạc phủ Thanh thương khúc 樂府清商曲. Đầu tiên do Lương Vũ Đế 梁武帝 sáng tác, nói rộng ra từ câu đồng dao tại Tương Dương :

Tương Dương bạch đồng đề,
Phản phược Dương Châu nhi.

襄陽白銅蹄,
反縛揚州兒。

Móng ngựa đồng tại Tương Dương,
Trói buộc người trẻ Dương Châu.

Bài thơ nói về ngựa chiến, ý chỉ chiến tranh trói buộc thanh niên, khiến gia đình ly tán, vợ chồng xa nhau biết bao cảnh khổ...

+++++++


襄陽踏銅鞮 其一

征人何處去,
江水共東行。
製帆千餘幅,
知我閨中情。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府5

+++++++


Bài ca Tương Dương Đạp đồng đê - Kỳ 1

Chinh nhân đi đến phương nào,
Sông nước đều chảy về đông.
May buồm hơn ngàn khổ vải,
Có biết khuê tình em không.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 07:22:55 AM, Mar 14, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Tương Dương Đạp đồng đê kỳ nhị

Hà nhật hạ Dương Châu,
Môn tiền song họa chu.
Khước tái Tử Lưu mã,
Hoàng kim sức bí đầu.

Trần Tử Long

+++++++


襄陽踏銅鞮其二

何日下揚州,
門前雙畫舟。
卻載紫騮馬,
黄金飾轡頭。

陳子龍

+++++++

Bài ca Tương Dương Đạp đồng đê - Kỳ 2

Hai thuyền hoa trước cửa,
Xuống Dương Châu một ngày.
Rồi cưỡi ngựa Tử Lưu,
Giây cương, vàng nạm đầy.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 04:39:24 PM, Mar 23, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Tương Dương Đạp đồng đê kỳ tam


Sinh trưởng Tương Dương thành,
Thạch Đầu tại hà xứ.
Đăng sơn vọng bất kiến,
Tha thời lai nghênh nữ.

Trần Tử Long

+++++++

Thạch Đầu : tức Thạch Đầu Thành 石頭城 , nằm phía tây Nam Kinh 南京, tỉnh Giang Tô 江蘇省 trên núi Thanh Lương 清涼山 do Tôn Ngô 孫吳 thời Tam Quốc xây, dựa theo vách núi, làm nơi phòng thủ phía nam Trường Giang.

Câu 4 chỉ Mạc Sầu 莫愁, người con gái đẹp ở Thạch Thành.

Mạc Sầu nhạc:

Mạc Sầu tại hà xứ?
Mạc Sầu Thạch Thành tây.

莫愁樂:

莫愁在何處?
莫愁石城西。

+++++++


襄陽踏銅鞮其三

生長襄陽城,
石頭在何處。
登山望不見,
他時來迎女。

陳子龍
詩文索引陳子龍-樂府5

+++++++


Bài ca Tương Dương Đạp đồng đê - Kỳ 3

Sinh trưởng tại thành Tương Dương,
Chẳng biết nơi đâu Thạch Đầu.
Lên núi nhìn hoài không thấy,
Lúc khác đến đón Mạc Sầu.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 10:22:30 AM, Aug 31, 2023

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Cổ oán từ kỳ nhất

Hướng tịch tân trang cánh,
Bằng lan bất tự trì.
Xuân phong vị tương thức,
Do hướng đào hoa xuy.

Trần Tử Long

+++++++

古怨詞 其一

向夕新妝竟,
憑欄不自持。
春風未相識,
猶向桃花吹。

陳子龍
詩文索引陳子龍-五絶1

+++++++


Bài từ Oán xưa kỳ 1

Buổi chiều vừa xong trang điểm,
Yểu điệu đứng tựa lan can.
Gió xuân vô tình không biết,
Thổi nhắm hoa đào rộn ràng.

phanlang

+++++++
Cố Hương
Ghi danh: Jul 15 2010
Số bài: 2293
trả lời lúc 08:54:13 AM, Mar 24, 2024

++ Trần Tử Long ++

+++++++

Đồ trung kỳ nhất

Sách mã vọng hương quan,
Phù vân khứ bất hoàn.
Minh triêu hồi thủ địa,
Hựu cách kỷ trùng san.

Trần Tử Long

+++++++


途中 其一

策馬望鄉關,
浮雲去不還。
明朝回首地,
又隔幾重山。

陳子龍
詩文索引陳子龍-五絶1

+++++++


Trên đường

Giục ngựa ngóng về quê,
Mây nổi đi không về.
Ngày mai quay đầu lại,
Cách bao lớp sơn khê.

phanlang

+++++++