+++++++

Văn nhạn

Nguyệt lạc Giang Thành chuyển tứ canh,
Lữ hồn hòa mộng đáo loan kinh.
Tỉnh lai độc bối hàn đăng tọa,
Phong tống trường không nhạn kỷ thanh.

Đinh Hạc Niên

+++++++


聞雁

月落江城轉四更，
旅魂和夢到灤京。
醒來獨背寒燈坐，
風送長空雁幾聲。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶1

+++++++


Nghe nhạn

Canh tư trăng rụng Giang Thành,
Tha hương hồn mộng về quanh kinh kỳ.
Tỉnh ngồi với bóng đèn si,
Gió đưa tiếng nhạn sầu bi dưới trời.

phanlang

+++++++

+++++++

Nghênh Đại Niên Xuân thượng nhân bất trị mộ quy ngẫu thành

Đông quy gian đạo dĩ phù bôi,
Lực tật diêu nghênh nhật kỷ hồi.
Hà xứ vãn lai thành ngộ nhận,
Phong liêm trúc ảnh nguyệt song mai.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Thẩm Xuân 沈椿 tự Đại Niên 大年, người Ngô Trung 吴中.

+++++++


迎大年椿上人不值暮歸偶成

東歸間道已浮杯，
力疾遥迎日幾迴。
何處晚來成誤認，
風簾竹影月窻梅。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶2

+++++++

Đón thượng nhân Xuân Đại Niên không gặp chiều trở về ngẫu nhiên làm thơ

Về đông đã có rượu chờ,
Xa nghênh sức yếu biết ngày giờ nao.
Vì lầm đến trễ xứ nào,
Gió rèm trúc bóng trăng vào mai song.

phanlang

+++++++

++++++

Đề Xuân thượng nhân mai hoa

Quyên quyên tịnh sắc tuyết tiêu dư,
Tiễn tiễn hàn hương nguyệt thượng sơ.
Tiêu cách nhược giao Chư Phật kiến,
Khẳng giao đảm bặc thí chân như.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Đảm bặc 薝蔔: tên một loài hoa, kinh Phật nói có màu vàng, hương nồng,
thân cao lớn.

+++++++


題椿上人梅花

姢姢凈色雪消餘，
剪剪寒香月上初。
標格若教諸佛見，
肯教薝蔔譬真如。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶2

+++++++


Đề thơ hoa mai của Xuân thượng nhân

Trắng trong đẹp giống tuyết tan,
Hương thơm lạnh toả dịu dàng trăng lên.
Muốn cho Chư Phật biết mình,
Hoa vàng bản thể là hình chân như.

phanlang

+++++++

+++++++

Đinh Hạc Niên 丁鹤年

Đinh Hạc Niên (1335-1424): tự Hạc Niên 鶴年, Vĩnh Canh 永庚, hiệu Hữu Hạc Sơn
Nhân 友鶴山人, người sắc mục Tây Vực; tằng tổ (ông cố) là A Lão Ngõa Đinh 阿老
瓦丁, người chế pháo cho Mông Cổ, từng theo A Lý Hải Nha 阿里海牙 đánh Tống
chiếm thành nhờ pháo, tằng thúc tổ (ông cố chú) là Ô Mã Nhi 烏馬兒, đánh Việt
Nam bị bắt. Cha là Chức Mã Lộc Đinh 職馬祿丁, thi nhân, văn học bình luận gia,
dưỡng sinh gia thời Nguyên. Đinh Hạc Niên tang cha từ nhỏ, vào thời loạn cuối
triều Nguyên nên ông không muốn công danh. Để tránh loạn năm 18 tuổi phải đem
mẹ ruột đến ở vùng ngoại thành Vũ Xương 武昌, mẹ thứ tại Trấn Giang 鎮江, phụng
dưỡng rất hiếu thảo. Sau phải trốn tránh tại nhà anh là Cát Nhã Mô Đinh 吉雅謨丁
(tức Mã Nguyên Đức 馬元德). Thời đó Phương Quốc Trân 方國珍, một lãnh tụ
chống Nguyên, rất kỳ thị người sắc mục đã chiếm được Chiết Đông 浙東, cho nên
Đinh Hạc Niên đào tẩu khắp nơi, từng dạy học, bán thuốc chữa bệnh, có khi phải
sống nhờ ở chùa. Năm 1405 xây Hạc Niên Đường 鶴年堂 tại vùng Ngưu Nhai 牛街.
Cuối năm 1405 qua đời. Đinh Hạc Niên có tiếng trung hiếu, mẹ chết ăn chay 5 năm,
dời mộ mẹ đến hợp táng với cha tại Vũ Xương, làm nhà sống bên mộ trốn đời. Ông
giỏi về thơ, nhất là các bài loại cận thể năm hoặc bảy chữ, phong vị trầm uất,
tình ý triền miên.
Hiện nay còn lưu truyền thi tập "Đinh Hạc Niên tập 丁鶴年集" 4 quyển, "Đinh
hiếu tử thi tập 丁孝子詩集" 3 quyển. Trong phần phụ lục của mỗi quyển, có
những bài thơ của anh ruột là Cát Nhã Mô Đinh 吉雅謨丁, cùng các anh họ: Ái Lý Sa
Hòa 愛理沙和 và Ngô Duy Thiện 吳惟善, mỗi người vài bài.

+++++++

+++++++

Hồng mai

Cô Xạ tiên nhân luyện ngọc sa,
Đan quang tình quán động trung hà.
Vô đoan bán dạ đông phong khởi,
Xuy tác Giang Nam đệ nhất hoa.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Cô Xạ 姑射: tên núi nằm trong Hải Hà Châu 海河州, nay là đảo Điếu Ngư 釣魚島, hoặc Cao Hoa Tự 高華嶼, là nơi tiên ở theo truyền thuyết, có tiên nữ luyện ngọc.

+++++++


紅梅

姑射仙人鍊玉砂，
丹光晴貫洞中霞。
無端半夜東風起，
吹作江南第一花。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶2

+++++++


Mai hồng

Người tiên luyện ngọc núi Cô,
Thành mây, ánh đỏ xuyên vào động trung.
Nửa đêm vô cớ gió đông,
Tạo mai đẹp nhất, đoá hồng Giang Nam.

phanlang

+++++++

+++++++

Họa thiền

Ẩm lộ thân hà khiết,
Ngâm phong vận cánh tràng.
Tà dương thiên vạn thụ,
Vô xứ tị đường lang.

Đinh Hạc Niên

+++++++


畫蟬

飲露身何潔，
吟風韻更長。
斜陽千萬樹，
無處避螳螂。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-五絶1

+++++++


Vẽ ve sầu

Uống sương thân trong sạch,
Than gió âm dài lâu.
Chiều xuống cây ngàn vạn,
Trốn bọ ngựa chỗ nào.

phanlang

+++++++

+++++++

Thu quá đệ Hạc Niên thư quán dạ thoại

Đệ huynh duy ngô lão,
Tông tộc hữu quân tri.
Vạn lý thượng vi khách,
Bách niên năng kỷ thì.
Thu thanh phương thục mị,
Dạ tĩnh thoại trinh kỳ.
Minh nhật thông thông biệt,
Hoàn sanh lưỡng địa ti.

Cát Nhã Mô Đinh

+++++++

Cát Nhã Mô Đinh 吉雅謨丁: anh ruột của Đinh Hạc Niên
Trinh kỳ 貞期: chuyện thời sự, nước nhà; cuối thời Nguyên chiến tranh khắp nơi,
hai anh em gốc người Tây Vực, có cha ông làm việc cho triều Nguyên nên cũng có ý
lo sợ và nói chuyện về thời cuộc, an nguy.

+++++++


秋過弟鶴年書館夜話

弟兄惟吾老，
宗族有君知。
萬里尚為客，
百年能幾時。
秋清妨熟寐，
夜靜話貞期。
明日怱怱別，
還生兩地思。

吉雅謨丁
詩文索引吉雅謨丁

+++++++

Thu đến phòng sách của em Hạc Niên ban đêm nói chuyện

Dòng họ chỉ em biết,
Anh em riêng ta già.
Vạn dặm đến làm khách,
Trăm năm mấy dịp qua.
Thu đẹp nên không ngủ,
Đêm im, chuyện nước nhà.
Ngày mai chia tay gấp,
Hai xứ nhớ thiết tha.

phanlang

+++++++

+++++++

Tiểu du tiên

Hà Hán vô thanh hải nguyệt hàn,
Trường kình hấp lãng Động Đình can.
Nhất thanh thiết địch phong vân động,
Nhân tại nguy lâu đệ kỷ lan.

Ngô Duy Thiện

+++++++

Du tiên 遊仙 : một loại thơ ca nói đến cảnh tiên, các vị tiên để diễn tả
tình cảm cũng như mong muốn, khát vọng của con người.
Ngô Duy Thiện 吴惟善: anh họ của Đinh Hạc Niên.

+++++++


小遊仙

河漢無聲海月寒，
長鯨吸浪洞庭乾。
一聲鐵笛風雲動，
人在危樓第幾闌。

吴惟善
詩文索引吴惟善

+++++++


Tiểu du tiên

Trăng biển lạnh Ngân Hà không tiếng,
Động Đình khô, kình hút sóng êm.
Sáo một thanh rung ngàn mây gió,
Người trên cao tầng mấy lầu đêm.

phanlang

+++++++

+++++++

Tống Thái Dụng Nghiêm hoàn Tứ Minh nhị thủ kỳ nhất

Tứ Minh cố cựu khổ vô đa,
Tử biệt sinh ly nại nhược hà.
Lão lệ ám thiêm Giang Hán thuỷ,
Tuỳ nhân khứ tác hải đông ba.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Tứ Minh 四明: tên đất, tên núi ở tây nam Ninh Ba 寧波, Chiết Giang 浙江.

+++++++


送蔡用嚴還四明二首 其一

四明故舊苦無多，
死别生離奈若何。
老淚暗添江漢水，
隨人去作海東波。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶3

+++++++


Tiễn Thái Dụng Nghiêm về Tứ Minh hai bài kỳ nhất

Tứ Minh khổ, không còn nhiều bạn cũ,
Sống xa nhau chết cách biệt chẳng cùng.
Lệ già đổ, mờ thêm dòng Giang Hán,
Theo chân người làm sóng nước biển đông.

phanlang

+++++++

+++++++

Tống Thái Dụng Nghiêm hoàn Tứ Minh nhị thủ kỳ nhị

Điều diêu hải quốc tiếp giang hương,
Nhất độ hoài nhân nhất đoạn trường.
Chánh trị tây phong diêu lạc tế,
Khả kham trùng tống Thái trung lang.

Đinh Hạc Niên

+++++++


送蔡用嚴還四明二首其二

迢遥海國接江鄉，
一度懐人一斷腸。
正值西風摇落際，
可堪重送蔡中郎。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-七絶3

+++++++


Tiễn Thái Dụng Nghiêm về Tứ Minh hai bài kỳ 2

Xa xôi đất biển tiếp quê sông,
Mỗi lần nhớ đến mỗi đau lòng.
Ngay lúc gió tây tàn ngoài nội,
Khó sao đưa tiễn Thái lang trung.

phanlang

+++++++

+++++++

Trúc chi từ nhị thủ kỳ 1

Trúc kê đề xứ nhất thanh thanh,
Sơn vũ lai thì lang dục hành.
Thục thiên kháp tự ly nhân nhãn,
Thập nhật đô vô nhất nhật tình.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Trúc kê 竹雞: gà tre, giống như chim giá cô 鷓鴣 nhưng nhỏ hơn,
khi kêu sẽ có mưa xuân.

+++++++


竹枝詞二首其一

竹雞啼處一聲聲，
山雨來時郎欲行。
蜀天恰似離人眼，
十日都無一日晴。

丁鶴年
列朝詩集: 甲集前編第六-
477

+++++++


Trúc chi từ hai bài kỳ 1

Giá cô kêu gọi mênh mang,
Trời mưa lúc sắp tiễn chàng ra đi.
Mắt người, trời Thục chia ly,
Mười ngày mưa đổ, tạnh duy một ngày.

phanlang

+++++++

+++++++

Trúc chi từ（ nhị thủ）

Thủy thượng trích liên thanh tích tích,
Nê trung thái ngẫu bạch tiêm tiêm.
Khước tiếu đồng căn bất đồng vị,
Liên tâm thanh khổ ngẫu nha điềm,

Đinh Hạc Niên

+++++++


竹枝詞二首其二

水上摘蓮青滴滴，
泥中採藕白纖纖。
卻笑同根不同味，
蓮心清苦藕芽甜。

丁鶴年
列朝詩集: 甲集前編第六-
477

+++++++


Trúc chi từ hai bài kỳ 2

Xanh ngăn ngắt, hái sen trên nước,
Trắng mảnh mai, cắt ngó trong bùn.
Vị khác nhau tuy cùng một gốc,
Ngọt ngó sen mà đắng tim sen.

phanlang

+++++++

+++++++

Họa Tây Hồ Trúc chi từ

Phóng thuyền tảo xuất lý hồ biên,
A nông xướng ca lang đạp thuyền.
Xướng đắc vọng hồ thái bình khúc,
Cộng lang trường lạc thái bình niên.

Thẩm Xuân

+++++++


和西湖竹枝詞

放船早出裏湖邊，
阿儂唱歌郎蹋船。
唱得望湖太平曲，
共郎長樂太平年。

沈椿
詩文索引沈椿

+++++++


Hoạ Trúc chi từ Tây Hồ

Sớm đưa thuyền đến bên hồ,
Chàng thèo thuyền tới, ngọt ngào nàng ca.
Hát lên khúc hát thái hoà,
Cùng chàng dài hưởng niên hoa thái bình.

phanlang

+++++++

+++++++

Đề Xích Bích đồ

Hoành sóc anh thanh viễn,
Văn tiêu dật hứng trường.
Chí kim phong nguyệt dạ,
Hạc mộng nhiễu Hoàng Cương.

Đinh Hạc Niên

+++++++

Hoành sóc 横槊: múa ngang ngọn giáo, Khi Tào Thào đánh Tôn Quyền, Lưu Bị ở Xích
Bích; một đêm trăng uống rượu với các tướng trên thuyền, Tào múa giáo để tỏ
chí khí anh hùng.

Hoàng Cương 黄岡: tên đất thuộc khu Hoàng Châu 黄州區, nằm phía đông nam Vũ
Hán 武漢; nơi ngày xưa Tô thức 蘇軾 bị đày.

Tống Thẩm Quỳ phó Quảng Nam - Tô Thức

Ngã trích Hoàng Cương tứ ngũ niên,
Cô chu xuất một yên ba lý.

送沈逵赴廣南 - 蘇軾

我謫黃岡四五年，
孤舟出沒煙波裏。

Hạc mộng 鶴夢: theo truyền thuyết Tô Thức chết hoá thành hạc, thường bay về
Xích Bích.

+++++++


題赤壁圖

横槊英聲逺，
聞簫逸興長。
至今風月夜，
鶴夢繞黄岡。

丁鶴年
詩文索引丁鶴年-五絶1

+++++++

Đề tranh vẽ Xích Bích


Múa giáo tiếng hùng xa khuất,
Nghe tiêu hứng khởi dài đường.
Đến nay những đêm trăng sáng,
Hạc mộng quanh quẩn Hoàng Cương.

phanlang

+++++++